Đặc biệt, các loại hương liệu trong thuốc lá điện tử rất đa dạng, các nhà khoa học chưa biết hết. Bác sĩ Nguyên dẫn chứng một số hương liệu thường gặp là Menthol (bạc hà): tạo cảm giác mát, dễ chịu, dễ hút; Diacetyl, acetyl propionyl tạo ngọt. Thành phần của các loại hương liệu này rất đa dạng, thay đổi theo mục đích của nhà sản xuất, thời gian, vùng miền, thói quen, sở thích người dùng… Từ thực tế này, bác sĩ Nguyên kết luận: “Thành phần hóa chất, ma túy của thuốc lá điện tử phức tạp hơn rất nhiều so với thuốc lá truyền thống”.

Ngoài ra, số hương liệu được sử dụng trong sản phẩm này tăng liên tục. Hiện nay, hơn 400 thương hiệu với khoảng 15.000 hương liệu từ trên 1.200 nhà cung cấp. Ước tính, mỗi tháng có thêm 10,5 thương hiệu và 242 hương liệu mới. “Công nghiệp vape là lĩnh vực sử dụng hương liệu nhiều nhất. Tuy nhiên, chúng được cấp phép cho sử dụng đường ăn uống, không phải cho đường hít. Những hương liệu này có tên gọi, mùi vị cực kỳ hấp dẫn như làn sóng dưa hấu, bùa tình yêu…”, bác sĩ Nguyên cho hay.

Ông khuyến cáo tác hại của một số hóa chất trong hơi thuốc lá điện tử. Ví dụ, Propylene glycol nung nóng tạo ra các hợp chất carbonyl như acrolein, formaldehyde, acetaldehyde, acetone, các sản phẩm thứ cấp khác. Trong đó, Acrolein gây tổn thương phổi; Formaldehyde gây ung thư. Đặc biệt, hơi thuốc lá điện tử gây tổn thương DNA và ngăn cản sửa chữa DNA tổn thương, gây ung thư biểu mô phổi.

Về vấn đề quản lý, các chính phủ đã quản lý hoặc cấm hoàn toàn các hương liệu trong thuốc lá điện tử (vape). Bác sĩ Nguyên dẫn chứng tại Mỹ, từ năm 2020, các hương liệu (trừ bạc hà, hương thuốc lá) bị cấm trong vape. Hiện quốc gia này đang xem xét nguy cơ hương vị thuốc lá, bạc hà. Trung Quốc cấm tất cả các vape chứa hương liệu từ năm 10/2022.

Từ thực tế điều trị và nghiên cứu, bác sĩ Nguyên khẳng định các loại thuốc lá điện tử có tác hại tương tự thuốc lá thông thường. Thậm chí, sản phẩm này còn mở đầu xu hướng lạm dụng, nghiện, phơi nhiễm các hóa chất tổng hợp của con người không thể kiểm soát. Điều đó dẫn tới loạt bệnh tật mới, gây ra vấn đề y tế khổng lồ, làm nặng thêm vấn đề thuốc lá truyền thống. Do đó, ông cho rằng Việt Nam cần lập tức cấm lưu hành thuốc lá điện tử, tuyệt đối không cần đánh giá, nghiên cứu hay cho dùng thử. 

Đồng quan điểm, thạc sĩ, bác sĩ Nguyễn Tuấn Lâm, Tổ chức Y tế thế giới tại Việt Nam, cũng khẳng định các sản phẩm thuốc lá mới rất độc hại, cả tác hại lâu dài và ngay trước mắt. Nếu không được ngăn chặn hiệu quả, sẽ có nguy cơ cao tạo ra một thế hệ trẻ nghiện Nicotine và nhấn chìm những kết quả của phong trào phòng chống tác hại thuốc lá trong nhưng năm gần đây tại Việt Nam.

Hiện tại, các sản phẩm thuốc lá thế hệ mới không được phép nhập khẩu, quảng cáo và bán ở Việt Nam. Tuy nhiên, các sản phẩm lậu được bán khá tràn lan và việc thực thi rất yếu. Việc duy trì tình trạng như hiện nay sẽ tới tình trạng sử dụng tiếp tục tăng nhanh trong giới trẻ.

Cơ quan này cũng khuyến nghị Quốc hội cần ban hành Nghị quyết cấm nhập khẩu, sản xuất, phân phối và bán các sản phẩm nicotine, hệ thống phân phối điện tử không chứa Nicotine và các sản phẩm thuốc lá nung nóng, cũng như cấm quảng cáo và khuyến mãi các sản phẩm này ở Việt Nam. Đồng thời quy định rõ trách nhiệm thực thi và chế tài. Về lâu dài, cần chuyển và hoàn thiện tiếp các qui định cấm từ nghị quyết vào trong luật sửa đổi Luật Phòng chống tác hại của thuốc lá.

Lan Anh 

Trong khi vụ việc đang được ngành chức năng làm rõ, chính quyền địa phương và các thầy giáo cô giáo của trường đang nỗ lực ổn định tâm lý cho học sinh và phụ huynh, để các em tiếp tục hoàn thành tốt các bài kiểm tra học kỳ 1 năm học 2018-2019.

Trường Phổ thông dân tộc nội trú THCS Thanh Sơn, huyện Thanh Sơn, tỉnh Phú Thọ

Mấy hôm nay, mọi hoạt động dạy và học của thầy cô giáo và học sinh tại trường này vẫn diễn ra bình thường, bởi thời điểm này học sinh đang tập trung học và ôn tập, chuẩn bị cho kỳ kiểm tra học kỳ 1. Tại phòng học của lớp 9A, trong giờ học môn Ngữ văn, học sinh cần mẫn ghi bài và trả lời câu hỏi của cô giáo.

Cô giáo Nguyễn Cẩm Vân, giáo viên chủ nhiệm lớp cho biết, vụ việc hiệu trưởng nhà trường, ông Đinh Bằng My bị bắt để điều tra về hành vi dâm ô nhiều học sinh nam của trường xảy ra đúng vào thời điểm các học sinh ôn tập chuẩn bị cho đợt kiểm tra học kỳ 1 nên cả giáo viên và học sinh của trường ít nhiều bị ảnh hưởng về tâm lý.

“Sau khi vụ việc xảy ra, các giáo viên trong trường chú ý đến các em học sinh nhiều hơn, tuy nhiên vẫn có đôi chút dao động trong học sinh. Các giáo viên cũng có những buổi tâm sự với các em học sinh, ở với các em cả ngày, quan sát và giúp đỡ các em ổn định tâm lý. Ngoài các giờ học, các giáo viên thường xuyên lên lớp để trấn an tâm lý của các em học sinh, tổ chức các hoạt động tập thể cùng các em như là đánh bóng, trồng rau để khuyến khích các em không suy nghĩ nhiều về chuyện vừa qua, từ đó tập trung vào việc học tập”, cô giáo Vân cho biết.

Nhờ sự động viên của các thầy cô giáo, sau hơn 1 tuần xảy ra vụ việc, mọi hoạt động của học sinh đã quay trở lại nề nếp cũ. Nhà trường đã tiến hành khép kín học sinh 24/24 giờ, có bảo vệ, có người thông báo giờ giấc sinh hoạt đều đặn theo các khung giờ và các em đều tuân thủ đúng nội quy. Tâm lý cũng đã ổn định, nên sau những tiết học, học sinh lại ra sân trường thư giãn bằng các trò chơi ưa thích như đá cầu, bóng chuyền...

Học sinh Hà Thị Phương Nhiên cho biết, khi biết chuyện, mấy bạn cũng cảm thấy buồn nhưng giờ tâm trạng đã ổn định. Nhờ sự quan tâm sát sao của các thầy cô, các bạn học sinh đã tập trung vào học tập để chuẩn bị tốt cho kỳ thi kiểm tra học kỳ 1 sắp tới. Đồng thời, các thầy cô cũng đã dạy cho toàn thể học sinh trong trường cách nhận biết về bạo lực tình dục trẻ em cũng như cách phòng tránh.

Ông Hà Văn Thắng, Phó Hiệu trưởng Trường Phổ thông Dân tộc nội trú - THCS Thanh Sơn cho biết, sau khi xảy ra sự việc, Ban giám hiệu nhà trường đã tổ chức sinh hoạt chuyên môn, động viên tư tưởng cán bộ, giáo viên. Đồng thời tổ chức sinh hoạt Đội và tổ tư vấn tấm lý học đường cho học sinh toàn trường để các em hiểu rõ được bản chất của vấn đề. Hiện mọi hoạt động dạy và học của nhà trường diễn ra bình thường, cả học sinh và giáo viên đang chuẩn bị tốt nhất cho kỳ kiểm tra học kỳ 1 vào tuần tới.

“Ban giám hiệu đã trao đổi với Ban Đại diện cha mẹ học sinh, phụ huynh học sinh về sự việc xảy ra tại nhà trường, nhờ phụ huynh tuyên truyền đến mọi người khác để hiểu rõ vấn đề, hiện nay tất cả phụ huynh học sinh đều yên tâm đối với nhà trường và không có bất kỳ lo lắng gì. Ban giám hiệu cũng đã họp, động viên tư tưởng cán bộ giáo viên bình tĩnh, chú tâm vào việc dạy học, sự việc được cơ quan chức năng đang vào cuộc điều tra”, ông Thắng cho biết.

Kết thúc giờ học buổi sáng, vào giờ ăn trưa, hơn 350 học sinh đã tập chung tại nhà ăn, 6 em 1 bàn ăn uống rất tổ chức và trật tự. Bữa ăn diễn ra nhanh chóng và được thu dọn sạch sẽ sau đó tất cả trở về phòng ký túc nghỉ trưa. Căn phòng nào cũng sạch sẽ, điện nước đầy đủ, sân phơi gọn gàng, ngăn nắp.

Ông Hà Văn Cách (ở xã Đông Cửu, huyện Thanh Sơn) lên thăm con là học sinh đang học lớp 8 tại trường chia sẻ, khi biết thông tin, ông và gia đình đã rất lo lắng không biết con mình ra sao nên vội đến trường xem tình hình.

“Sau khi nắm được thông tin gia đình có một chút hoang mang, lo lắng nên xuống trường ngay để xem tình hình tư tưởng của các cháu, thấy các cháu vẫn yên tâm học tập nên gia đình cũng rất mừng. Qua trao đổi với Ban Giám hiệu, được giải thích và làm rõ nên đã yên tâm khi gửi gắm con mình tiếp tục học tập ở ngôi trường này”, ông Cách cho biết.

Theo Minh Hường - Thu Hiền/ VOV1

Những vụ thầy giáo xâm hại học sinh gây chấn động

Đạo đức nhà giáo hơn lúc nào hết cần được chỉnh đốn, xem xét khi trong thời gian qua, xảy ra nhiều vụ thầy giáo xâm hại tình dục học sinh.

Hiện tại, OpenAI chưa công bố Sora cho công chúng. Nó không phải mã nguồn mở như một số mô hình trước đó. Chỉ có số ít người có quyền truy cập bản dùng thử Sora.

Tại Trung Quốc, Cục Quản lý Không gian mạng Quốc gia yêu cầu tất cả các mô hình ngôn ngữ lớn (LLM) công khai phải đăng ký với chính quyền. Những tên tuổi lớn của thế giới như OpenAI, Google đều chưa chính thức cung cấp dịch vụ tại đây.

Sự vắng mặt này dẫn đến nhiều “ông lớn” công nghệ nội tranh giành vị trí trong thị trường với hơn 200 LLM. Baidu, Tencent và Alibaba đều đã giới thiệu LLM riêng.

Tuy nhiên, rất ít công cụ có thể sánh được với Sora, một phần vì chưa sử dụng kiến trúc Diffusion Transformer (DiT) mới. ByteDance – công ty mẹ tikTok – cho biết công cụ điều khiển chuyển động video nội bộ Boximator, được sử dụng để hỗ trợ tạo video, vẫn còn trong giai đoạn trứng nước và chưa sẵn sàng để phát hành hàng loạt.

Công ty này thừa nhận có khoảng cách lớn giữa Boximator với các mô hình tạo video hàng đầu về chất lượng hình ảnh, độ trung thực và thời lượng.

Thay vì bắt kịp Sora, một số doanh nghiệp trong ngành xem vấn đề cấp bách hơn là giành quyền truy cập mô hình của OpenAI. Song, các nhà lập pháp Mỹ đang tìm cách hạn chế Trung Quốc truy cập các dịch vụ đám mây AI của mình.

Một nhà phát triển Trung Quốc giấu tên chia sẻ với SCMP rằng một con đường khả thi cho các kỹ sư AI Trung Quốc là "trước tiên giải mã Sora và đào tạo nó bằng dữ liệu của riêng họ để tạo ra một sản phẩm tương tự". Xu Liang, doanh nhân AI có trụ sở tại Hàng Châu, tin rằng không lâu nữa, Trung Quốc sẽ có các dịch vụ tương tự dù vẫn có thể có một khoảng cách không đáng kể giữa các sản phẩm Trung Quốc và Sora.

Wang Shuyi, Giáo sư chuyên về AI và học máy tại Đại học Sư phạm Thiên Tân (TJNU), nhận xét: kinh nghiệm phát triển LLM trong năm qua đã cho phép các Big Tech Trung Quốc bồi đắp kiến thức trong lĩnh vực này và dự trữ phần cứng cần thiết, giúp họ có thể sản xuất các sản phẩm giống như Sora trong 6 tháng tới.

Vài tháng trước khi Sora ra mắt, một nhóm các nhà nghiên cứu đã ra mắt VBench, một công cụ đo điểm chuẩn cho các mô hình tạo video. Nhóm VBench, bao gồm các nhà nghiên cứu từ Đại học Công nghệ Nanyang của Singapore và Phòng thí nghiệm Trí tuệ nhân tạo Thượng Hải ở Trung Quốc, phát hiện Sora vượt trội về chất lượng video tổng thể khi so sánh với các mô hình khác, dựa trên các bản demo do OpenAI cung cấp.

Lu Yanxia, Giám đốc nghiên cứu của IDC Trung Quốc về công nghệ mới nổi, cho biết những “gã khổng lồ” công nghệ như Baidu, Alibaba và Tencent sẽ nằm trong số những người đầu tiên triển khai các dịch vụ tương tự ở nước này.

Ngoài ra, iFlyTek, SenseTime và Hikvision - tất cả đều có tên trong danh sách cấm vận của Washington - cũng sẽ tham gia cuộc đua, bà nói.

Song, Trung Quốc vẫn phải đối mặt với một trận chiến khó khăn khi thị trường công nghệ của nước này ngày càng trở nên xa cách với thế giới về vốn, phần cứng, dữ liệu và thậm chí cả con người, theo các nhà phân tích.

Khoảng cách giá trị thị trường giữa các công ty công nghệ hàng đầu của Trung Quốc so với các công ty ở Mỹ như Microsoft, Google và Nvidia đã gia tăng đáng kể trong những năm gần đây, kể từ khi Bắc Kinh siết chặt quản lý.

Ngoài ra, dù Trung Quốc từng được coi là có lợi thế về số lượng dữ liệu, ông Lu chỉ ra nước này hiện đang phải đối mặt với sự khan hiếm dữ liệu chất lượng cần thiết để đào tạo các mô hình mới hơn, cộng với thách thức từ khả năng tiếp cận hạn chế với các chip tiên tiến.

Thiếu nhân tài là một mối lo ngại khác, theo lãnh đạo IDC, vì những người giỏi nhất và sáng giá nhất trong lĩnh vực AI thường dễ dàng tỏa sáng hơn khi làm việc cho những người chơi hàng đầu ở Mỹ. Chẳng hạn, tại OpenAI, các chuyên gia công nghệ từ Trung Quốc tạo thành một nhóm chủ chốt. Trong số 1.677 thành viên liên kết của OpenAI trên LinkedIn, 23 người trong số họ đã học tại Đại học Thanh Hoa.

Tuy nhiên, ngay cả khi có đủ nhân tài, các chuyên gia đặt câu hỏi AI phát triển trong nước của Trung Quốc có thể đi bao xa trong khi phải đối mặt với những hạn chế hiện có từ căng thẳng thương mại Mỹ - Trung.

Trong một báo cáo, hãng chứng khoán Ping An cảnh báo nỗ lực tiếp tục hạn chế xuất khẩu chip từ Mỹ có thể tăng tốc sự trưởng thành của ngành công nghiệp chip AI Trung Quốc, nhưng "các lựa chọn thay thế cây nhà lá vườn trong nước có thể không đạt được kỳ vọng".

Washington đã chặn các công ty Trung Quốc tiếp cận các công cụ bán dẫn tiên tiến nhất thế giới. Vào tháng 10/2023, Mỹ một lần nữa thắt chặt quy định, chặn quyền truy cập của đại lục vào GPU mà Nvidia đã thiết kế đặc biệt cho khách hàng Trung Quốc để tránh những hạn chế trước đó.

Alexander Harrowell, nhà phân tích điện toán tiên tiến tại nhóm nghiên cứu và tư vấn công nghệ Omdia, lưu ý rằng Trung Quốc có các lựa chọn ngoài GPU để đào tạo LLM như TPU của Google, Ascend của Huawei, Trainium của AWS hoặc một trong khá nhiều sản phẩm của các startup. Dù vậy, sẽ tốn nhiều công sức hơn trong việc phát triển phần mềm và quản trị hệ thống.

Thị trường Trung Quốc sẽ có những cơ hội đặc biệt, theo doanh nhân Xu, khi các báo cáo kỹ thuật về Sora và mô hình video nguồn mở được công bố. “Sẽ có nền tảng cho các công ty Trung Quốc học hỏi", ông nói. Các mô hình video địa phương cũng hỗ trợ tiếng Trung tốt hơn, ông nói thêm.

(Theo SCMP)