Ảnh minh hoạ. Nguồn: Rocketmann Team/Pexels.

Nếu nhìn từ góc độ toàn cầu đa chiều về bất bình đẳng, ta có thể thấy rằng, trên một vài phương diện, quá trình tiến tới bình đẳng cũng đã tiếp diễn trong suốt giai đoạn từ 1980 đến 2020, vốn dĩ phức tạp và lẫn lộn hơn người ta hằng tưởng.

Từ cuối thế kỷ 18, tuy đã có một xu hướng thực sự và bền bỉ hướng tới bình đẳng, nhưng vẫn còn trong chừng mực hạn chế. Như chúng ta sẽ thấy, bất bình đẳng vẫn tồn tại ở mức độ đáng kể và phi lý trên mọi phương diện: địa vị, tài sản, quyền lực, thu nhập, giới tính, nguồn gốc xuất thân, v.v..

Và hơn thế nữa, người ta cũng thường phải đối mặt với những sự bất bình đẳng kết hợp trên nhiều phương diện. Khẳng định sự hiện diện của xu hướng bình đẳng không phải là khoe khoang về thành công. Thay vào đó, điều này kêu gọi chúng ta tiếp tục cuộc chiến trên cơ sở lịch sử vững chắc.

Thông qua xem xét phong trào hướng tới bình đẳng đã thực sự ra đời như thế nào, ta có thể rút ra những bài học quý giá cho tương lai và hiểu rõ hơn về những cuộc đấu tranh và vận động đã giúp thực hiện phong trào này, cũng như các cấu trúc thể chế và các hệ thống luật pháp, xã hội, tài chính, giáo dục và bầu cử đã cho phép bình đẳng trở thành một hiện thực lâu dài.

Đáng tiếc thay, quá trình học tập tập thể về các thể chế bình đẳng thường bị chứng lãng quên quá khứ, chủ nghĩa dân tộc trí thức, và sự chia cắt kiến thức trong từng lĩnh vực riêng biệt làm cho yếu đi. Để tiếp tục tiến tới bình đẳng, ta phải ôn lại những bài học lịch sử và vượt qua ranh giới quốc gia cũng như sự phân chia lĩnh vực. Mang tinh thần lạc quan và tiến bộ trong lĩnh vực lịch sử và khoa học xã hội, nghiên cứu này tìm cách đi theo chiều hướng đó.

Ngày nay, cuốn sách Lược sử về bình đẳng này có thể ra đời chủ yếu nhờ vào nhiều nghiên cứu quốc tế đổi mới sâu sắc việc nghiên cứu lịch sử kinh tế và xã hội trong những thập niên gần đây.

Đặc biệt, các nhận định của tôi sẽ dựa vào những tác phẩm đã mang lại cho chúng ta một viễn cảnh toàn cầu thực sự về lịch sử chủ nghĩa tư bản và Cách mạng Công nghiệp. Ví dụ, tôi đang nghĩ tới nghiên cứu của Ken Pomeranz xuất bản năm 2000 về “sự khác biệt lớn” giữa châu Âu và Trung Quốc trong thế kỷ 18 và 19, có lẽ là cuốn sách quan trọng và có tầm ảnh hưởng nhất về lịch sử kinh tế thế giới kể từ khi tác phẩm Civilization materielle, economie et capitalisme của Fernand Braudel năm 1979 và các nghiên cứu của Immanuel Wallerstein về “phân tích các hệ thống thế giới” ra đời.

Đối với Pomeranz, sự phát triển chủ nghĩa tư bản công nghiệp phương Tây gắn liền với các hệ thống phân công lao động quốc tế, khai thác điên cuồng tài nguyên thiên nhiên, cũng như sự thống trị quân sự và thuộc địa của các cường quốc châu Âu đối với phần còn lại của hành tinh. Các nghiên cứu tiếp theo phần lớn đã xác nhận kết luận này, dù là thông qua nghiên cứu của Prasannan Parthasarathi hay của Sven Beckert và phong trào gần đây xoay quanh “lịch sử mới của chủ nghĩa tư bản”.

“Cuộc đua” camera thông minh

Theo một báo cáo mới đây của Fortune Business Insights, quy mô thị trường camera giám sát toàn cầu được định giá 35,47 tỷ USD năm 2022 và sẽ tăng lên 105,2 tỷ USD năm 2029, với tốc độ tăng trưởng kép (CAGR) 16,8% mỗi năm. 

Khu vực châu Á - Thái Bình Dương hiện là điểm nóng của thế giới khi chiếm phần lớn thị trường camera giám sát toàn cầu. Trong đó, Trung Quốc là nước có số lượng camera an ninh lớn nhất với khoảng 200 triệu chiếc, gấp nhiều lần so với các nước xếp sau như Mỹ (50 triệu camera) hay Đức (5,2 triệu camera).

Tại Việt Nam, thị trường camera giám sát được đánh giá có tiềm năng tăng trưởng lớn, với tổng lượng camera dự kiến khoảng 15 triệu chiếc vào năm 2025. Nguyên nhân dẫn tới nhu cầu về camera giám sát tăng cao không chỉ bởi nhu cầu của người dân mà còn từ xu hướng phát triển các thành phố thông minh. 

Doanh nghiệp trong nước đang đứng trước lợi thế lớn chưa từng có trong “cuộc đua” trên. Những doanh nghiệp này không những có sự thấu hiểu hành vi người dùng cao, am hiểu chính sách, quy định mà còn tập trung sự ưu tiên của mình trong việc bảo vệ dữ liệu của người dân, Quốc gia. 

Có thể thấy, doanh nghiệp Việt tham gia giải bài toán Quốc gia sẽ tạo ra cách tiếp cận Việt Nam, đi con đường Việt Nam. Đây là cơ hội để cộng đồng doanh nghiệp công nghệ Việt đưa nước ta tiến lên đi đầu, thay vì theo sau con đường của người khác. 

Khi AI trở thành lợi thế cạnh tranh của doanh nghiệp Việt 

Không lựa chọn giải bài toán camera dân dụng, Elcom nằm trong số ít doanh nghiệp hướng sự chú ý vào việc phát triển nền tảng AI camera (AI Camera Platform) chuyên dụng như giám sát an ninh trật tự thành phố/toà nhà, giao thông,… Từ nền tảng này sẽ được thiết kế thành nhiều dòng camera “may đo” theo đặc thù riêng từng thị trường, dự án cụ thể.

Việc nghiên cứu, phát triển AI Camera Platform giúp Elcom làm chủ hoàn toàn công nghệ - lợi thế giải bài toán bảo mật dữ liệu trong hệ thống camera giám sát. Đây cũng là nền tảng để doanh nghiệp có thể cùng đối tác đưa ra các sản phẩm đáp ứng nhu cầu linh hoạt của khách hàng trong thời gian ngắn. 

AI Camera Platform gồm thành phần xử lý ảnh (ISP), khối xử lý trung tâm và các mô hình máy tính học sâu ứng dụng cho giao thông, an ninh đã được triển khai trên phần cứng AI. Nền tảng là sự kết hợp giữa công nghệ của Elcom và “gã khổng lồ” NVIDIA - doanh nghiệp hàng đầu thế giới về chipset trí tuệ nhân tạo.

AI Camera Platform tương thích với hầu hết các SOM (System On Module) của NVIDIA, có khả năng xử lý lên tới 100 TOPS cho phép đáp ứng linh hoạt với nhiều ứng dụng và khả năng phân tích AI mạnh mẽ. 

Các bài toán mà nền tảng xử lý cũng là những bài toán AI cơ bản như nhận diện biển số, nhận diện khuôn mặt, phát hiện và tracking (theo dõi) đối tượng, nhận dạng các đặc điểm, hành vi của đối tượng đáng ngờ,... 

Tuy nhiên, do hướng tới phục vụ nhu cầu chuyên dụng, những bài toán này được thực hiện trong môi trường thử nghiệm và tiêu chuẩn kỹ thuật có độ khó cao. Do đó, các kỹ sư Elcom và NVIDIA đã đưa ra các phương án tối ưu mô hình máy tính học sâu trên nền tảng Jetson của NVIDIA cho phép đạt độ chính xác vượt trội. 

Mô hình nhận diện biển số xe (ANPR) của Elcom chính xác tới trên 95% ngay cả trong điều kiện ánh sáng kém vào ban đêm. Hệ thống này có thể xử lý tốt với các phương tiện di chuyển tốc độ cao trên cao tốc, phát hiện mọi loại biển số xe, bao gồm cả ô tô, xe máy đang di chuyển trong làn xe hỗn hợp. 

Trong hệ thống camera giám sát an ninh công cộng, phục vụ hạ tầng trọng yếu, Elcom đã phát triển các mô hình máy tính học sâu cho phép nhận diện khuôn mặt có đeo và không đeo khẩu trang, ngay cả dưới điều kiện ánh sáng ngoài trời phức tạp và đối tượng di chuyển tự do. 

Theo các kỹ sư Elcom, mô hình này đòi hỏi khả năng phân tích phức tạp hơn nhiều so với việc phát hiện đối tượng trong các bài toán kiểm soát truy cập vào ra, khi người dùng thường hướng mặt về phía camera để hệ thống chủ động nhận diện. 

Nền tảng camera AI của Elcom cũng cung cấp sẵn các mô hình phân tích, cho khả năng nhận biết chính xác hãng xe, màu xe, việc chấp hành đội mũ bảo hiểm, xe quá khổ, quá tải, tai nạn giao thông hay thậm chí là các đặc điểm nhận diện người cụ thể như màu tóc, quần áo, túi xách, các hành vi trộm cắp, đánh nhau,… 

Mấu chốt để huấn luyện tốt các AI model là dựa vào số lượng và chất lượng của dữ liệu. Sở dĩ nền tảng camera AI của Elcom có thể nhận diện chính xác, chi tiết như vậy là nhờ lượng dữ liệu lớn mà doanh nghiệp này có được trong hơn 10 năm triển khai các dự án giám sát giao thông, an ninh trật tự.

Theo thoả thuận hợp tác sâu rộng với NVIDIA, Elcom đang đẩy mạnh nâng cao năng lực phần cứng AI và khả năng xử lý ảnh ISP để ứng dụng trong sản phẩm camera khác như giám sát hành trình, phân tích chất lượng đường… Doanh nghiệp cũng đặt mục tiêu “xuất khẩu” nền tảng ra thị trường khu vực vào cuối năm nay. 

Thanh Hà