Chị Hạnh cho biết, mấy hội nhóm với trên dưới 1 triệu người theo dõi như Yêu Bếp, Ghét Bếp, Nghiện Nhà, thậm chí còn có nhóm Nghiện Vợ mới ‘nổi’ lên được 1-2 tháng nay khi người dân ở nhà nhiều để chống dịch.

Đúng như tên của các hội nhóm này, mỗi nơi là một diễn đàn trao đổi, chia sẻ về một chủ đề riêng. Nếu như nhóm Nghiện Nhà là nơi các thành viên ‘khoe’ nhà đẹp, cách cải tạo nhà cũ thành nhà mới, cách trang trí, sắp xếp nhà cửa thì Yêu Bếp lại là nơi các chị em chia sẻ các công thức nấu ăn, từ những món đơn giản tới cầu kỳ, phức tạp.

‘Thời gian rảnh nhiều nên mình rất thích theo dõi mấy nhóm này. Mình đọc rồi thử làm theo công thức. Có món thất bại, có món thành công nhưng đều vui, vì mấy khi có thời gian mà bày vẽ như thế’, chị Hạnh kể.

Bà mẹ 2 con cũng chia sẻ, nhờ được ngắm nhà đẹp hằng ngày mà chị đã có động lực sửa sang lại căn bếp. ‘Tuy không ‘long lanh’ bằng những ngôi nhà trên hội nhưng đúng là có đầu tư thời gian và tiền bạc có khác. Bếp sạch sẽ, thơm tho làm mình có cảm hứng nấu nướng hơn hẳn, được chồng khen, con ngưỡng mộ’.

Những căn nhà đẹp như tranh trong nhóm Nghiện Nhà.

Nếu như Yêu Bếp và Nghiện Nhà là nơi tràn ngập những bức ảnh đẹp như tranh vẽ thì Ghét Bếp là nơi chị em tự châm biếm những pha nấu ăn hỏng của mình một cách hài hước.

‘Nhiều hôm mình ngồi cười đau ruột vì những bức ảnh chụp món ăn ‘có một không hai’ của các chị em. Đã thế, các mẹ lại có khiếu hài hước vô cùng tuyệt vời. Chồng con mình thỉnh thoảng quay sang nhìn mẹ khó hiểu vì đang ngồi tự nhiên phá lên cười. Vào đây xả ‘stress’ thực sự luôn’, chị Hạnh kể.

‘Chính mình cũng nhiều lần thất bại khi nấu những món mới nhưng không dám khoe với ai. Hội này còn được gọi vui là nơi để chị em ‘sống thật với bản thân mình’, không sợ bị ai dè bỉu, chê trách. Hay nhiều lúc đọc chia sẻ của các mẹ lý do tại sao nhà cửa hiếm khi sạch sẽ, ngăn nắp được, mình cũng thấy rất đồng cảm, nhất là nếu nhà có con nhỏ’.

Những pha vào bếp thất bại gây cười.

Không chỉ có các chị em, trong số hàng triệu thành viên của những hội nhóm này còn có một số lượng không nhỏ các anh em từ chưa vợ đến vợ con đuề huề.

Hầu hết anh em vào đây chỉ ‘tàu ngầm’ theo dõi, nhưng cũng nhiều bài viết của cánh đàn ông khiến các chị em không khỏi ngưỡng mộ.

Người thì thể hiện tài nấu ăn, đam mê bếp núc còn hơn cả phụ nữ. Người thì thể hiện tình cảm sâu sắc với người phụ nữ của mình khiến nhiều chị phải nhanh tay ‘tag’ chồng vào đọc.

‘Đọc các anh viết mà mình thấy có niềm tin vào đàn ông hơn’, một cô gái chưa chồng bình luận trong nhóm Nghiện Vợ.

Chị Hạnh – người đăng ký là thành viên của tất cả những hội nhóm này chia sẻ, những ngày ở nhà chống dịch của chị bỗng nhiên vui vẻ và thú vị hơn khi đọc các bài viết với đủ cung bậc cảm xúc này. ‘Đúng là thế giới ảo cũng không khác thế giới thực là mấy. Mình biết nhiều chị em ngoài đời rất khéo, những pha thất bại này chỉ là số ít thôi. Thậm chí có một số chị em cố tình ‘pha trò’ cho vui. Dù thế nào thì mình cũng thấy thú vị, là nơi giải trí tốt sau những giờ làm việc căng thẳng hay buồn chán vì ở nhà nhiều’.

Chị Hạnh bảo, chị vừa mới ‘bắt’ chồng phải tham gia hết mấy hội nhóm này để tối về còn có người chia sẻ ‘hỉ nộ ái ố’ của thế giới mạng.

Guan theo dõi một KOL trong cộng đồng làm đẹp, hướng dẫn người hâm mộ (fan) cách trang điểm. Trong livestream gần đây của blogger này, Guan đã mua tới 4 sản phẩm làm đẹp khác nhau trong vòng vài phút chỉ bằng cách bấm vào liên kết nhúng trong video.

Guan là một trong hàng triệu khách hàng sinh sau năm 1996, hay còn gọi là thế hệ Z, những người bắt đầu thay đổi ngành bán lẻ của Trung Quốc. Họ lớn lên cùng với thiết bị di động và mạng xã hội không chỉ là nơi họ đốt thời gian mà còn là nơi “đốt tiền”.

Thế hệ Z Trung Quốc không bị ấn tượng bởi các thương hiệu nổi tiếng hay chiến dịch quảng bá truyền thống. Nhiều người không ngó ngàng đến cửa hàng, trang TMĐT như thế hệ trước. Họ mua sắm hàng hóa theo gợi ý của các influencer. Họ sử dụng tin nhắn, video ngắn, livestream và ứng dụng mạng xã hội như cánh cổng dẫn đến việc mua sắm.

Kỷ nguyên mới của mua sắm tại Trung Quốc phần nào giúp chúng ta hình dung tương lai của bán lẻ trên toàn cầu. Theo hãng nghiên cứu thị trường Frost & Sullivan, hơn 413 tỷ USD hàng hóa có thể bán qua TMĐT cộng đồng tại Trung Quốc đến năm 2022, tăng gần 1/5 từ 90 tỷ USD năm 2017.

Điều đó lý giải vì sao từ các gã khổng lồ như Alibaba đến những người chơi mới như iQiyi, Bytedance đều đang chạy đua lôi kéo thế hệ Z. Zhang Xiaobo, Giám đốc bộ phận truyền hình thông minh của iQiyi, nhận định thế hệ trẻ có đam mê và sự tò mò khám phá những điều mới mẻ. Họ đang dẫn đầu làn sóng mua sắm mới và là nhóm khách hàng không thể bỏ qua.

Khi người dùng iQiyi xem các chương trình trên máy tính, liên kết web xuất hiện ở dưới cùng màn hình, đưa người xem đến trang bán hàng trên mạng để họ mua quần áo và sản phẩm được các ngôi sao trong chương trình sử dụng. Công nghệ mới mà iQiyi ra mắt hồi tháng 1/2019 cũng khuyến khích mua hàng trên điện thoại khi xem truyền hình. Khán giả thích món đồ mà diễn viên mặc sẽ mua trực tiếp ngay trên di động. Họ dùng điều khiển từ xa để mở mã QR và quét bằng điện thoại, dẫn đến cửa hàng trực tuyến của iQiyi và hoàn tất mua sắm.

TMĐT chỉ chiếm tỉ lệ nhỏ trong doanh thu của iQiyi nhưng lại phát triển nhanh khi người trẻ Trung Quốc luôn theo đuổi các công nghệ mới. Tại Mỹ, các nền tảng như Instagram và Snapchat bắt đầu bổ sung tính năng TMĐT trực tiếp. Mua sắm cộng đồng đang mở rộng nhanh chóng nhưng tổng doanh thu còn khiêm tốn. Theo hãng nghiên cứu Technavio, thương mại cộng đồng mang về 16,94 tỷ USD tại Mỹ năm 2018, chiếm 3% trong tổng doanh thu 513,61 tỷ USD từ bán hàng trên mạng.

Khách hàng trẻ tuổi Trung Quốc không bận tâm đến việc các KOL đang kiếm lợi từ họ. Hệ thống thanh toán trực tuyến của nước này cũng rất phát triển, giúp cho việc bấm và mua sắm bất kỳ lúc nào “có hứng” trở nên dễ dàng hơn. Theo hãng tư vấn chiến lược OC&C, thế hệ Z Trung Quốc, vốn đang được cha mẹ và ông bà nâng niu vì tuổi nhỏ - hiện chiếm 13% chi tiêu hộ gia đình, cao hơn 3% so với thế hệ Z Mỹ.

Nhiều khách hàng thế hệ Z vẫn mua sắm nhiều qua các cổng TMĐT truyền thống nhưng họ cũng có các lựa chọn mới. Nền tảng video TikTok của Bytedance từ năm 2018 bắt đầu tích hợp các nền tảng mua sắm của Alibaba. Các tác giả có thể dùng ứng dụng để nói với người xem về sản phẩm họ đang bán trên Taobao. Alibaba có thêm lưu lượng còn tác giả được hoa hồng với mỗi giao dịch thực hiện. Bytedance còn cho phép các tác giả phổ biến mở cửa hàng riêng trên nền tảng để trực tiếp bán sản phẩm trên ứng dụng.

Tencent và Alibaba đang đầu tư vào Bilibili, website game di động và video sở hữu 93 triệu người dùng tích cực hàng tháng. Quan hệ với Bilibili hay Bytedance giúp Alibaba kết nối với thế hệ Z trong khi tạo ra cơ hội thương mại khổng lồ và hoàn thiện hệ sinh thái TMĐT cộng đồng.

Làn sóng tiền bạc đổ vào mạng xã hội không phải điềm lành với các thương hiệu và cửa hàng bán lẻ truyền thống. Thói quen mua sắm của thế hệ Z có tiềm năng làm ảnh hưởng đến các doanh nghiệp không thu hút được sự quan tâm và niềm tin của khách hàng. Chẳng hạn, Zhang Dayi, một KOL, cho biết cô có thu nhập còn cao hơn cả ngôi sao nổi tiếng Kim Kardarshian West bằng cách tự bán sản phẩm riêng, hỏi ý kiến người hâm mộ về phong cách theo thời gian thực và điều chỉnh sản phẩm nhanh chóng.

Trong khi đó, rất khó để các công ty dự đoán được KOL nào mà thế hệ Z theo dõi. Guan, cô sinh viên 20 tuổi nhắc tới phía trên, mua sắm theo KOL Xiao Zhu Jie Jie, người có hơn 4 triệu fan trên Weibo. Guan thường trực tiếp vào cửa hàng của Xiao Zhu trên Taobao, nơi blogger bán các sản phẩm “ngách” thay vì của thương hiệu lớn.

Nền tảng Xiaohongshu cũng có sàn TMĐT riêng để liên kết với mỗi bài viết trên trang. Công ty đang được Alibaba và Tencent chống lưng, có hơn 220 triệu người dùng tạo mới 3 tỷ bài viết mỗi ngày về đủ chủ đề như thời trang, làm đẹp, phong cách sống. Hơn 50% người dùng sinh sau năm 1995 phụ thuộc vào họ để mua sắm sản phẩm. Crystal Yu, sinh viên 21 tuổi tại Thượng Hải, chia sẻ cô sẽ lên Xiaohongshu hoặc các nền tảng mạng xã hội khác đầu tiên để tìm lời khuyên từ blogger đã dùng sản phẩm. Cô dựa vào họ để lọc ra sản phẩm phù hợp.

Theo Zing