Cũng có những lúc Bảo Đại về Pháp, bà Nam Phương cùng đi với Bảo Đại tới sòng bài để xem ông chơi baccarat hoặc roulette cho vui. Những lần có bà cùng đi, nếu được bạc thì Bảo Đại tặng hết cho bà để sắm sửa quần áo. Hoàng hậu rất ưa thời trang của hãng Christian Dior và Balmin. Bà là một người sành điệu trong cách ăn mặc và màu tím nhạt là màu bà ưa thích nhất. Có lẽ vì cuộc đời của bà buồn nhiều hơn vui nên bà đã chọn màu tím chăng?

Năm 1949, Bảo Đại trở về Việt Nam ngồi ghế Quốc trưởng, nhưng bà Nam Phương vẫn ở bên Pháp. Những ngày nghỉ lễ, bà Nam Phương thường đi dạo phố cùng các con để mua đồ chơi hoặc đi coi phim với Hoàng tử Bảo Thắng, Công chúa Phương Dung - hai người con nhỏ nhất. Tại Pháp, ban đầu bà Nam Phương ở lâu đài Thorenc tại Cannes. Ở đây, bà cho các con gái nhập học trường Couvent des Oiseaux, ngôi trường trước đó bà đã theo học tới khi về lấy chồng.

Hằng ngày, hoạt động của bà là chăm lo cho các con, đọc sách báo hoặc ra vườn trồng hoa, tỉa lá. Buổi tối bà thích chơi dương cầm cho các con nghe. Bà cũng là người ưa mỹ thuật. Trong phòng bà, người ta thấy treo những bức họa của Renoir, Buffet. Bà không thích tranh lập thể của Picasso vì tâm hồn bà không hợp với trường phái hội họa này cũng như trường phái siêu thực.

Bà rất thích nuôi chó. Trong nhà bà có cả một đàn chó, trong đó có một con thuộc giống Saint Berard, loại chó to như con cọp, chuyên dùng vào việc tìm người mất tích trong rừng khi đi trượt tuyết. Về thể thao bà có thể chơi bóng bàn, quần vợt và golf nhưng không giỏi lắm.

Bà Nam Phương và các con những ngày đầu sang Pháp.

Sau năm 1955, Bảo Đại trở thành phế đế nên ông buồn bỏ nhà đi “giang hồ” và để bà Nam Phương ở nhà một mình với mấy người con. Khi đó các con bà đã lớn, mỗi người đi làm một nơi.

Những năm sau này, bà Nam Phương rời lâu đài Thorenc để về sống ở lâu đài Domain de la Perche ở Chabrignac thuộc vùng Trung Tây nước Pháp, cách Paris chừng 400-500 cây số. Nơi này có một trang trại lớn của riêng bà Nam Phương mà trước đây gia đình bà (ông bà Nguyễn Hữu Hào) đã mua cho. Nhà của bà ở cách biệt với những nhà dân ở vùng này, vì là làng quê nên mọi người ít có dịp giao thiệp với nhau.

Về đời sống vật chất thì bà Nam Phương không lúc nào thiếu thốn khi sống ở xứ người. Tài sản riêng do gia đình Nguyễn Hữu Hào mua cho bà gồm một chung cư lớn tại Neuilly và một chung cư ở đại lộ Opera. Ngoài ra bà còn nhiều nhà đất ở bên xứ Maroc, Congo… Tất cả những bất động sản này bà đã chia cho các con mỗi người một phần riêng và chỉ giữ lại trang trại ở Chabrignac, gồm 160 mẫu đất với một đàn bò gần trăm con và một vườn hồng lúc nào cũng nở hoa rất đẹp.

Những người dân ở gần nhà bà Nam Phương cho biết rất ít khi thấy Bảo Đại trở về đây thăm vợ con. Họa hoằn lắm một năm mới có 1-2 lần ông ghé về rồi lại đi ngay. Chỉ duy nhất trong dịp đám cưới Công chúa Phương Liên, ông có về để cùng bà Nam Phương đứng chủ hôn cho con gái rồi mấy ngày sau lại biến mất.

Bà Nam Phương hiện đại và sang trọng trong hình tượng người phụ nữ hiện đại.

Thấy Bảo Đại đã có tuổi mà vẫn còn mải miết ăn chơi nên bà Nam Phương đã chọn một nơi yên tĩnh để sống những ngày cuối đời được thanh thản. Đã có lần bà ngỏ ý được trở về Việt Nam, để khi qua đời được an táng bên cạnh mộ thân sinh và thân mẫu ở Đà Lạt. Nhưng Bảo Đại và các con của bà phản đối không cho bà về.

Những năm cuối đời, bà Nam Phương ít đi ra ngoài và gặp gỡ mọi người. Cũng có đôi khi bà Nam Phương đi Paris để thăm các con đang học và làm ăn ở đó. Ngược lại, những dịp hè thì các con bà cũng về đây thăm mẹ và ở lại chơi ít ngày cho bà khỏi buồn. Thời gian này bà bị bệnh tim nặng, thường xuyên bị khó thở.

Vào khoảng 5 giờ chiều ngày 15/9/1963, bà Nam Phương cảm thấy mệt bèn cho người nhà đi mời bác sĩ đến thăm mạch. Sau khi chẩn khám, bác sĩ cho biết bà bị viêm họng nhẹ, chỉ uống thuốc vài hôm là khỏi. Nhưng không ngờ là bác sĩ vừa rời khỏi nhà chừng vài tiếng đồng hồ thì bà cảm thấy khó thở. Người hầu bà bèn nhờ một người Pháp hàng xóm đi mời một bác sĩ khác, nhưng người bác sĩ thứ hai chưa đến kịp thì bà Nam Phương đã qua đời ngay trong đêm đó khi vừa tròn 49 tuổi.

Lúc bà lâm chung, ngoài hai người giúp việc thì không có người ruột thịt nào bên cạnh. Các con bà lúc đó đang đi học hoặc làm việc tại Paris, còn Bảo Đại thì đang sống tại miền Nam nước Pháp.

Khi được tin bà Nam Phương tạ thế, Bảo Đại trở về ngay và đã mua một chiếc quan tài bằng gỗ sồi, loại gỗ quý giá nhất của người Pháp để an táng người vợ hiền thục, nhân từ và đạo đức mà cho tới tận cuối đời cũng không hề bị ai chê trách hay than phiền. Ngay cả ông Bảo Đại cũng chưa bao giờ dám trách vợ về việc trai gái, vì kể từ ngày ly thân với Bảo Đại, bà Nam Phương không có bất kỳ nhân tình nào, dù là đi khiêu vũ hay đi tắm biển với một người đàn ông khác cũng không. Có lẽ bà Nam Phương được sinh ra trong một gia đình nề nếp nên bà giữ đạo rất nghiêm khắc, ngay cả với các con.

Đám tang của bà Nam Phương được cử hành theo nghi thức đạo Công giáo và diễn ra rất đơn giản. Những người dự đám tang vỏn vẹn chỉ có Bảo Đại, các hoàng tử, công chúa và một số bạn bè thân thiết của gia đình. Tại địa phương có vị Tỉnh trưởng và dân biểu nơi bà Nam Phương cư ngụ tới chia buồn và dự tang lễ. Đặc biệt, trong tang lễ còn có có sự tham dự của Công chúa Như Lý, con gái của vua Hàm Nghi. Công chúa Như Lý cũng ở gần nơi bà Nam Phương cư ngụ, nhưng tiếc là hai người chưa từng gặp nhau lần nào cho đến khi bà Nam Phương qua đời.

Mộ Nam Phương hoàng hậu tại nghĩa trang Công giáo ở Chabrignac (Pháp).

Linh cữu của bà Nam Phương được an táng ngay nghĩa trang Công giáo tại Chabrignac. Trên mộ của bà có tấm bia ghi những dòng chữ: Ici Repose l’Imperatrice Nam Phuong Nee Jeanne Mariette Nguyen Huu Hao 14.11.1913 – 15.9.1963.

Và mặt sau bia mộ có viết dòng chữ Hán: “Đại Nam Nam Phương Hoàng hậu chi lăng.”

Nghe nói, trước đây mấy năm, mộ của bà Nam Phương đã bị kẻ lạ mặt lợi dụng đêm tối vào đào nhiều lỗ để tìm của cải vàng bạc châu báu xem bà có mang theo không. Và chúng có lấy được gì thì không ai biết rõ, chỉ có gia đình con, cháu bà mới biết mà thôi.

Thật buồn cho số phận bà Nam Phương, lúc trẻ thật hạnh phúc và sung sướng về vật chất cũng như danh vọng. Vậy mà cuối đời bà đã mất trong sự cô đơn lạnh lẽo nơi xứ người ở cái tuổi còn khá trẻ. Bà Nam Phương Hoàng hậu sinh năm 1913 và mất năm 1963, khi vừa được 49 tuổi, cái tuổi theo người Việt gọi là tuổi xui, như dân gian thường nói: “Bốn chín chưa qua năm ba đã tới.”

Tuy nhiên, với vẻ đẹp phúc hậu và tấm lòng nhân từ của mình, dù bà Nam Phương Hoàng hậu mất đã lâu nhưng những câu chuyện về cuộc đời của bà sẽ vẫn còn được người đời nhắc tới.

Chuyện về lễ cưới của vua Bảo Đại và Nam Phương hoàng hậu

"Lần đầu tiên trong lịch sử triều Nguyễn có một người phụ nữ xuất hiện giữa triều đình" - vua Bảo Đại mô tả về lễ cưới của ông và hoàng hậu Nam Phương.

Ông Hòa cho biết, một điểm nhấn là trong Luật là các quy định được thiết kế hướng đến việc "xóa địa giới hành chính" trong khám chữa bệnh.

Luật quy định đồng bộ với Luật Khám chữa bệnh về phân cấp chuyên môn thành 3 cấp gồm: Chuyên sâu, cơ bản và ban đầu.

Trong đó, việc chuyển cơ sở khám chữa bệnh không phụ thuộc vào tuyến (xã, huyện, tỉnh, trung ương như trước) tạo điều kiện tối đa cho người bệnh, giảm thủ tục hành chính khi chuyển cơ sở khám chữa bệnh.

Bên cạnh đó, việc đăng ký khám chữa bệnh ban đầu có quy định, tiêu chí rất rõ ràng. Người đăng ký khám chữa bệnh ban đầu ở cấp cao sẽ được khám chữa bệnh ở cấp thấp hơn.

Đặc biệt là việc người tham gia bảo hiểm y tế được hưởng 100% mức hưởng khi khám chữa bệnh tại cơ sở y tế cấp cơ bản hoặc cấp chuyên sâu trong trường hợp chẩn đoán xác định, điều trị một số bệnh hiếm, bệnh hiểm nghèo, bệnh cần phẫu thuật hoặc sử dụng kỹ thuật cao theo quy định của Bộ trưởng Bộ Y tế.

Như vậy, đối với một số trường hợp mắc các bệnh hiếm, hiểm nghèo, cần phẫu thuật hoặc sử dụng kỹ thuật cao... người bệnh không cần phải chuyển tuyến theo quy định mà vẫn được hưởng 100% mức hưởng.

Theo Bảo hiểm xã hội Việt Nam, Luật cũng quy định khắc phục tình trạng thiếu thuốc, vật tư y tế, đảm bảo quyền lợi cho người bệnh khi phải mua thuốc bên ngoài…

Bên cạnh đó, Luật cũng quy định về trách nhiệm của Bộ Y tế trong rà soát và cập nhật thường xuyên phác đồ điều trị để bảo đảm thuận tiện trong khám chữa bệnh và thanh toán bảo hiểm y tế; quy định về đánh giá sự hợp lý của việc cung cấp dịch vụ khám chữa bệnh...

"Đây là những cải cách lớn, tạo thuận lợi rất nhiều cho người dân trong khám chữa bệnh bảo hiểm y tế. Bảo hiểm xã hội Việt Nam sẽ phối hợp chặt chẽ, thống nhất với Bộ Y tế trong triển khai đồng bộ, đồng thời truyền thông rộng rãi cho người dân hiểu", Phó Tổng Giám đốc Nguyễn Đức Hòa nói.

Phó Tổng Giám đốc BHXH Việt Nam chỉ đạo Ban Thực hiện chính sách bảo hiểm y tế, Trung tâm Giám định Bảo hiểm y tế và Thanh toán đa tuyến chủ động, bám sát các bộ, ngành liên quan tham gia xây dựng Nghị định, Thông tư hướng dẫn thực hiện.

Đồng thời, cơ quan này chuẩn bị nội dung để truyền thông, tập huấn, hướng dẫn cho bảo hiểm xã hội các địa phương.

Bảo hiểm xã hội các tỉnh, thành phố chủ động lên kế hoạch, phương án để triển khai Luật ngay từ những ngày đầu có hiệu lực; kịp thời đảm bảo quyền lợi cho người tham gia bảo hiểm y tế.

Ông được khán giả yêu mến qua hình tượng ông bố “quốc dân”, ghi dấu ấn với khán giả qua những bộ phim Lối nhỏ vào đời, Lặng yên dưới vực sâu, Hương vị tình thân, Gió làng Kình, Ma làng....

Thời trẻ, nam nghệ sĩ từng theo học khóa sửa ôtô trước khi bén duyên với nghề diễn. Ở tuổi U70, NSND Bùi Bài Bình dường như vẫn sung sức với nghệ thuật.

Trẻ trung nhờ đóng phim

NSND Bùi Bài Bình chia sẻ với Tiền Phongnhiều kỷ niệm về vai ông Toại, sau khi bộ phim Gia đình mình vui bất thình lìnhtrên sóng giờ vàng vừa kết thúc. Sau Lối nhỏ vào đờinăm 2022, ông trở lại với dự án truyền hình dài hơi.

Nhân vật ông Toại trong Gia đình mình vui bất thình lìnhkhông có nhiều đất diễn, song NSND Bùi Bài Bình vẫn thành công ghi dấu ấn trong lòng khán giả.

NSND Bùi Bài Bình là ông bố quốc dân trong 'Gia đình mình vui bất thình lình'.

"Khi phim chuẩn bị lên sóng tôi đã nói vai này làm giống như chơi. Hai vợ chồng già trong phim vừa làm nền, vừa là cán cân dung hoà các con. Tôi thích nhân vật ông Toại. Đúng là vai này trong kịch bản không có nhiều đất, lại có vẻ khô khan, khó thể hiện. Nhưng trong quá trình làm phim, tôi nghiên cứu xem đoạn nào vui, đoạn nào buồn để tạo điểm nhấn", nghệ sĩ bày tỏ.

Ông nói rất thích nhân vật ông Toại nhờ có nhiều sắc thái, chất liệu để khai thác. Ở ông Toại, bên ngoài vẻ nghiêm khắc của sĩ quan quân đội về hưu là tấm lòng bao dung với gia đình, xã hội. Ông Toại khi là nhân vật chính, lúc lại thuộc tuyến phụ.

NSND Bùi Bài Bình dành nhiều lời khen cho ê-kíp trẻ trung từ đạo diễn, biên kịch tới diễn viên của Gia đình mình vui bất thình lình. Ông nhận thấy sự sáng tạo, nhiệt tình ở lứa nghệ sĩ trẻ.

Tên tuổi nghệ sĩ gắn với nhiều nhân vật có số phận khắc khổ trên màn ảnh.

Nhiều người nghĩ NSND Bùi Bài Bình và NSND Lan Hương (vai bà Cúc) là "cây đa cây đề", có nhiều kinh nghiệm nên thường hướng dẫn cho các diễn viên trẻ trong đoàn phim. Tuy nhiên, NSND Bùi Bài Bình tiết lộ ông và NSND Lan Hương không góp ý nhiều.

"Thậm chí, có những cảnh các bạn trẻ muốn mình diễn thế này, thế kia cho hợp, tôi cũng nghe theo. Tôi đóng cùng Doãn Quốc Đam vài phim thấy cậu ấy là người rất chịu khó, lặn lội cho vai diễn. Thanh Sơn hào hoa, công tử nhưng có trách nhiệm với nghề. Ba đứa con trai của tôi trong phim đều đáng yêu cả", NSND Bùi Bài Bình nói.

Ông có kỷ niệm với những buổi kết thúc ghi hình sớm, mấy "bố con" lại rủ nhau đi nhậu. Ông nói vui đóng phim này rất "tốn bia".

Với bạn diễn quen thuộc là NSND Lan Hương, ông không đưa ra quá nhiều lời nhận xét. Bởi hai người quá hiểu nhau, từng đóng chung 4-5 phim, cả truyền hình lẫn điện ảnh. Trong tập gần cuối, nhân vật ông Toại có cảnh hôn má vợ. NSND Bùi Bài Bình cho biết đó là cảnh quay nhẹ nhàng, vui vẻ, không có gì ngại ngùng dù hai diễn viên đều ở độ tuổi lên chức ông, bà.

Chưa từng nghĩ đến chuyện nghỉ hưu

Sau Gia đình mình vui bất thình lình, NSND Bùi Bài Bình tiếp tục đóng phim truyền hình giờ vàngCuộc chiến không giới tuyến,bối cảnh quay ở Lai Châu. Ông tự tin có sức khỏe tốt, ngoài 60 tuổi vẫn "nhậu" khỏe.

"Tôi biết có nhiều người cùng lứa đã nghỉ hưu. Nhưng tôi chưa nghĩ đến chuyện đó. Nghề này khó nói trước, có năm tôi bận rộn với nhiều vai, có năm chẳng có việc gì. Làm phim vất vả nên phải có đam mê mới theo được. Thu nhập không được bao nhiêu nhưng bù lại được gặp gỡ anh em bạn bè. Công việc, đam mê cuốn mình đi. Nếu ở nhà rảnh rỗi có khi lại uống bia rượu, vừa hại sức khỏe lại tốn tiền", NSND Bùi Bài Bình kể.

NSND Bùi Bài Bình từng là chủ quán cà phê. Ảnh: Ngọc Ánh.

Nghệ sĩ trò chuyện với PV Tiền Phongtrong quán cà phê trên phố Đoàn Trần Nghiệp (Hai Bà Trưng, Hà Nội). Trước đây, ông và bà xã - NSƯT Ngọc Thu - cũng là chủ một hàng cà phê có tiếng tại con phố này. Hai vợ chồng vừa đi diễn, vừa bán hàng suốt cả chục năm.

NSND Bùi Bài Bình và bà xã bằng tuổi, quen nhau khi là sinh viên khóa 2 Trường Sân khấu - Điện ảnh (nay là Đại học Sân khấu - Điện ảnh Hà Nội). Cặp nghệ sĩ quyết định về chung một nhà năm 1981.

NSND Bùi Bài Bình có hai con trai. Con cả làm việc tại một ngân hàng, con trai thứ tốt nghiệp chuyên ngành đạo diễn. Ông vui, tự hào khi con nối nghiệp bố mẹ.

Ngoài 60 tuổi ông vẫn hăng say đóng phim.

So với chồng, bà xã Ngọc Thu vài năm gần đây ít xuất hiện trên truyền hình. Tuy nhiên, NSND Bùi Bài Bình khẳng định ông tôn trọng và ủng hộ người bạn đời hết mình trong nghệ thuật.

"Người ta hay nói đằng sau thành công của đàn ông là người phụ nữ thầm lặng, lùi về sau để hy sinh cho gia đình. Nhưng vợ chồng tôi không quan trọng ai đi làm, ai ở nhà. Những năm trước, bà xã nhận nhiều vai diễn, vẫn thường xuyên đóng phim ở xa. Tôi ở nhà lo cơm nước cho con. Hai người đều có tuổi rồi nên khi hợp chuyện thì bàn tán rôm rả, không hợp ai vào phòng ấy. Như câu thoại của ông Toại trong phim, chúng tôi sắp đến tuổi chẳng giận nhau được nữa", NSND Bùi Bài Bình kể.

NSND Bùi Bài Bình và NSƯT Ngọc Thu.

Ngoài đam mê nghệ thuật, ông thường dành thời gian lên phố gặp gỡ bạn bè, hoặc chăm cây cối ở nhà. Ở tuổi này, NSND Bùi Bài Bình nói rằng không còn đặt nặng thu nhập từ nghề diễn.

(Theo Tiền Phong)