"5 trong số 8 trường hợp, bao gồm một nhân viên y tế, đã tử vong. Ba người còn lại đang được điều trị,” WHO cho biết. Hiện cơ quan chức năng theo dõi 161 người có tiếp xúc với các bệnh nhân. 

Matshidiso Moeti, Giám đốc Khu vực châu Phi của WHO, thông tin những nỗ lực của cơ quan y tế Tanzania trong việc xác định nguyên nhân gây bệnh cho thấy quyết tâm ứng phó với đợt bùng phát.

Bà Moeti nói: “Chúng tôi đang làm việc với chính phủ để nhanh chóng tăng cường các biện pháp kiểm soát nhằm ngăn chặn sự lây lan của virus và chấm dứt đợt bùng phát càng sớm càng tốt”.

Theo Anadolu Agency, WHO đang hỗ trợ Bộ Y tế Tanzania triển khai một đội cấp cứu tới Kagera để tiến hành các cuộc điều tra dịch tễ học tiếp theo.

Trước đó, Guinea Xích Đạo thông báo có 11 người tử vong do Marburg vào tháng 1 và 2 sau khi dự một đám tang ở tỉnh Kie-Ntem. 

Bệnh do virus Marburg, cùng họ với virus gây bệnh Ebola, có độc lực cao gây sốt xuất huyết, với tỷ lệ tử vong lên đến 88%. Triệu chứng thường khởi phát đột ngột với sốt cao, nhức đầu dữ dội và khó chịu nghiêm trọng.

Nhiều bệnh nhân có thêm các triệu chứng xuất huyết trong vòng bảy ngày. Hiện không có vắc xin hoặc phương pháp điều trị bằng thuốc kháng virus nào được phê duyệt. 

Virus được truyền sang người từ dơi ăn quả và lây lan giữa người với người thông qua tiếp xúc trực tiếp chất dịch cơ thể của người, bề mặt và vật liệu bị nhiễm bệnh.

Bộ Y tế yêu cầu giám sát chặt nguồn lây nhiễm virus Marburg

Đợt bùng phát bệnh Marburg xảy ra ở khu vực Kagera, phía tây bắc Tanzania (châu Phi). Trước đó, các cơ quan y tế nước này đã tiến hành xem xét một căn bệnh lạ khiến 8 người nhập viện. Kết quả cho thấy họ nhiễm virus Marburg. Các bệnh nhân đã xuất hiện những triệu chứng bao gồm sốt, nôn mửa, chảy máu và suy thận.

"5 trong số 8 trường hợp, bao gồm một nhân viên y tế, đã tử vong. Ba người còn lại đang được điều trị,” WHO cho biết. Hiện cơ quan chức năng theo dõi 161 người có tiếp xúc với các bệnh nhân. 

Matshidiso Moeti, Giám đốc Khu vực châu Phi của WHO, thông tin những nỗ lực của cơ quan y tế Tanzania trong việc xác định nguyên nhân gây bệnh cho thấy quyết tâm ứng phó với đợt bùng phát.

Bà Moeti nói: “Chúng tôi đang làm việc với chính phủ để nhanh chóng tăng cường các biện pháp kiểm soát nhằm ngăn chặn sự lây lan của virus và chấm dứt đợt bùng phát càng sớm càng tốt”.

Theo Anadolu Agency, WHO đang hỗ trợ Bộ Y tế Tanzania triển khai một đội cấp cứu tới Kagera để tiến hành các cuộc điều tra dịch tễ học tiếp theo.

Trước đó, Guinea Xích Đạo thông báo có 11 người tử vong do Marburg vào tháng 1 và 2 sau khi dự một đám tang ở tỉnh Kie-Ntem. 

Bệnh do virus Marburg, cùng họ với virus gây bệnh Ebola, có độc lực cao gây sốt xuất huyết, với tỷ lệ tử vong lên đến 88%. Triệu chứng thường khởi phát đột ngột với sốt cao, nhức đầu dữ dội và khó chịu nghiêm trọng.

Nhiều bệnh nhân có thêm các triệu chứng xuất huyết trong vòng bảy ngày. Hiện không có vắc xin hoặc phương pháp điều trị bằng thuốc kháng virus nào được phê duyệt. 

Virus được truyền sang người từ dơi ăn quả và lây lan giữa người với người thông qua tiếp xúc trực tiếp chất dịch cơ thể của người, bề mặt và vật liệu bị nhiễm bệnh.

Bộ Y tế yêu cầu giám sát chặt nguồn lây nhiễm virus Marburg

Ngoài việc thực hiện công tác ứng cứu sự cố an toàn thông tin mạng của Văn phòng Chính phủ, Đội ứng cứu còn đảm trách nhiệm vụ thành viên đầu mối của Văn phòng Chính phủ trong mạng lưới ứng cứu sự cố an toàn thông tin mạng trên toàn quốc. Liên kết, phối hợp với các Đội ứng cứu sự cố an toàn thông tin mạng của các đơn vị khác nhằm ứng phó kịp thời khi xảy ra sự cố, dưới sự điều phối của cơ quan điều phối quốc gia về ứng cứu sự cố - Trung tâm Ứng cứu khẩn cấp máy tính Việt Nam, Bộ TT&TT.

Báo cáo những khó khăn, vướng mắc và đề xuất các giải pháp nâng cao hiệu quả công tác ứng cứu sự cố an toàn thông tin mạng; báo cáo Lãnh đạo Văn phòng Chính phủ kết quả thực hiện nhiệm vụ định kỳ 6 tháng, hàng năm và đột xuất theo yêu cầu.

Đội ứng cứu sự cố an toàn thông tin mạng có quyền truy cập vào các hệ thống thông tin, cơ sở dữ liệu, dữ liệu nhật ký của tổ chức, cá nhân bị tấn công để phân tích, tìm hiểu nguyên nhân và đề xuất giải pháp khắc phục sự cố mất an toàn thông tin. Việc thực hiện được đặt dưới sự giám sát của tổ chức, cá nhân bị sự cố, theo chức năng nhiệm vụ được giao và tuân thủ quy định của pháp luật.

Đồng thời, đề xuất Lãnh đạo Văn phòng Chính phủ điều động nhân sự thuộc các đơn vị của Văn phòng hoặc đề nghị các cơ quan, tổ chức liên quan tham gia phối hợp, hỗ trợ trong ứng cứu sự cố an toàn thông tin mạng của Văn phòng Chính phủ (khi cần thiết).

Một thực tế hiện nay là không tổ chức, đơn vị nào có thể đảm bảo an toàn 100% hệ thống thông tin và các chuyên gia, cán bộ thực thi bảo đảm an toàn thông tin của tổ chức không thể quán xuyến hết mọi vấn đề từ bảo đảm an toàn đến việc ứng phó khi xảy ra sự cố mất an toàn hoặc bị tấn công mạng.

Từ mô hình tổ chức đội ứng cứu sự cố bảo mật trên thế giới, Việt Nam đã phát triển một mô hình riêng là Mạng lưới ứng cứu sự cố bảo đảm an toàn thông tin mạng quốc gia, thành lập Đội tác nghiệp ứng cứu khẩn cấp bảo đảm an toàn thông tin mạng quốc gia để tham gia ứng cứu xử lý các sự cố nghiêm trọng quốc gia.

Trong Đề án “Đẩy mạnh hoạt động của mạng lưới ứng cứu sự cố, tăng cường năng lực cho các cán bộ, bộ phận chuyên trách ứng cứu sự cố an toàn thông tin mạng trên toàn quốc đến năm 2020, định hướng đến 2025” được phê duyệt hồi tháng 10/2017, Thủ tướng Chính phủ đã xác định 1 trong những mục tiêu hướng tới của Đề án là xây dựng Mạng lưới ứng cứu sự cố an toàn thông tin mạng quốc gia mạnh về chuyên môn, hoạt động chuyên nghiệp, gắn kết, với các đơn vị thành viên có trách nhiệm, hợp tác, kết nối chặt chẽ, đảm bảo điều phối kịp thời, phối hợp đồng bộ, hiệu quả các lực lượng để ứng cứu sự cố mạng, chống tấn công mạng.

Song song đó, xây dựng các đơn vị, bộ phận chuyên trách ứng cứu sự cố, bảo đảm an toàn thông tin mạng của các bộ, ngành, địa phương, các tập đoàn, tổ chức, doanh nghiệp lớn có năng lực chuyên môn cao, hoạt động chuyên nghiệp, tổ chức phòng ngừa hiệu quả, sẵn sàng phản ứng nhanh, ứng phó xử lý kịp thời các sự cố, tấn công mạng.

Vân Anh

Việt Nam cùng 15 nước diễn tập ứng phó tấn công chuỗi cung ứng vào doanh nghiệp, tổ chức

ACID 2021, chương trình diễn tập quốc tế của các trung tâm ứng cứu sự cố quốc gia (CERT) khu vực ASEAN và CERT các nước đối thoại, có chủ đề “Ứng phó tấn công chuỗi cung ứng nhắm vào các tổ chức doanh nghiệp”.

Sau kiện toàn, đội ứng cứu sự cố an toàn thông tin mạng của Văn phòng Chính phủ gồm có 13 thành viên, với Đội trưởng là ông Bùi Danh Tuyên, Phó Giám đốc Trung tâm Tin học. Hai Phó đội trưởng là các ông: Nguyễn Đức Dân, Phó giám đốc Trung tâm Dữ liệu điện tử; Lê Việt Hà, Phó Trưởng phòng An ninh, an toàn thông tin, Trung tâm Tin học.

Đội ứng cứu sự cố có nhiệm vụ thực hiện công tác ứng cứu sự cố an toàn thông tin mạng của Văn phòng Chính phủ. (Ảnh minh họa: Internet)

Ngoài việc thực hiện công tác ứng cứu sự cố an toàn thông tin mạng của Văn phòng Chính phủ, Đội ứng cứu còn đảm trách nhiệm vụ thành viên đầu mối của Văn phòng Chính phủ trong mạng lưới ứng cứu sự cố an toàn thông tin mạng trên toàn quốc. Liên kết, phối hợp với các Đội ứng cứu sự cố an toàn thông tin mạng của các đơn vị khác nhằm ứng phó kịp thời khi xảy ra sự cố, dưới sự điều phối của cơ quan điều phối quốc gia về ứng cứu sự cố - Trung tâm Ứng cứu khẩn cấp máy tính Việt Nam, Bộ TT&TT.

Báo cáo những khó khăn, vướng mắc và đề xuất các giải pháp nâng cao hiệu quả công tác ứng cứu sự cố an toàn thông tin mạng; báo cáo Lãnh đạo Văn phòng Chính phủ kết quả thực hiện nhiệm vụ định kỳ 6 tháng, hàng năm và đột xuất theo yêu cầu.

Đội ứng cứu sự cố an toàn thông tin mạng có quyền truy cập vào các hệ thống thông tin, cơ sở dữ liệu, dữ liệu nhật ký của tổ chức, cá nhân bị tấn công để phân tích, tìm hiểu nguyên nhân và đề xuất giải pháp khắc phục sự cố mất an toàn thông tin. Việc thực hiện được đặt dưới sự giám sát của tổ chức, cá nhân bị sự cố, theo chức năng nhiệm vụ được giao và tuân thủ quy định của pháp luật.

Đồng thời, đề xuất Lãnh đạo Văn phòng Chính phủ điều động nhân sự thuộc các đơn vị của Văn phòng hoặc đề nghị các cơ quan, tổ chức liên quan tham gia phối hợp, hỗ trợ trong ứng cứu sự cố an toàn thông tin mạng của Văn phòng Chính phủ (khi cần thiết).

Một thực tế hiện nay là không tổ chức, đơn vị nào có thể đảm bảo an toàn 100% hệ thống thông tin và các chuyên gia, cán bộ thực thi bảo đảm an toàn thông tin của tổ chức không thể quán xuyến hết mọi vấn đề từ bảo đảm an toàn đến việc ứng phó khi xảy ra sự cố mất an toàn hoặc bị tấn công mạng.

Từ mô hình tổ chức đội ứng cứu sự cố bảo mật trên thế giới, Việt Nam đã phát triển một mô hình riêng là Mạng lưới ứng cứu sự cố bảo đảm an toàn thông tin mạng quốc gia, thành lập Đội tác nghiệp ứng cứu khẩn cấp bảo đảm an toàn thông tin mạng quốc gia để tham gia ứng cứu xử lý các sự cố nghiêm trọng quốc gia.

Trong Đề án “Đẩy mạnh hoạt động của mạng lưới ứng cứu sự cố, tăng cường năng lực cho các cán bộ, bộ phận chuyên trách ứng cứu sự cố an toàn thông tin mạng trên toàn quốc đến năm 2020, định hướng đến 2025” được phê duyệt hồi tháng 10/2017, Thủ tướng Chính phủ đã xác định 1 trong những mục tiêu hướng tới của Đề án là xây dựng Mạng lưới ứng cứu sự cố an toàn thông tin mạng quốc gia mạnh về chuyên môn, hoạt động chuyên nghiệp, gắn kết, với các đơn vị thành viên có trách nhiệm, hợp tác, kết nối chặt chẽ, đảm bảo điều phối kịp thời, phối hợp đồng bộ, hiệu quả các lực lượng để ứng cứu sự cố mạng, chống tấn công mạng.

Song song đó, xây dựng các đơn vị, bộ phận chuyên trách ứng cứu sự cố, bảo đảm an toàn thông tin mạng của các bộ, ngành, địa phương, các tập đoàn, tổ chức, doanh nghiệp lớn có năng lực chuyên môn cao, hoạt động chuyên nghiệp, tổ chức phòng ngừa hiệu quả, sẵn sàng phản ứng nhanh, ứng phó xử lý kịp thời các sự cố, tấn công mạng.

Vân Anh

Việt Nam cùng 15 nước diễn tập ứng phó tấn công chuỗi cung ứng vào doanh nghiệp, tổ chức

ACID 2021, chương trình diễn tập quốc tế của các trung tâm ứng cứu sự cố quốc gia (CERT) khu vực ASEAN và CERT các nước đối thoại, có chủ đề “Ứng phó tấn công chuỗi cung ứng nhắm vào các tổ chức doanh nghiệp”.

Bệnh viện Chợ Rẫy cũng đang triển khai tiếp các gói thầu để sửa chữa máy móc, trang thiết bị hư hỏng, cần thay thế linh kiện còn lại. Dự kiến trung tuần tháng 4 sẽ đưa các máy còn lại vào hoạt động. Các hoạt động mời thầu mua sắm vật tư tiêu hao đang được gấp rút triển khai.

Giám đốc Bệnh viện Chợ Rẫy gửi lời cảm ơn đến Chính phủ, lãnh đạo Bộ Y tế, Bộ Tài chính và các bộ liên quan đã ra sức giải quyết những khó khăn, ban hành của ngành y tế bằng các văn bản vừa qua.  

Tuy nhiên, ông Thức bày tỏ nhiều nỗi băn khoăn. Theo đó, Nghị quyết 30 gỡ khó cho 3 bảng báo giá, nhưng bệnh viện không thể xác nhận bảng này có đúng không, có chênh lệch nhiều hay không. Bệnh viện cũng không thể thẩm định, không biết được giá mua sắm gấp bao nhiêu lần giá hải quan. Nếu sau này cơ quan điều tra xác định giá trúng thầu chênh lệch 5-7 lần thì rất khó cho bệnh viện. 

Một bất cập khác là việc nhiều thiết bị chưa niêm yết giá, bệnh viện không so sánh được. Nếu mua xong rồi mới có giá niêm yết thấp hơn, bệnh viện lại thành vi phạm.  

Từ những băn khoăn trên, Giám đốc Bệnh viện Chợ Rẫy mong cơ quan chức năng có các quy định mang tính chất bắt buộc hơn về quản lý giá thiết bị y tế, niêm yết giá, để vấn đề giá chuẩn chỉnh hơn, giúp bệnh viện tránh được rủi ro. Về lâu dài, cần điều chỉnh theo hướng luật hóa các quy định, văn bản để tháo gỡ triệt để tình trạng thiếu máy móc, trang thiết bị, vật tư y tế. 

Ông Thức đề xuất, Luật Đấu thầu đang sửa đổi nên chia hàng hóa trong lĩnh vực y tế thành nhóm đặc biệt, không thể chung với các hàng hóa khác. Bởi lẽ, hàng hóa trong y tế liên quan đến sinh mạng con người.  Đồng thời, nên có 1 chương đấu thầu riêng cho y tế, quy định rõ như thế nào là một tình huống khẩn cấp trong y khoa. 

Ông dẫn chứng, vụ ngộ độc Botulinum tại tỉnh Quảng Nam là một tình huống khẩn cấp. Nếu Bệnh viện Chợ Rẫy không có thuốc giải, 3 bệnh nhân ngộ độc nặng nhất sẽ tử vong. Vì thế, tình huống vô cùng khẩn cấp tương tự cần phải có quy định rõ ràng để giúp những nhà quản lý bệnh viện được mua phép mua sắm cứu người.

Ngoài ra, trong thời gian chờ sửa Luật Đấu thầu, bác sĩ Thức đề xuất Quốc hội có thể ra một nghị quyết tạm thời cho phép các bệnh viện giải quyết các vấn đề cấp bách về trang thiết bị cho đến khi sửa luật. Việc này tạo hành lang pháp lý cho các bệnh viện mua sắm đấu thầu và tránh được tiêu cực.

Song song đó, nên có các quy định rõ về các gói thầu bảo trì, bảo dưỡng trang thiết bị. Thực tế để thực hiện gói đấu thầu về bảo trì, bảo dưỡng hoàn toàn cho máy rất khó khăn, bởi nhiều hệ thống máy hiện đại, chuyên sâu chỉ có 1 nhà cung cấp. Các hãng khác sửa không được, nhưng nếu bệnh viện mua gói sửa chữa hoàn toàn của một nơi, rất dễ bị đặt vào thế sai phạm về "chỉ định thầu". 

Ông Thức cũng bày tỏ, Nghị quyết 30 đã cho phép hội đồng kỹ thuật tự quyết về cấu hình trang thiết bị, nghĩa là đã mở ra cho các nhà chuyên môn quyền mua sắm không dựa vào giá rẻ nhất mà phải là phù hợp nhất. 

"Hy vọng sau này, các quy định ban hành tiếp theo vẫn tôn trọng quyết định chuyên môn của nhà quản lý", bác sĩ Thức bày tỏ. 

Tiến sĩ, bác sĩ Nguyễn Tri Thức, Giám đốc Bệnh viện Chợ Rẫy (TP.HCM) chia sẻ, thời gian qua, các bệnh viện lớn như Bạch Mai, Việt Đức, Chợ Rẫy lên tiếng rất nhiều về vấn đề mua sắm, đấu thầu, bởi sức ép đè nặng lên cơ sở y tế tuyến cuối sau dịch rất lớn.

Nghị định 07 và Nghị quyết 30 của Chính phủ ban hành đã cơ bản tháo gỡ những vướng mắc trong quá trình đấu thầu mua sắm, sửa chữa trang thiết bị y tế và vật tư y tế. Cụ thể như, ngay lập tức tháo gỡ số giấy phép lưu hành của hóa chất và vật tư y tế tiêu hao; tháo gỡ quy định 3 báo giá; máy đặt máy mượn… 

Trước khi có 2 văn bản trên, 57% các gói thầu vật tư y tế bị vướng mắc do quy định về bảng báo giá. “Đã có khoảng 2 tuần, Bệnh viện Chợ Rẫy không thể đặt stent mạch vành theo chương trình vì không mua sắm được, chỉ đặt stent cấp cứu. Nghị định 07 giúp cho hàng loạt vật tư y tế được thông quan ồ ạt, giải tỏa được tình trạng thiếu thốn”, bác sĩ Thức nói.  

Bệnh viện Chợ Rẫy cũng đang triển khai tiếp các gói thầu để sửa chữa máy móc, trang thiết bị hư hỏng, cần thay thế linh kiện còn lại. Dự kiến trung tuần tháng 4 sẽ đưa các máy còn lại vào hoạt động. Các hoạt động mời thầu mua sắm vật tư tiêu hao đang được gấp rút triển khai.

Giám đốc Bệnh viện Chợ Rẫy gửi lời cảm ơn đến Chính phủ, lãnh đạo Bộ Y tế, Bộ Tài chính và các bộ liên quan đã ra sức giải quyết những khó khăn, ban hành của ngành y tế bằng các văn bản vừa qua.  

Tuy nhiên, ông Thức bày tỏ nhiều nỗi băn khoăn. Theo đó, Nghị quyết 30 gỡ khó cho 3 bảng báo giá, nhưng bệnh viện không thể xác nhận bảng này có đúng không, có chênh lệch nhiều hay không. Bệnh viện cũng không thể thẩm định, không biết được giá mua sắm gấp bao nhiêu lần giá hải quan. Nếu sau này cơ quan điều tra xác định giá trúng thầu chênh lệch 5-7 lần thì rất khó cho bệnh viện. 

Một bất cập khác là việc nhiều thiết bị chưa niêm yết giá, bệnh viện không so sánh được. Nếu mua xong rồi mới có giá niêm yết thấp hơn, bệnh viện lại thành vi phạm.  

Từ những băn khoăn trên, Giám đốc Bệnh viện Chợ Rẫy mong cơ quan chức năng có các quy định mang tính chất bắt buộc hơn về quản lý giá thiết bị y tế, niêm yết giá, để vấn đề giá chuẩn chỉnh hơn, giúp bệnh viện tránh được rủi ro. Về lâu dài, cần điều chỉnh theo hướng luật hóa các quy định, văn bản để tháo gỡ triệt để tình trạng thiếu máy móc, trang thiết bị, vật tư y tế. 

Ông Thức đề xuất, Luật Đấu thầu đang sửa đổi nên chia hàng hóa trong lĩnh vực y tế thành nhóm đặc biệt, không thể chung với các hàng hóa khác. Bởi lẽ, hàng hóa trong y tế liên quan đến sinh mạng con người.  Đồng thời, nên có 1 chương đấu thầu riêng cho y tế, quy định rõ như thế nào là một tình huống khẩn cấp trong y khoa. 

Ông dẫn chứng, vụ ngộ độc Botulinum tại tỉnh Quảng Nam là một tình huống khẩn cấp. Nếu Bệnh viện Chợ Rẫy không có thuốc giải, 3 bệnh nhân ngộ độc nặng nhất sẽ tử vong. Vì thế, tình huống vô cùng khẩn cấp tương tự cần phải có quy định rõ ràng để giúp những nhà quản lý bệnh viện được mua phép mua sắm cứu người.

Ngoài ra, trong thời gian chờ sửa Luật Đấu thầu, bác sĩ Thức đề xuất Quốc hội có thể ra một nghị quyết tạm thời cho phép các bệnh viện giải quyết các vấn đề cấp bách về trang thiết bị cho đến khi sửa luật. Việc này tạo hành lang pháp lý cho các bệnh viện mua sắm đấu thầu và tránh được tiêu cực.

Song song đó, nên có các quy định rõ về các gói thầu bảo trì, bảo dưỡng trang thiết bị. Thực tế để thực hiện gói đấu thầu về bảo trì, bảo dưỡng hoàn toàn cho máy rất khó khăn, bởi nhiều hệ thống máy hiện đại, chuyên sâu chỉ có 1 nhà cung cấp. Các hãng khác sửa không được, nhưng nếu bệnh viện mua gói sửa chữa hoàn toàn của một nơi, rất dễ bị đặt vào thế sai phạm về "chỉ định thầu". 

Ông Thức cũng bày tỏ, Nghị quyết 30 đã cho phép hội đồng kỹ thuật tự quyết về cấu hình trang thiết bị, nghĩa là đã mở ra cho các nhà chuyên môn quyền mua sắm không dựa vào giá rẻ nhất mà phải là phù hợp nhất. 

"Hy vọng sau này, các quy định ban hành tiếp theo vẫn tôn trọng quyết định chuyên môn của nhà quản lý", bác sĩ Thức bày tỏ.