Trần thư viện gồm bảy mái vòm, được trang trí bởi những bức bích họa đại diện những giai đoạn hiểu biết của nhân loại của họa sĩ người Áo Bartolomeo Altomonte: bắt đầu với suy nghĩ và lời nói, sáng tạo khoa học và nghệ thuật, cuối cùng là chạm đến được sách Khải huyền ở mái vòm trung tâm. Những bức tường được sơn hai màu vàng - trắng với 48 cửa sổ để căn phòng luôn tràn ngập ánh sáng. Ảnh: Jorge Royan.

Ngụ tại tầng hai của Cung điện Mafra (Bồ Đào Nha) - Di sản Thế giới được UNESCO công nhận là thư viện Mafra - tác phẩm của kiến trúc sư Manuel Caetano de Sousa. Được xây dựng vào năm 1771, đây là nơi lưu giữ hơn 36.000 cuốn sách bìa da quý giá từ thế kỷ 14 đến thế kỷ 19. Thư viện chứa hơn 36.000 tập sách bìa da có từ thế kỷ 14 đến thế kỷ 19. Để bảo quản kho tàng tri thức này, ban quản lý thư viện đã sử dụng dơi để săn côn trùng ăn sách. Tuy nhiên những "nhân viên cần mẫn" này sẽ ngủ trong chuồng vào ban ngày và chỉ hoạt động về đêm mà thôi! Ảnh: wheretogoto.

Bên cạnh khối lượng sách cổ khổng lồ, thư viện Mafra còn thu hút du khách bởi kiến trúc tráng lệ: sàn nhà phủ gạch hình hoa hồng và đá cẩm thạch trắng; những giá sách hai tầng bằng gỗ theo phong cách Rococo - một trào lưu nghệ thuật tại Pháp thế kỷ 18 với đặc trưng là sự thanh tao, nhã nhặn nhưng không kém phần quyến rũ. Ảnh: wheretogoto.

Nằm trong nhà thờ Girolamini, thư viện Girolamini là thư viện cổ kính nhất ở Naples, Ý. Nơi đây lưu giữ khoảng gần 160.000 đầu sách, chủ yếu là các văn bản cổ về triết học, thần học, lịch sử và âm nhạc, trong đó có khoảng 6.500 tác phẩm âm nhạc từ thế kỷ 16 đến 19. Ảnh: Quartz.

Thư viện Girolamini cũng là nơi diễn ra vụ trộm sách lớn nhất nhiều thế kỷ qua. Vào tháng 4 năm 2012, khoảng 1.500 cuốn sách đã bị đánh cắp khỏi thư viện, khiến nơi đây phải đóng cửa trong vài tháng để phục vụ quá trình điều tra. Một năm sau, cảnh sát đã tìm được thủ phạm và hoàn trả khoảng 80% số sách bị mất cho thư viện. Hiện tại, thư viện Girolamini đã mở cửa đón du khách trở lại. Ảnh: Peppe Guida.

Thư viện Abbey của Saint Gall là thư viện lâu đời nhất ở Thụy Sĩ, được thành lập vào thế kỷ 7. Đúng như dòng chữ Hy Lạp khắc trên lối vào thư viện - "Nơi linh thiêng dành cho tâm hồn", đây là nơi lưu giữ gần 160.000 quyển sách cổ, trong đó có hơn 1.650 cuốn incunabula (sách được in trước năm 1501) và 2.100 bản viết tay có niên đại từ thế kỷ 8 đến thế kỷ 15. Ảnh: Peter Fischer Freiraum-Fotografie.

Vẻ đẹp lộng lẫy của thư viện Saint Gall được tạo nên từ phong cách kiến trúc Baroque cổ điển kết hợp với nội thất mang màu sắc Rococo ấn tượng. Bao bọc căn phòng là những tủ sách làm bằng gỗ, được chạm khắc tinh xảo và điểm xuyết bằng các bức bích họa tráng lệ trên trần.

Ngôi làng không nhà nào khóa cửa, cũng không có nạn trộm cắp

Đây là một trong những ngôi làng đặc biệt nhất thế giới khi chẳng nhà nào trong làng khóa cửa. Tình trạng ăn cắp vặt, tội phạm ở ngưỡng gần như không có.

Trước mặt tôi và chồng mình, chị ấy tỏ ra vô cùng rộng lượng. Chị ấy không hề chửi rủa, mạt sát hay xúc phạm tôi. Chị ấy chỉ nói những câu đạo lý, kiểu như: “Em không cảm thấy có lỗi với chồng con mình hay sao? Với phụ nữ chúng ta, sự yên ấm của gia đình chính là quan trọng nhất. Hôm nay chị biết, thì có thể ngày mai chồng em cũng biết, em từng nghĩ đến điều đó chưa?”... Và cuối cùng, chị ấy nói không cần biết mối quan hệ của tôi và chồng chị ấy như thế nào, chỉ cần chấm dứt ngay lập tức.

Thật ra, chồng tôi cũng rất tốt, tôi chỉ là “một phút ham vui”.

Sau hôm đó, cả tôi và anh ấy đều biết nên phải làm gì để tốt cho cả hai, nhưng vợ anh ấy thì không dừng lại. Chị ấy theo dõi trang cá nhân của tôi, và hễ tôi đăng cái gì cũng nhảy vào bình luận.

Như có lần tôi về quê, chụp ảnh đăng lên facebook kèm dòng trạng thái: “Về nhà với thầy u là thanh thản nhất”. Thì ngay lập tức, chị ấy để lại dòng bình luận: “Chỉ cần mình sống đàng hoàng tử tế thì ở đâu cũng thanh thản em ạ”.

Tôi đăng hình chồng mua tặng đôi giày mới. Chị ấy liền bình luận: “Cứ giày mình mà đi thôi, chen chân vào giày người khác làm gì cho đau chân, em nhỉ?”.

Rồi mới đây, tôi đăng hình đi nghỉ mát cùng gia đình, chị ấy cũng nhảy vào viết: “Hạnh phúc đây rồi, còn tìm kiếm nơi đâu?”.

Và đó chỉ là một vài điển hình châm chọc của chị ta thôi. Thật sự, tôi cảm thấy vô cùng ức chế khi mà tôi viết cái gì lên trang cá nhân, chị ấy cũng đều có cách để mỉa mai tôi.

Tôi có nói với anh “người tình cũ”: Anh về bảo vợ anh, chúng ta đã không còn gì, chị ấy suốt ngày mò vào facebook em viết linh tinh như vậy, anh coi có được không?

Tôi nghĩ anh ấy cũng bực, nào ngờ lại phán một câu xanh rờn: Anh thấy cô ấy viết thế vẫn còn lịch sự đấy chứ.

Tôi đã inbox riêng xin chị ấy đừng chú ý đến tôi nữa. Chuyện trước đây là tôi sai. Và tôi rất sợ những lời bóng gió của chị ấy sẽ khiến hạnh phúc gia đình tôi bị ảnh hưởng. Nhưng chị ấy đáp lại tin nhắn của tôi bằng cách im lặng.

Chị ấy từng nói với tôi: “Chị là người có học, cư xử văn minh. Chị chỉ thích đánh phấn, không thích đánh ghen”. Chị ấy tự nhận mình có văn hóa thì cư xử như vậy có được không? Chị ấy luôn tìm cách chọc phá, mỉa mai tôi, hôm nay là bóng gió xa xôi, không biết ngày mai là gì nữa.

Tôi có nên gặp trực tiếp chị ấy để nói thẳng vào mặt chị ấy rằng chị như vậy rất tiểu nhân không?

Cô dâu chết lặng khi vợ cũ của chú rể xuất hiện trong đám cưới

Tôi bị vợ cũ của chú rể đánh ghen ngay trong đám cưới. Chuyện chẳng có gì để nói, nếu như anh không qua lại với chị sau ngày họ ly hôn. 

Tôi cũng từng đôi lần theo ông nội tới thăm nhà văn Ngọc Giao. Từ sau năm 1954, nhà văn Ngọc Giao hầu như không công bố sáng tác do các vướng mắc mà ông "chịu đựng suốt bốn thập kỷ mà không hề phân trần biện bạch" (trích nhật ký của ông tôi). Năm 1992, ông tôi chuyển giao cho Hội Nhà văn bản tự bạch của ông Ngọc Giao, góp phần giúp giải tỏa "án treo" cho nhà văn này. Năm 1993, nhà văn Ngọc Giao được Hội Nhà văn Việt Nam xác nhận tư cách hội viên từ năm 1957, thuộc thế hệ sáng lập cùng với ông nội tôi.

Còn nhiều lắm, những nhà văn tài hoa mà cuộc đời nhiều truân chuyên: Hà Minh Tuân, Chu Thiên, Nguyễn Địch Dũng... ông tôi đều dành cho họ sự trân trọng, chia sẻ. Đối với thế hệ sau, những kỷ niệm về ông thường đầy ắp sự nâng đỡ tinh thần trước một đời sống văn học luôn sôi động và không ít sóng gió. Nhà văn Lê Minh Khuê kể chính ông đã ân cần khích lệ cô trong giai đoạn nhiều nỗi niềm của thời kỳ trước Đổi Mới: "Cháu yên tâm, bác và các chú sẽ bảo vệ cháu. Những ai cho rằng truyện của cháu ám chỉ này nọ, chính họ mới có vấn đề", cô Khuê nhớ lại những buổi tâm sự với ông ở sân Hội Nhà văn khi cô mới vào nghề.

Sau cách mạng Tháng Tám, ông tôi thuộc lớp văn nghệ sĩ sớm tham gia công tác quản lý văn hóa, văn nghệ của chính quyền cách mạng non trẻ. Ông từng giữ cương vị Ủy viên thường vụ Hội Nhà văn Việt Nam, Chủ tịch Hội đồng văn xuôi Hội Nhà văn Việt Nam trong nhiều năm. Trong điếu văn tại lễ tang của ông tôi, nhà văn Hữu Thỉnh nhớ về ông như người "nêu một mẫu mực về sự nghiêm cẩn, mực thước, tin cậy và ấm áp trước những công việc vô cùng tinh tế và nhạy cảm".

Đời sống văn hóa văn nghệ của một quốc gia thể hiện trình độ phát triển tư tưởng, tư duy và nhận thức của xã hội. Không chỉ một vài trường hợp đơn lẻ như ông tôi đã quan tâm, hàng loạt văn nghệ sĩ từng gặp "tai nạn lao động" từ lâu đã được phục hồi vị thế, được công nhận về tài năng và sự đóng góp đối với nền văn hóa, tư tưởng nước nhà, thể hiện qua các hành động rất ý nghĩa của cơ quan quản lý như trao giải thưởng, đặt tên đường. Mới đây nhất, Nghị quyết 45-NQ/TW được ban hành, yêu cầu có các chính sách đột phá trong trọng dụng, tôn vinh trí thức, nhất là bộ phận trí thức tinh hoa, các nhà văn hóa lớn.

Việc thực hiện hiệu quả các quyết sách lớn như vậy rõ ràng đòi hỏi sự am tường chuyên môn cũng như tư duy quản lý hiện đại của những người "cầm cân nảy mực". Sự phát triển vượt bậc của các sản phẩm văn hóa nghệ thuật đỉnh cao và khả năng phổ biến toàn cầu của văn hóa đại chúng Hàn Quốc là một câu chuyện tạo cảm hứng cho nhiều quốc gia, trong đó có Việt Nam. Ngoài tài năng nghệ sĩ, sự đầu tư bài bản, có thể dễ dàng nhận ra chính cách ứng xử với sản phẩm văn hóa của các nhà quản lý là yếu tố quyết định cho một nền nghệ thuật phát triển.

Hai bộ phim từng rất ăn khách của Hàn Quốc, Hạ cánh nơi anhvà Bỗng dưng trúng số đều có tuyến nhân vật là các chiến sĩ quân đội của Hàn Quốc và Bắc Triều Tiên. Trong cả hai phim, tình yêu, tình đồng bào, tình người giữa những con người nảy nở xuyên biên giới bất chấp nhiều khác biệt trong cách vận hành xã hội ở mỗi bên. Các câu chuyện đều hư cấu nhưng rất tài tình trong cách kể, đã được khán giả nhiều nước, đặc biệt là khu vực châu Á, ủng hộ nhiệt liệt, tạo nên các cơn sốt về doanh thu phòng vé và kỷ lục người xem.

Thực tế là, Hàn Quốc và Bắc Triều Tiên mới chỉ ký Hiệp định đình chiến chấm dứt trên danh nghĩa cuộc chiến tranh Triều Tiên 1950-1953, do vậy, cả hai nước hiện vẫn ở trong tình trạng chiến tranh với nhiều nghi kỵ. Tuy nhiên, ứng xử đối với văn hóa nghệ thuật của các nhà quản lý Hàn Quốc dường như phát đi thông điệp rằng, một sản phẩm văn hóa là có ích và đáng được khuyến khích khi nó khơi gợi tình yêu thương, vẻ đẹp của cuộc sống và những giá trị nhân bản nhất của con người. Ở một khía cạnh khác, bộ phim Ký sinh trùng của Hàn Quốc đoạt giải Oscar được đánh giá cao bởi chia sẻ góc nhìn thẳng thắn vào các vấn đề nhức nhối của xã hội Hàn Quốc.

Cách ứng xử với các đề tài sáng tác, sáng tạo của Hàn Quốc gợi mở câu chuyện về bản lĩnh của người quản lý văn hóa văn nghệ. Các khuôn mẫu vốn được coi là khuôn vàng thước ngọc như "phản diện - chính diện", "giàu tham - nghèo thảo", cần được mạnh dạn dỡ bỏ để khuyến khích sáng tạo nguyên bản. Triết lý "gác bỏ hận thù, hướng tới tương lai", "làm bạn với cả thế giới" giúp Việt Nam nhảy vọt về kinh tế cũng rất đáng tham khảo trong địa hạt văn hóa.

Tư duy để nghệ thuật tỏa sáng đúng sứ mệnh "vị nhân sinh" sẽ giúp hình thành nền văn hóa tiên tiến, đưa văn hóa nghệ thuật thành nền công nghiệp đóng góp dồi dào cho kinh tế. Người quản lý văn hóa cũng theo đó trưởng thành, trở thành những hạt nhân tích cực thúc đẩy văn hóa chứ không chỉ là các nhà quản lý "vị giấy phép".

Cẩm Hà