iPhone 13 series chỉ nâng cấp nhẹ nhằm mục đích khuyến khích người dùng lên đời. Ảnh: Apple.

Nhưng John Naughton đặt ra câu hỏi: Tại sao tôi lại phải mua chiếc máy này? Cách đây 2 năm, ông đã lên đời iPhone 11, đến giờ nó vẫn đáp đầy đủ nhu cầu. Thiết bị thay thế iPhone 6 ông mua từ 2014, trước đó là iPhone 4 (2010).

Tất cả điện thoại vẫn đang hoạt động tốt. Chiếc cũ nhất đóng vai trò dự phòng trong gia đình, cho trường hợp điện thoại của ai đó bị hỏng hoặc mất. iPhone 6 được dùng làm máy quay video, bên cạnh chiếc John Naughton sử dụng hàng ngày.

Ông đã dùng 3 chiếc điện thoại trong 11,5 năm. “Như vậy chu kỳ nâng cấp iPhone của tôi là khoảng 4 năm một lần. Từ quan điểm của ngành công nghiệp smartphone, thiết bị nâng cấp mỗi 2 năm, tôi là người tụt hậu”, Naughton chia sẻ trên The Guardian.

Naughton cho rằng trên thực tế những điện thoại này không hề lỗi thời. Nếu mọi người nhận ra sự thật này, có lẽ họ sẽ giữ máy lâu hơn. Tuy nhiên, các nhà sản xuất, như Apple, hàng năm vẫn phát hành model mới, đi kèm cải tiến nhỏ so với thế hệ cũ thay vì một bước tiến nhảy vọt. Tại sao như vậy?

Naughton gọi việc này là “lỗi thời theo kế hoạch”, tức nhà sản xuất cố tình nói rằng phiên bản hiện tại sẽ trở nên lạc hậu hoặc vô dụng trong một thời gian cụ thể. Đây dường như là một triết lý tiếp thị có từ lâu.

Quay trở lại những năm 1920, khi ngành công nghiệp xe hơi Mỹ đạt đến điểm bão hòa, Alfred Sloan, ông chủ của General Motors, đã tìm cách khuyến khích khách hàng mua xe mới.

Ông đề ra chiến lược đổi mới yếu tố thẩm mỹ hàng năm, bản thân chiếc xe không nâng cấp nhiều nhưng vẻ bề ngoài của chúng trông khác nhau. Thậm chí xuất hiện những kiểu màu sắc kỳ lạ, nhiều chi tiết mạ crom, lốp màu trắng.

Có thể tổn hại môi trường

Sự lỗi thời theo kế hoạch này có thể tốt cho các công ty điện thoại nhưng gây hại ví của người dùng và tồi tệ hơn đối với hành tinh. Nó khuyến khích mọi người coi điện thoại là đồ dùng một lần.

Không ai thực sự biết chính xác có bao nhiêu chất thải điện tử được tạo ra hàng năm. Hồi 2019, một nghiên cứu ước tính con số này vào khoảng 53,6 triệu tấn.

Việc mua mới iPhone liên tục sẽ tạo ra lượng rác thải điện tử lớn. Ảnh: iMore.

Trước đó, vào năm 2018, nghiên cứu của một trường đại học ở Canada cho rằng quy trình sản xuất smartphone mới, kể cả khâu khai thác kim loại hiếm để trang bị cho máy, sinh ra 85-95% lượng khí CO2 phát thải liên quan tới thiết bị trong vòng 2 năm. Điều đó có nghĩa là mua điện thoại mới sẽ tiêu tốn năng lượng ngang với sạc và sử dụng nó trong cả thập kỷ.

Vì vậy, theo quan điểm của Naughton, việc giữ điện thoại hiện có sẽ tốt cho ví của người dùng và môi trường.

Tuy nhiên, ông cũng thừa nhận khó thực hiện việc này. Ngành công nghiệp điện thoại không tạo điều kiện thuận lợi cho dùng máy cũ và hỗ trợ sửa chữa trong thời gian dài.

Vấn đề cơ bản là smartphone hiện đại được thiết kế nguyên khối, cấu trúc chặt chẽ, người dùng không thể dễ dàng tháo lắp. Nếu họ mở vỏ bên ngoài thì sẽ mất bảo hành. Do vậy, mọi thứ phụ thuộc vào nhà sản xuất.

Cũng có những ngoại lệ như điện thoại Fairphone 3+ hoặc laptop Framework, cho phép người dùng dễ dàng tháo lắp, nâng cấp các thành phần dưới dạng module rời, không cần công cụ hay kiến thức phức tạp, tuy nhiên nó lại không phổ biến trên thị trường. Chúng có vẻ giống lego dành cho những người yêu công nghệ hơn là sản phẩm điện tử mang tính ứng dụng cao.

Theo Zing/The Guardian

iPhone 13 ở đâu giá rẻ nhất?

iPhone 13 vừa ra mắt và nếu bạn có ý định mua siêu phẩm này của Apple thì có thể tham khảo nơi bán với giá rẻ nhất và nơi bán iPhone mới có đắt nhất thế giới.

Ngoài ra, có 83 ô đất với tổng quy mô sử dụng đất khoảng 43,58ha tại 48 dự án nhà ở thương mại, khu đô thị phải dành quỹ đất 20-25% để xây dựng NƠXH theo quy định.

Tuy nhiên, Sở Xây dựng Hà Nội đánh giá, việc phát triển nhà ở xã hội trên địa bàn thành phố vẫn hạn chế. Đơn cử, từ năm 2015 đến nay, chưa có dự án NƠXH nào được đầu tư bằng vốn ngân sách. 

Ngoài ra, số lượng các dự án NƠXH phát triển mới còn hạn chế, các dự án đầu tư xây dựng NƠXH, nhà ở công nhân đang triển khai đều chậm so với tiến độ được duyệt...

Lý giải những hạn chế trên, Sở Xây dựng cho rằng, nguyên nhân chủ yếu do khó khăn về trình tự, thủ tục lựa chọn chủ đầu tư theo hình thức đấu thầu mất nhiều thời gian. Việc lựa chọn chủ đầu tư thực hiện dự án tại các quỹ đất xây dựng NƠXH còn vướng mắc liên quan đến cơ sở pháp lý về tài sản công... 

Đồng thời, cơ chế, chính sách ưu đãi đối với dự án NƠXH chưa thực sự hấp dẫn, chưa thu hút doanh nghiệp tham gia, nhất là các dự án NƠXH khu vực ngoại thành và NƠXH cho đối tượng là công nhân, sinh viên...

Các văn bản pháp luật hiện nay (kể cả Luật Nhà ở năm 2023) chỉ quy định UBND cấp tỉnh hỗ trợ đầu tư xây dựng các công trình hạ tầng kỹ thuật ngoài hàng rào dự án NƠXH, chưa quy định hỗ trợ đầu tư các công trình bên trong dự án, do vậy chưa thu hút được các nhà đầu tư hoặc không đáp ứng hiệu quả tài chính cho nhà đầu tư khi triển khai dự án.

Bên cạnh đó, UBND cấp tỉnh, thành phố chỉ được quy định những nội dung thuộc thẩm quyền, chưa được chủ động xây dựng những cơ chế chính sách ưu đãi đặc thù riêng để thu hút đầu tư.

Sử dụng ngân sách thành phố làm hạ tầng, giảm giá bán

Sở Xây dựng cho rằng, dự án xây dựng NƠXH khu vực ngoại thành chưa nhiều do nguồn vốn hỗ trợ từ Trung ương để đầu tư hoàn chỉnh hệ thống hạ tầng khung còn ít. Hệ thống đường giao thông trọng điểm kết nối khu vực ngoại thành với trung tâm thành phố chưa thuận tiện cũng là lý do chưa thu hút nhà đầu tư và người mua NƠXH. 

Luật Thủ đô năm 2024, tại khoản 2 Điều 29 đã bổ sung thêm cho phép HĐND thành phố quyết định sử dụng ngân sách thành phố để đầu tư xây dựng các công trình hạ tầng kỹ thuật khung, hạ tầng xã hội thiết yếu trong các dự án đầu tư xây dựng NƠXH độc lập. 

Biểu đồ: Hồng Khanh. Nguồn: Bộ Xây dựng

Việc này, theo Sở Xây dựng Hà Nội, sẽ tạo điều kiện cho các nhà đầu tư được giảm chi phí đầu tư xây dựng, tăng lợi nhuận để giảm giá bán, cho thuê, cho thuê mua NƠXH.

HĐND thành phố, UBND thành phố cũng đã ban hành các quyết định, kế hoạch giao các sở, ngành triển khai xây dựng các văn bản quy phạm pháp luật để cụ thể hóa các quy định một số chính sách về đầu tư xây dựng NƠXH độc lập. 

Theo Sở Xây dựng Hà Nội, nhằm dự phòng bù đắp chỉ tiêu (căn hộ) còn thiếu theo Đề án Đầu tư xây dựng ít nhất 1 triệu căn hộ NƠXH cho đối tượng thu nhập thấp, công nhân khu công nghiệp giai đoạn 2021-2030 của Chính phủ và gối đầu triển khai đầu tư NƠXH sau năm 2023, UBND TP tập trung chỉ đạo lập, phê duyệt chủ trương đầu tư 4 dự án khu NƠXH độc lập (tập trung) với khoảng 1 triệu m2 sàn, làm cơ sở để tổ chức đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư. 

UBND TP Hà Nội đang xem xét phê duyệt chủ trương đầu tư 2 dự án NƠXH tại Tiên Dương, Đông Anh, phấn đấu khởi công dự án trong năm 2024.

Hồi tháng 5, Chủ tịch UBND TP Hà Nội Trần Sỹ Thanh cũng yêu cầu các sở, ngành địa phương cam kết khởi công ít nhất một dự án NƠXH trước ngày 1/10. Tuy nhiên, đã quá thời hạn mà thành phố vẫn chưa thể thực hiện. 

Cận cảnh ký túc xá 1.900 tỷ bỏ hoang sắp chuyển thành nhà ở xã hội