Tôi chưa một lần được đến Trường Sa Quần đảo thiêng liêng giữa ngàn trùng sóng nước Nơi đầu tiên đón nắng hồng Tổ Quốc Có các anh canh giữ biển,ửiTrườđèo hải vân trời.
Vẫn biết rằng xa lắm Trường Sa ơi Tôi vẫn gửi cả tâm tình đến đó Nơi hồn Tổ quốc ẩn trong từng rạn đá Để bình yên cho đất mẹ quê nhà.
Nơi các anh đầy bão tố, phong ba Mây nước gặp nhau, bóng quân thù rình rập Thương lá Quốc kỳ mới thay đã bạc Hơi muối biển khô mặn chát bờ môi.
Một lá thư nhà, một điếu thuốc chia hơi Đồng đội có nhau những chiều mưa lạnh Ngắm hoàng hôn chìm trên biển vắng Mà nôn nao nỗi nhớ đất liền.
Ta vẫn mong cho biển lặng, trời yên Hòa, hiếu, anh em chăm lo cuộc sống Nhưng nếu kẻ thù buộc ta cầm súng Thì biển khơi sẽ vùi xác lũ diều hâu.
Mây trắng Trường Sa vẫn gần lắm trên đầu Biển đông hát lời ru gọi hồn Dân Việt Nắm cát Trường Sa nằm trong lòng Tổ Quốc Qua bão giông sáng mãi giữa đất trời.
Tôi gọi thầm: Gần lắm Trường Sa ơi! Chiều nay mẹ vẫn chờ anh trên xóm nhỏ Thương đứa con nơi ngàn trùng sóng vỗ Đứng canh cho Tổ quốc yên bình.
Các nhà nghiên cứu sử dụng máy tính để dựng hình tái cấu trúc những mảnh xương tìm thấy trong mộ. Ảnh: Reuters.
Các nhà nghiên cứu sử dụng máy tính để dựng hình tái cấu trúc những mảnh xương tìm thấy trong mộ. Ảnh: Reuters.
Giáo sư María Martinón-Torres, Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu quốc gia về Tiến hóa của loài người (CENIEH) ở Tây Ban Nha - cơ quan hỗ trợ việc phân tích xác của Mtoto - cho biết vị trí và góc nghiêng của xương sọ trong mộ cho thấy có một vật dùng để đỡ cho đầu, có thể là một chiếc gối, chứng tỏ cộng đồng đã tiến hành một số nghi lễ chôn cất. Những nghi lễ này có vẻ khá phức tạp và cần sự tham gia của nhiều người.
Trên thực tế, bộ xương trẻ em này đã được phát hiện từ năm 2013, nhưng mãi đến năm 2017 các nhà nghiên cứu mới nhận ra tầm quan trọng của nó. Những mảnh xương được tìm thấy trong tình trạng rất dễ bị hỏng nếu tiến hành xem xét ngay tại chỗ, vì thế các nhà nghiên cứu đã đưa những di tích này về phòng thí nghiệm của CENIEH.
Các nhà nghiên cứu sử dụng máy tính để dựng hình tái cấu trúc những mảnh xương tìm thấy trong mộ. Ảnh: Reuters.
Nhờ phương pháp xác định niên đại bằng phát quang, các nhà nghiên cứu biết rằng bộ xương đã có tuổi đời 78.000 năm. Do đó, họ cho rằng nó là bằng chứng của tục mai táng người chết cổ xưa nhất ở châu Phi.
Ngoài bộ xương này, các nhà khảo cổ học còn phát hiện ra bộ xương của một người mẹ và đứa con trong hang Qafzeh, Nazareth, Israel là bằng chứng cho thấy con người đã tiến hành nghi lễ chôn người chết cách đây khoảng 90.000 đến 100.000 năm. Còn ở châu Âu và châu Á, con người đã có tục mai táng từ cách đây 120.000 năm, từ thời người Neanderthal và người Thông minh (Homo sapiens) sinh sống.
Giáo sư Michael Petraglia ở Viện Nghiên cứu Phát triển con người Max Planck, Đức, cho rằng ngôi mộ của đứa trẻ ở Panga ya Saidi chứng tỏ việc chôn cất người chết là một tập tục văn hóa mà cả người Neanderthal và người Thông minh đều thực hiện.
Phát hiện này gợi ra những câu hỏi về nguồn gốc và quá trình biến đổi của các tập tục tang lễ giữa hai loài người có mối liên hệ rất gần gũi với nhau là người Neanderthal và người Thông minh, cũng như mức độ thể hiện thái độ và hành vi giữa hai loài người này khác nhau như thế nào.
Theo Dân Trí
Kỳ lạ: Nơi còn lưu giữ hủ tục mai táng người chết kéo dài vài tháng trời
Việc mai táng người đã khuất ở Ghana có thể kéo dài tới vài tháng, thậm chí hàng năm trời.