Một phần các trường hợp nhiễm trùng đường hô hấp là do virus gây ra. Tuy nhiên, một số biến chứng do vi khuẩn có thể phát sinh, chẳng hạn như viêm tai giữa cấp tính, viêm xoang và viêm phế quản.

Các triệu chứng của viêm đường hô hấp do virus gồm ho, chảy mũi, hắt hơi... kèm theo triệu chứng sốt. Sốt diễn biến từ 3-5 ngày, sau đó sẽ giảm dần và vào giai đoạn hồi phục. Nhưng khi đã giảm sốt trẻ xuất hiện sốt lại, mệt mỏi, ăn kém đó là dấu hiệu bội nhiễm vi khuẩn, cần phải lưu ý.

Theo bác sĩ, trên thực tế, nhiễm trùng đường hô hấp do virus hầu hết là nguyên tắc điều trị như nhau. Thứ nhất, không có các chỉ định bắt buộc sử dụng các thuốc kháng virus. Các thuốc này cũng chỉ định bắt buộc tùy từng trường hợp, đặc biệt là các trường hợp có yếu tố nguy cơ nặng hoặc có triệu chứng của tình trạng nặng. Thứ 2, điều trị tránh các nguy cơ bội nhiễm vi khuẩn sau khi nhiễm virus đường hô hấp. 

BS Lê Bình Bảo Tịnh - Phó trưởng Khoa Hô hấp, Bệnh viện Nhi đồng 1 (TP.HCM), cũng chia sẻ, trong số các bệnh hô hấp, viêm tiểu phế quản là bệnh rất thường gặp ở trẻ nhỏ. Ở mức độ nhẹ và trung bình, trẻ cần được vệ sinh mũi, ăn uống đầy đủ dinh dưỡng. Phụ huynh cần biết cách theo dõi các dấu hiệu như thở nhanh, thở rút lõm ngực, li bì, không ăn uống không bú được… để kịp thời đưa trẻ đến bệnh viện. 

BS Tịnh khuyến cáo thêm, bệnh hoàn toàn có thể điều trị ở y tế cơ sở. Phụ huynh không nhất thiết cho con lên bệnh viện lớn vì quá đông đúc, rất vất vả. Trẻ có sức kháng kém có thể bị lây nhiễm chéo các bệnh lây truyền khác. 

Cũng theo bác sĩ, trong giai đoạn Covid-19 tồn tại cùng nhiều dịch khác về hô hấp… người lớn và trẻ nhỏ nên đeo khẩu trang, khử khuẩn, rửa tay bằng xà phòng, hạn chế giao tiếp để phòng bệnh. Các biện pháp này đồng thời cũng ngăn ngừa nhiều bệnh lây nhiễm khác. Người dân cũng cần chú ý thực hiện tiêm vắc xin phòng bệnh cho trẻ...

TS.BS Nguyễn Thành Nam – Giám đốc Trung tâm Nhi khoa, Bệnh viện Bạch Mai cũng thông tin, để xử trí các bệnh về hô hấp chủ yếu điều trị hỗ trợ như: hạ sốt, bổ sung nước điện giải, tăng cường dinh dưỡng, vệ sinh mũi họng, hạn chế cho trẻ tiếp xúc với các trẻ khác hoặc những người có cơ địa suy giảm miễn dịch, nằm trong môi trường thoáng khí, nhiệt độ mát. 

TS.BS Nam khuyến cáo người dân cần hướng dẫn trẻ tăng cường vệ sinh cá nhân, thường xuyên rửa tay bằng xà phòng, che miệng và mũi khi ho, hắt hơi. Vệ sinh và mở cửa thoáng mát nơi ở, lớp học, phòng làm việc. Lau chùi bề mặt, vật dụng bằng hóa chất sát khuẩn thông thường.

“Ngoài ra, tăng cường miễn dịch, uống đủ nước, giữ gìn vệ sinh đặc biệt vệ sinh bàn tay và không gian sinh sống, tránh tiếp xúc với người có biểu hiện bệnh, đeo khẩu trang... cũng là các biện pháp hiệu quả phòng chống bệnh”, TS.BS cho biết.

• PGS Ngô Tử Thành (Học viện Công nghệ Bưu chính Viễn thông)

Ths.BS Nguyễn Trọng Khoa, Phó Cục Quản lý khám chữa bệnh (Bộ Y tế) cũng cho biết, phân tích 18 trường hợp tử vong do sốt xuất huyết ở trẻ em gần đây ghi nhận 72,2% gặp ở trẻ thừa cân béo phì và 77,8% gặp ở trẻ trên 6 tuổi. 

Cụ thể, trong số 18 ca trẻ em tử vong, tỉ lệ nam/nữ là 11/7 (nam mắc, tử vong chiếm nhiều hơn nữ). Chẩn đoán cuối cùng là sốc sốt xuất huyết chiếm 77,8%. Chẩn đoán đi kèm có xuất hiện suy đa tạng (12 trường hợp), nhiễm trùng huyết (5 trường hợp) và xuất huyết (4 trường hợp). Số ca bệnh nhập viện muộn là 6/18 trường hợp, chiếm 33,3%. Chuyển viện không an toàn chiếm 21,4%. 

Phó cục trưởng Cục Quản lý khám chữa bệnh cũng thông tin trong 10 năm qua, tỉ lệ tử vong do sốt xuất huyết ở Việt Nam vẫn ở mức thấp trong khu vực. Tuy nhiên, do nhiều yếu tố khách quan, đặc biệt là dịch Covid-19 kéo dài khiến số mắc, tử vong tăng.

Cũng tại hội nghị, TS Nguyễn Lương Tâm đưa ra các giải pháp để đối phó với dịch sốt xuất huyết. Đó là theo dõi chặt chẽ tình hình dịch trên toàn quốc; cập nhật hướng dẫn giám sát và phòng chống sốt xuất huyết; triển khai giám sát, điều tra dịch và tổ chức xử lý kịp thời; phun hóa chất diệt muỗi chủ động diện rộng tại các khu vực nguy cơ.

Chúng ta cũng phải chuẩn bị tốt việc thu dung điều trị; đảm bảo thuốc, cơ số phòng chống dịch; thực hiện phân loại, phân tuyến điều trị tránh quá tải và hạn chế tử vong; tổ chức các hội nghị tập huấn hướng dẫn công tác điều trị. Bên cạnh đó, tổ chức các đoàn kiểm tra, giám sát hỗ trợ công tác phòng chống sốt xuất huyết của Chính phủ và Bộ Y tế. Đồng thời, thường xuyên cập nhật, cung cấp thông tin cho các cơ quan truyền thông để phối hợp tuyên truyền; tổ chức triển khai chiến dịch diệt lăng quăng/bọ gậy.

Đại diện Cục Quản lý Khám chữa bệnh cũng đưa ra 10 giải pháp cơ bản giảm tử vong do sốt xuất huyết:

1. Tập huấn, đào tạo cho nhân viên mới, cập nhật tập huấn nhắc lại cho nhân viên cũ. 

2. Đào tạo nâng cao cho nhân viên y tế có tiếp nhận điều trị người bệnh sốt xuất huyết nặng. Sốt xuất huyết nặng trên một số cơ địa đặc biệt như tăng huyết áp, thừa cân/ béo phì, phụ nữ có thai.

3. Tập huấn chăm sóc và theo dõi người bệnh cho điều dưỡng 

4. Tăng cường công tác hội chẩn nội viện, liên viện.

5. Thực hành chuyển viện an toàn

6. Truyền thông, hướng dẫn cho người dân nhận biết các dấu hiệu cảnh báo sốc sốt xuất huyết để cho người bệnh nhập viện kịp thời. 

7. Thiết lập nhóm điều trị sốt xuất huyết và duy trì hoạt động nhóm, hội chẩn, trao đổi thường xuyên.

8. Giám sát điều trị sốt xuất huyết bao gồm bệnh viện tư, phòng khám tư, lưu ý vấn đề truyền dịch trong điều trị sốt xuất huyết.

9. Thiết lập đường dây nóng kênh hỗ trợ từ xa.

10. Đảm bảo đủ thuốc, vật tư, dịch truyền và thiết bị cho công tác điều trị.