Điểm chuẩn Trường ĐH Khoa học xã hội và Nhân văn TP.HCM năm 2018

Không dừng lại ở khuôn khổ dự định ban đầu Mùa trong vườn, qua ba lần giãn cách, dường như các bộ tranh đã được dày lên đáng kể cho cuộc ra mắt công chúng lần này. Mỗi tác phẩm như một lời tự sự, một dấu ấn về khoảnh khắc sáng tạo, đa dạng mà lại nhất quán.

Trang Thanh Hiền là giảng viên Khoa Lý luận, Lịch sử và Phê bình mỹ thuật. Nhiều năm nay song hành với nghiên cứu mỹ thuật cổ, chị sáng tác tranh trên chất liệu mực nho và giấy dó. Nguyễn Mỹ Ngọc là giảng viên khoa Đồ họa; là một trong những họa sĩ đồ họa thực hành nghệ thuật với tranh khắc gỗ và in kẽm.

Sự gặp gỡ của hai người phụ nữ trong cuộc triển lãm lần này là một mối duyên hội họa đặc biệt - không phải lúc nào cũng có được. Giữa họ, dường như có một sự tiếp sức lẫn nhau, học hỏi, chia sẻ, cùng đồng hành, cùng vỡ òa trong cảm xúc với nghệ thuật đồ họa tranh in. Ở đó, nỗ lực kiếm tìm của mỗi cá nhân từ các chất liệu, kỹ thuật như khắc gỗ, khắc cao su, in độc bản thể hiện tham vọng muốn vượt lên truyền thống tạo ra những sáng tạo bay bổng đầy chất thơ thấm đẫm cái tôi trữ tình của người làm nghệ thuật.

Bức tranh "Trăng" của Trang Thanh Hiền - Khắc gỗ, in độc bản.

Trang Thanh Hiền mang đến triển lãm những tác phẩm lấy cảm hứng từ các loài hoa với chất liệu khắc gỗ. Đây không phải lần đầu tiên chị sáng tác trên chất liệu này, nhưng trong thể nghiệm mới nhất này, Trang Thanh Hiền có phần không theo trình tự cơ bản. Các tác phẩm của chị đã nảy sinh những cách thức sáng tạo khác như in chồng các bản khắc khác nhau, in nối bản, ghép bản, in phối hợp cùng thủ ấn họa, mang tính gợi mở cho thực hành nghệ thuật tranh in vượt qua những lối mòn quy tắc.

Trong nghệ thuật đồ họa, tranh khắc gỗ vốn là một thể loại có truyền thống lâu đời ở Việt Nam như các dòng tranh dân gian Đông Hồ, Hàng Trống Kim Hoàng. Việc sử dụng ván gỗ vốn là một phương tiện để nhân bản tạo ra những tác phẩm giống nhau về hình thức. Tuy nhiên với nghệ thuật hiện đại và đương đại, tính độc bản của mỗi tác phẩm mới là điều quan trọng để ghi dấu ấn cho những khoảnh khắc sáng tạo khác nhau của mỗi người nghệ sĩ.

Trang Thanh Hiền cho rằng, lượng bản tranh in ra không quan trọng bằng số lượng các bản hoàn thiện sau in thông qua những thể nghiệm đa dạng. Tranh bộ và tranh ghép với các chủ đề như sen, lá, thiền đã đã tạo nên một sắc thái khác trong triển lãm lần này. 

Nguyễn Mỹ Ngọc có con đường đồ họa liên tục từ khi là sinh viên mỹ thuật. Với vẻ ngoài nhẹ nhàng nhưng nội lực mạnh mẽ, chị đưa sự phóng túng, ngẫu hứng, mong làm mới nó, hướng đến tính cá biệt của mỗi tranh in ra.

Sau nhiều thử nghiệm đi sâu vào các chất liệu tranh in truyền thống, dường như, chị vẫn chưa cảm thấy thỏa mãn. Khoảng 3 năm gần đây, chị chuyển hướng và tìm thấy cảm xúc thực sự với tranh khắc cao su kết hợp in độc bản. Cao su mềm mại cho phép khắc những nét khoáng hoạt, bay bổng. In độc bản là phương pháp thuận lợi cho thực hành tranh in ngẫu hứng.

Sự kết hợp đa kỹ thuật, chất liệu của cô cũng rất hợp xu hướng tranh in đương đại. Đặc biệt nó thỏa mãn sự đam mê với hình thể và chồng lớp dựa trên cảm hứng nhất thời, giàu tính trực họa của họa sĩ. Những tác phẩm của Mỹ Ngọc đậm chất tự sự của người con gái, người đàn bà với những ẩn ức, với những dịu êm, khắc khoải về cả thân xác lẫn tinh thần.

Mùa trong vườn là câu chuyện vừa riêng lại vừa chung của hai người phụ nữ, của hai tác giả, hai giảng viên trường Đại học Mỹ thuật Việt Nam. Ở vườn ấy có những hoa tươi rực rỡ, có lá khô quằn lại, có hương sắc đàn bà. Nguyễn Mỹ Ngọc với các hình thể nude, có khi mạnh mẽ, có khi ẩn khuất trong đám hoa lá cây cỏ rậm rạp. Trang Thanh Hiền đọng lại nhiều cảm hứng cá nhân trong khám phá các kỹ thuật khác nhau, từ in đơn sắc đến khắc gỗ phá bản đa sắc. Tác phẩm của họ trong triển lãm này dường như có chung quan điểm về thực hành nghệ thuật tranh in để tạo nên tính cá biệt, độc bản cho mỗi tác phẩm. Ở đó với cùng một bản khắc nhưng cách in ấn khác nhau qua mỗi thời điểm sáng tạo lại tạo nên những bất ngờ thú vị trong cảm xúc của mỗi người nghệ sĩ.

Triển lãm mở cửa tự do từ 1/1/2022 đến hết 12/1/2022 tại 42 Yết Kiêu, Hà Nội.

Phải mất nhiều năm, sau khi đã chuyến tới New Zealand sinh sống, anh mới sẵn sàng chia sẻ câu chuyện của mình.

Năm 2015, khi Cui công khai giới tính thật, anh đang là giảng viên ngành Ngôn ngữ học ở Trường ĐH Ngoại thương Quảng Đông.

Tháng 8 năm đó, một nữ sinh viên tên là Qiubai ở ĐH Sun Yat-sen đã kiện Bộ Giáo dục Trung Quốc về việc các cuốn sách giáo khoa mô tả đồng tính luyến ái (LGBT) là một căn bệnh. Nhân viên tư vấn của trường này đã thông báo cho phụ huynh của Qiubai về xu hướng tính dục của cô, đồng thời đưa nữ sinh tới bệnh viện để kiểm tra.

Cui cùng với cộng đồng LGBT rất phẫn nộ trước sự việc này. Trước đó, anh chỉ im lặng vì sợ rằng việc là người đồng tính có thể gây trở ngại cho sự phát triển sự nghiệp của anh. Cui kể, cứ khi nào đồng nghiệp mai mối cho anh các cô gái, anh lại kiếm cớ từ chối.

Nhưng khi chứng kiến cuộc đấu tranh của nữ sinh Qiubai, anh thấy hầu như không có giáo viên nào dám đứng lên bảo vệ cô bé.

‘Tôi đã lộ diện và cởi mở bày tỏ sự ủng hộ cô ấy. Tôi hi vọng, nó sẽ phá vỡ các định kiến và sự kỳ thị dành cho cộng đồng LGBT’ – anh nói.

Trong vài tuần sau khi công khai giới tính, anh không có cảm giác về bất cứ nguy hiểm nào sắp ập đến. Cui đã mời các nhà hoạt động xã hội và tổ chức phi Chính phủ tới giảng bài về ngôn ngữ, giới tính và tình dục. Anh muốn các sinh viên của mình có tư duy phản biện với những định kiến của xã hội về vấn đề này.

Sinh viên của anh thích điều đó. Nhiều em nói rằng chúng đã hiểu hơn về nữ quyền và tính dục. Nhưng trường đại học thì không thích điều đó. Họ sớm mở một cuộc điều tra. Trong cuộc họp, một lãnh đạo của trường đã thể hiện sự phản đối: ‘Một giảng viên đã nói về đồng tính nam trong lớp học!’.

2 phó hiệu trưởng đã gặp Cui để nói chuyện về việc anh ủng hộ LGBT. ‘Hầu hết mọi người không chấp nhận đồng tính luyến ái và chủ đề này rất nhạy cảm. Chắc chắn là nó không thể được đưa vào lớp học’ – một lãnh đạo nói.

‘Nếu thầy còn nói về chủ đề này, những người khác có thể nghĩ xấu về trường chúng ta. Hãy tưởng tượng, một chai rượu hảo hạng lại có một con chuột rơi vào trong thì cả chai rượu sẽ ngay lập tức bị hỏng’ – người kia khẳng định.

Cui bị buộc phải viết một bản cam kết sẽ không bao giờ bàn về LGBT trong lớp học nữa, cũng như không hợp tác với các tổ chức phi Chính phủ nữa. Anh cũng bị phạt hành chính vì đã mời người ngoài vào trong trường, mặc dù thời điểm đó trường không hề có quy định này.

Cui đã vất vả để được ở lại trường cho đến năm 2017 trước khi anh nghỉ việc để theo đuổi tấm bằng Tiến sĩ ở ĐH Auckland (New Zealand).

Trong 2 năm qua, để thực hiện một dự án nghiên cứu, Cui đã nói chuyện với 40 giáo viên đồng tính. Anh phát hiện ra rằng câu chuyện của cá nhân anh không phải là hiếm gặp. Mỗi người trong số 40 giáo viên này đều phải hi sinh để có thể sống sót.

Một giáo viên mà Cui phỏng vấn tới từ miền nam Trung Quốc được các học sinh rất yêu mến vì những bài giảng về đồng tính luyến ái.  Nhưng khi nhà trường yêu cầu anh từ bỏ các tiết học này, anh đã quyết định cách tốt nhất để an toàn là ‘đi đúng hướng’.

Anh kết hôn giả với một người bạn đồng tính nữ để tạo vỏ bọc cho mình tiếp tục được giảng dạy và nghiên cứu về đồng tính luyến ái.

‘Thật xấu hổ khi tôi không thể nói về đồng tính luyến ái với tư cách một người đồng tính nam. Tôi chỉ có thể nói về nó như một người ngoài cuộc’ .

Nghiên cứu của Cui tiết lộ, các giáo viên ở Trung Quốc thường tìm ra những cách thức ‘tự nhiên’ để thể hiện sự ủng hộ của mình đối với các vấn đề LGBT. Ví dụ như các giáo viên môn Khoa học máy tính sẽ nói về Alan Turing – cha đẻ của ngành Khoa học máy tính từng bị lên án vì đồng tính luyến ái. Các giáo viên nghệ thuật và thiết kế sẽ nói về các nghệ sĩ đồng tính nổi tiếng hoặc phân tích các chủ đề về đồng tính trong giờ học của họ.

Khi chuyển tới New Zealand, Cui bắt đầu một cuộc sống hoàn toàn mới. Anh được mời là ‘đại diện cầu vồng’ trong ủy ban bình đẳng của ngôi trường mới.

Tháng 2/2018, lần đầu tiên trong đời, anh tham gia một cuộc diễu hành của người đồng tính. Đội hình diễu hành của anh được dẫn đầu bởi giám đốc nhà trường và trưởng khoa – đều là những người đồng tính nam. Họ cùng nhau giương cao biểu ngữ ‘ủng hộ một môi trường an toàn, toàn diện dành cho các sinh viên và cán bộ LGBT’.

Anh nói anh sẽ không bao giờ hối tiếc khi lên tiếng ủng hộ nữ sinh Qiubai. ‘Đó là khởi đầu cho mọi thứ mà tôi trải nghiệm’.

Đám cưới đồng tính của nữ diễn viên múa Trung Quốc

Ngày 31/5, cặp đôi đồng tính nữ nổi tiếng Trung Quốc là diễn viên múa Thủy Nguyệt và người yêu Bồ Dung Dung đã tổ chức hôn lễ trong sự chúc mừng của người thân và người hâm mộ.

NSƯT Trần Ly Ly - Quyền Cục trưởng Cục Nghệ thuật biểu diễn cho biết, liên hoan năm nay có sự tham gia của 16 đơn vị nghệ thuật chèo chuyên nghiệp từ Trung ương tới địa phương (chủ yếu các đơn vị tập trung ở khu vực phía Bắc do đặc trưng của loại hình nghệ thuật này). Khán giả Hà Nam sẽ có hơn 2 tuần sống trong không khí của nghệ thuật chèo chuyên nghiệp với 27 vở diễn, hơn 1.250 diễn viên trong đó có hơn 60% là những diễn viên trẻ với tuổi đời dưới 35 tuổi, ngoài ra còn có sự tham gia của các diên viên chèo gạo cội như NSND Thanh Ngoan, NSND Tự Long,…

Dù không hạn chế về đề tài nhưng BTC liên hoan khuyến khích các tác phẩm hưởng ứng cuộc vận động "Học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh", thực hiện nhiệm vụ trọng tâm của Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng về "Phát triển con người toàn diện và xây dựng nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc. Khơi dậy khát vọng phát triển đất nước phồn vinh, hạnh phúc, phát huy giá trị văn hóa, sức mạnh con người Việt Nam trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, hội nhập quốc tế".

NSƯT Trần Ly Ly cho rằng, trong thời đại 4.0, các loại hình giải trí thời thượng lấn át, việc tổ chức liên hoan là một cách để “giữ lửa” những tinh túy văn hóa phi vật thể và điều đó đóng vai trò quan trọng trong việc bảo tồn, lưu giữ, truyền dạy lại các di sản văn hóa đó tới thế hệ kế cận. Trong 27 vở diễn tham dự Liên hoan có gần 40% các vở diễn có đề tài có tính tiết chế tinh thần mới và 60% giữ vững giá trị nghệ thuật chèo truyền thống.

Năm nay, ngoài tập trung vào đôn đốc nội dung vở diễn tham gia, người đứng đầu Cục Nghệ thuật biểu diễn cho hay, Cục đã yêu cầu thiết kế bộ nhận diện thương hiệu cho liên hoan chèo. "Dù là nghệ thuật truyền thống nhưng chúng tôi luôn muốn hướng tới sự tiếp cận với xã hội phát triển mới. Chính vì thế chúng tôi sử dụng thiết kế là hình tượng những chiếc quạt ẩn ẩn hiện hiện như những lớp lang của những nghệ sĩ từ quá khứ, hiện tại tới tương lai. Những chiếc quạt ẩn hiện chạy dọc như những dòng sông, dòng sông cũng như là dải lụa trong chèo vậy. Chúng tôi muốn truyền thông điệp về sự tiếp nối, như dòng sông không đứt gãy, dòng sông thời gian chảy từ quá khứ về hiện tại, tương lai, như nghệ thuật truyền thống chèo luôn có sự kế thừa và phát huy. Màu chủ đạo chúng tôi chọn là nâu, đỏ và vàng, đó là màu của đồng bằng châu thổ sông Hồng, là cái nôi của Chèo", NSƯT Trần Ly Ly chia sẻ.

Ông Ngô Thanh Tuân - Giám đốc Sở Văn hoá, Thể thao và Du lịch Hà Nam cho biết đây là lần đầu tiên Hà Nam đăng cai liên hoan Chèo với quy mô lớn. "Chúng tôi chuẩn bị cho liên hoan với các điều kiện tốt nhất. Thêm vào đó, để cho nghệ thuật truyền thống tiếp cận được với khán giả trẻ hôm nay, chúng tôi đã gửi công văn tới tất cả các trường học trên địa bàn, tất cả các buổi biểu diễn của liên hoan, các em học sinh sẽ tới xem. Tất nhiên, nghệ thuật là phải ngấm dần chứ không một lúc mà các em có thể yêu thích được nhưng chúng tôi đang nỗ lực từng ngày để bảo tồn và phát huy nghệ thuật truyền thống", ông Tuân nói.

Lễ khai mạc và bế mạc liên hoan Chèo toàn quốc - 2022 sẽ được truyền hình trực tiếp trên Truyển hình Cáp Việt Nam (VTVcab), Đài Phát thanh và Truyền hình Hà Nam.