‘Vũng trũng’ của tình trạng kháng thuốc

Tại Việt Nam, nghiên cứu của Tổ chức Y tế thế giới (WHO) cho thấy, trong số 10 loại thuốc được dùng phổ biến nhất thì tỷ lệ dùng kháng sinh là cao nhất.

Tuy nhiên, theo kết quả khảo sát của ngành y tế trên 3.000 hiệu thuốc vùng nông thôn và thành thị các tỉnh phía Bắc cho thấy, nhận thức về kháng kháng sinh của người bán thuốc và người dân còn thấp. Kháng sinh đóng góp 13,4% (ở thành thị) và 18,7% (ở nông thôn) trong tổng doanh thu của hiệu thuốc. Phần lớn kháng sinh được bán mà không có đơn (88% thành thị và 91% nông thôn). Người dân mua kháng sinh tại các nhà thuốc dễ như mua rau ngoài chợ.

Ảnh minh họa

Một thống kê khác của Bộ Y tế cũng chỉ ra, có tới 76% bác sĩ kê toa kháng sinh không phù hợp. Đây là nguyên nhân khiến 33% người bệnh bị kháng thuốc. Tổ chức Y tế thế giới đã liệt Việt Nam vào danh sách nước có tỷ lệ kháng kháng sinh cao nhất trên toàn cầu.

Đại diện Bộ Y tế thừa nhận, mặc dù Việt Nam đã có quy định bắt buộc các nhà thuốc chỉ được bán kháng sinh theo toa, bác sĩ chỉ kê toa kháng sinh trong những trường hợp cần thiết, nhưng kháng sinh vẫn được bán một cách bừa bãi.

Những nguyên nhân trên đã đẩy Việt Nam rơi vào “vùng trũng” của tình trạng kháng thuốc.

Nguy cơ không còn kháng sinh để điều trị

Trong khi các quốc gia phát triển đang còn sử dụng kháng sinh thế hệ 1 thì Việt Nam đã sử dụng tới kháng sinh thế hệ 3 và 4.

Trong bối cảnh việc phát triển kháng sinh mới đã chững lại từ hơn 30 năm nay, thì việc lạm dụng kháng sinh khiến người bệnh phải đối mặt với tình trạng khan hiếm, thiếu hụt các thuốc kháng khuẩn mới, thời gian điều trị kéo dài, nguy cơ tử vong cao và chi phí điều trị ngày càng cao.

Trong một lần chia sẻ với báo giới, ông Jeffery Kobza, quyền Trưởng Đại diện WHO tại Việt Nam bày tỏ sự lo lắng: "Cuộc khủng hoảng kháng thuốc mở rộng nhiều năm nay. Nhiều bệnh nhiễm trùng phổ biến trước có thể điều trị dễ dàng bằng kháng sinh thì giờ đây lại đe dọa tính mạng. Sự phát triển của kháng thuốc nhanh hơn sự phát triển của thuốc mới. Chúng ta có thể quay trở lại kỷ nguyên trước khi có kháng sinh".

Kế hoạch hành động QG phòng chống kháng thuốc

Trước thực trạng trên, Bộ Y tế đã xây Kế hoạch hành động quốc gia về chống kháng thuốc giai đoạn từ năm 2013 đến năm 2020, đồng thời ký kết với Bộ Nông nghiệp & Phát triển nông thôn, Bộ Công thương, Bộ Tài Nguyên và Môi trường trong phòng chống kháng thuốc.

Bộ Y tế cũng đã thành lập đơn vị giám sát phòng chống kháng thuốc; phát động Tuần lễ truyền thông phòng chống kháng thuốc trên khắp cả nước để thay đổi nhận thức của cán bộ y tế, người dân và người bán thuốc trong việc chỉ định, sử dụng và kinh doanh thuốc….

Tuần lễ phòng chống kháng thuốc với khẩu hiệu “không hành động hôm nay, ngày mai không còn thuốc chữa”, hướng tới kêu gọi sự chung tay của toàn xã hội đối với việc phòng chống kháng thuốc; nâng cao nhận thức của người dân và cán bộ y tế thực hiện các biện pháp phòng chống kháng thuốc trong cộng đồng.

Bên cạnh đó, Bộ Y tế cũng ký kết thỏa thuận về phòng chống kháng thuốc với nhiều cơ quan bộ ngành và các tổ chức quốc tế. Việt Nam là một trong những nước đầu tiên ở khu vực Châu Á- Thái Bình Dương ký cam kết này.

D.Minh(tổng hợp)

Chiều 15/1, ông Nguyễn Thanh Phong, Cục trưởng Cục ATTP, Bộ Y tế cho biết vừa ký công văn gửi Cục trưởng Cục Quản lý chất lượng nông lâm sản thủy sản, Bộ NN&PTNT; Giám đốc Sở NN&PTNT Hà Nội; Giám đốc Sở GD-ĐT Hà Nội; Giám đốc Sở Y tế Hà Nội đề nghị xác minh thông tin rau không an toàn tràn vào 7 trường mầm non tại quận Tây Hồ, Hà Nội.

"Đây là sự việc hết sức nghiêm trọng, ảnh hưởng đến sức khỏe cộng đồng, đặc biệt các cháu học sinh. Nếu thông tin chính xác thì đây là hành vi vi phạm pháp luật, phải được nghiêm trị ở khung xử phạt cao nhất tương ứng với hành vi vi phạm", ông Phong nhấn mạnh.

Số rau củ không nguồn gốc tại thời điểm kiểm tra

Theo ông Phong, vụ việc còn gây mất lòng tin của người tiêu dùng đối với các sản phẩm nông sản, ảnh hưởng trực tiếp đến uy tín của các cơ sở sản xuất kinh doanh chân chính. Do đó trường hợp thông tin không chính xác cũng cần phải trả lời công khai trên công luận. Kết quả kiểm tra yêu cầu gửi về Cục ATTP trước ngày 22/1.

Trước đó vào rạng sáng 14/1, Phòng Cảnh sát môi trường công an Hà Nội cùng Thanh tra Sở NN&PTNT Hà Nội phát hiện công ty cổ phần rau củ quả Trung Thành (Vân Nội, Đông Anh, Hà Nội) đang giao rau không rõ nguồn gốc cho 7 trường mầm non tại quận Tây Hồ. Tại thời điểm kiểm tra, chủ hàng không xuất trình được giấy tờ chứng minh nguồn gốc.

Theo thông tin từ phía Phòng GD-ĐT quận Tây Hồ, trước khi ký hợp đồng với Công ty Trung Thành, các trường đã kiểm tra rõ thông tin. Theo đó công ty này có giấy phép kinh doanh đến tháng 10/2016 và có 2,5ha rau sạch nhưng khi thực hiện, công ty đã không làm đúng theo cam kết. Do đó các trường chỉ là nạn nhân.

Ông Hoàng Đức Hạnh, Phó Giám đốc Sở Y tế Hà Nội thông tin thêm, hiện toàn thành phố có 1.400 trường học đang tổ chức bếp ăn tập thể với khoảng 1,4 triệu suất ăn/ngày. Mới đây qua kiểm tra bất ngờ 42 bếp ăn tại 30 quận, huyện thì chỉ có 10% có sai sót liên quan đến nguồn gốc thực phẩm hoặc cơ sở vật chất chưa đảm bảo.

"Qua sự việc rau không nguồn gốc được tuồn vào các trường, chúng tôi hy vọng ngành giáo dục cần nâng cao tinh thần trách nhiệm trong tất cả các hình thức tổ chức bếp ăn, nhất là trong khâu kiểm soát nguyên liệu đầu vào. Cùng với đó, ngành nông nghiệp cần kiểm soát chặt từ gốc, ngay khi nông sản được gieo trồng", ông Hạnh nói.

Ông Hạnh cho biết, thời gian tới, ngành y tế sẽ tiếp tục phối hợp với các đơn vị liên quan tăng cường kiểm tra thường xuyên, đột xuất các cơ sở chế biến suất ăn sẵn, nguồn cung cấp thực phẩm cho nhà trường, bảo đảm bữa ăn của học sinh bán trú thật sự an toàn, hợp vệ sinh.

T.Hạnh

Theo ghi nhận tại buổi làm việc ngày 18/12/2019, đại diện cho những người khuyết tật thị lực, ông Phạm Viết Thu - Chủ tịch Hội người mù Việt Nam (Hội) cho biết:

“Tính tới thời điểm hiện tại, Việt Nam có khoảng 9.000 người khiếm thị biết sử dụng máy vi tính và điện thoại thông minh, trong đó có 7.000 người biết sử dụng thành thạo. Công nghệ thông tin là phương tiện hết sức hữu hiệu giúp người mù sinh hoạt, học tập, làm việc thuận lợi, nhanh chóng và hiệu quả hơn. Trong đó có thể kể đến như phần mềm hỗ trợ tiếng nói đã trở thành một công cụ hữu ích giúp họ có thể tiếp cận và ứng dụng công nghệ thông tin trong công tác, học tập và đời sống”.

Ông Phạm Viết Thu - Chủ tịch Hội người mù Việt Nam chia sẻ trong buổi gặp

Trong thời đại 4.0, Hội cũng mong muốn có thêm nhiều công cụ hỗ trợ người mù để họ có cơ hội tiếp cận nhiều hơn với những công nghệ mới, tham gia vào các công việc mới mà công nghệ số tạo ra nhằm phát huy khả năng của mình để đáp ứng nhu cầu bản thân, cải thiện cuộc sống, được hòa nhập tham gia bình đẳng vào các hoạt động kinh tế - xã hội và góp phần xây dựng cộng đồng và xã hội như những người bình thường.

“Ngành CNTT phát triển cũng đã tạo ra nhiều nghề mới trong xã hội, và dán nhãn dữ liệu cũng là một nghề mới được xuất hiện khi công nghệ trí tuệ nhân tạo (AI) đang trở nên phổ biến trong cuộc sống thường ngày. Để dạy cho các hệ thống AI khả năng tự học và đưa ra các suy đoán, các doanh nghiệp làm về AI sẽ cần những dữ liệu đã được con người xử lý, dán nhãn để huấn luyện các hệ thống AI của họ. Công việc dán nhãn dữ liệu sẽ giúp doanh nghiệp trong công đoạn xây dựng dữ liệu mẫu. Đồng thời, dán nhãn bằng âm thanh cũng sẽ là một nghề phù hợp và có thu nhập tốt đối với người khuyết tật thị lực, bởi người mù nghe nhiều hơn nên đa số thính giác của họ tinh nhạy hơn so với người bình thường” - ông Trần Minh, Viện trưởng Viện Công nghiệp phần mềm và nội dung số Việt Nam cũng chia sẻ thêm.

Bà Đinh Việt Anh, Phó Chủ tịch Hội người mù Việt Nam đang sử dụng máy tính để giới thiệu về Hội.

Thực hiện Quyết định số 2309/QĐ-BTTTT ngày 30 tháng 12 năm 2019 của Bộ trưởng Bộ thông tin và truyền thông, Viện Công nghiệp phần mềm và nội dung số Việt Nam đã phối hợp với Hội người mù Việt Nam và các doanh nghiệp công nghệ InfoRe Technology, HMD Technology cùng các chuyên gia nghiên cứu trong nước và quốc tế đã tiến hành xây dựng công cụ phần mềm hỗ trợ người khiếm thị kiếm sống bằng công nghệ dán nhãn thông tin với mục tiêu giúp người khiếm thị được tiếp cận nhiều hơn với những công nghệ mới, tham gia vào các công việc mới mà công nghệ số tạo ra nhằm hỗ trợ người khuyết tật phát huy khả năng của mình để đáp ứng nhu cầu bản thân, cải thiện cuộc sống, hòa nhập và tham gia bình đẳng vào các hoạt động kinh tế - xã hội như những người bình thường.

Để tiếp cận với nghề mới này, người khiếm thị sẽ được đào tạo qua kho dữ liệu mẫu, được huấn luyện và có các bài kiểm tra để đánh giá năng lực. Sau khi đạt tiêu chuẩn để tham gia công việc dán nhãn dữ liệu bằng âm thanh, người khiếm thị sẽ đăng nhập vào hệ thống phần mềm và tham gia vào công việc dán nhãn bằng cách chọn cho mình một hoặc nhiều công việc trên bảng danh sách công việc. Hệ thống tự động của phần mềm sẽ căn cứ vào thời gian làm việc, tần suất làm việc, lượng dữ liệu được dán nhãn và lượng dữ liệu được dán nhãn đúng để đưa ra đánh giá khả năng của người thực hiện, từ đó lấy căn cứ để trả lương.

Bà Đỗ Thị Chiến, Giáo viên Trung tâm đào tạo cán bộ Phục hồi chức năng cho người mù đang thực hiện các thao tác trong dán nhãn dữ liệu

Trong bối cảnh dịch bệnh COVID-19 bùng phát trên phạm vi toàn cầu, lan rộng tới trên 200 quốc gia, vùng lãnh thổ và chưa có dấu hiệu dừng lại, thời điểm này chính là một thách thức rất lớn cho những người khuyết tật nói chung và người mù nói riêng, bởi họ là những người dễ bị tổn thương về mọi mặt nhưng đồng thời cũng là cơ hội để họ phát huy khả năng của mình thông qua ứng dụng Công nghệ thông tin.

Dựa trên ứng dụng ResApp Health của Úc - một ứng dụng điện thoại sử dụng tiếng thở để phát hiện bệnh liên quan đến đường hô hấp và dự án Breathe For Science của trường đại học New York - thu thập các tiếng thở để nghiên cứu mối liên kết giữa tiếng thở và các bệnh đường hô hấp, nhóm nghiên cứu tiếp tục hợp tác cùng các chuyên gia y tế nghiên cứu để xây dựng một mô hình thử nghiệm giúp chẩn đoán bệnh đường thở thông qua tiếng thở của mọi người dựa trên hệ thống dán nhãn dữ liệu sẵn có. Vì vậy, sự tham gia của người khiếm thị, với thính giác tinh nhạy của họ, có thể trở nên quý giá vào thời điểm này để góp sức cùng các chuyên gia y tế và công nghệ nghiên cứu thử nghiệm mô hình chẩn đoán, sàng lọc, phân loại bệnh đường hô hấp, đặc biệt khi chúng ta không có đủ các bộ test cho tất cả mọi người. Kết hợp với công nghệ trí tuệ nhân tạo, dự án thử nghiệm sẽ phân loại ban đầu những người có dấu hiệu về bệnh đường thở dựa trên việc phân tích tiếng hơi thở của họ, hỗ trợ công tác phòng chống dịch COVID-19.

Theo bà Đinh Việt Anh - Phó chủ tịch Hội người mù Việt Nam thì “đây là một dự án mang ý nghĩa xã hội và nhân văn sâu sắc, giúp người khiếm thị phát huy khả năng, vươn lên tham gia bình đẳng vào đời sống kinh tế - xã hội, đồng thời, đóng góp vào những hoạt động ý nghĩa vì lợi ích chung của cộng đồng. Bên cạnh sự nỗ lực của Nhà nước và của cá nhân người khiếm thị, dự án rất cần nhận được sự chung tay của cả cộng đồng xã hội, các tổ chức và doanh nghiệp”.

Mặc dù Nhà nước đã có nhiều chính sách chăm lo, giúp đỡ người khuyết tật nói chung và người khiếm thị nói riêng, nhưng người khiếm thị vẫn còn gặp rất nhiều khó khăn trong cuộc sống, đặc biệt là những cơ hội tìm kiếm việc làm phù hợp để thể hiện khả năng, nghị lực của mình, tự nuôi sống bản thân và đóng góp một phần xây dựng đất nước. Vì vậy, dự án luôn cần sự chung tay của cộng đồng, của các tổ chức có dữ liệu về âm thanh, các doanh nghiệp làm về trí tuệ nhân tạo, các nhà tài trợ, …, đặc biệt là từ những đơn hàng dán nhãn dữ liệu âm thanh của các công ty công nghệ hàng đầu ở trong nước và quốc tế để giúp người khiếm thị có việc làm ổn định, an toàn và ít ảnh hưởng tới sức khỏe.

Nhân dịp kỷ niệm 51 năm ngày thành lập Hội người mù Việt Nam (17/4/1969 - 17/4/2020), chúng ta hãy cùng nhau góp phần làm thay đổi cách nhìn, cách nghĩ của cộng đồng đối với người mù nói riêng và người khuyết tật nói chung và cùng chia sẻ để lan tỏa thông điệp đẩy lùi COVD-19 bằng hành động “gửi dữ liệu hơi thở của mình và người thân” thông qua hướng dẫn tại đường link: inlab.nisci.gov.vn/upload hoặc gửi thông tin về địa chỉ email: inlabvietnam@gmail.com để được hướng dẫn chi tiết.