Trước đó, chiều ngày 22/12, sau khi đá bóng trong giờ ra chơi, em V.A.D. có vào nhà vệ sinh, khi trở lại lớp học thì bị choáng và ngất xỉu. Ngay sau khi biết tin, các thầy cô đã thực hiện biện pháp sơ cứu và mời gia đình đến để đưa D. vào Bệnh viện Ngô Quyền.  

Trường THCS Đà Nẵng, nơi xảy ra sự việc

“Sáng 23/12, tôi đã mời phụ huynh của D., cô giáo chủ nhiệm và Ban Giám hiệu làm việc tại trường. Qua buổi làm việc, em D. cho biết khi vào nhà vệ sinh thì được em N.G.B. đưa cho điếu thuốc lá điện tử và bảo hút thử. Sau đó, D. lên lớp và xảy ra hiện tượng nêu trên” – Ông Tuấn nói.

Về thông tin cho rằng có tình trạng học sinh bán loại thuốc lá điện tử ngay trong trường, ông Tuấn cho biết, em B. chỉ thừa nhận mua thuốc từ trên mạng đưa cho D. hút thử. Do đó, chưa xác minh được thông tin này.

Công an phường Lạc Viên, quận Ngô Quyền cho biết đã nắm được sự việc và đang điều tra, xác minh.

Hoài Anh

Ninh Bình: Nam sinh lớp 11 bị bạn cùng lớp đâm tử vong

Một học sinh lớp 11 Trường THPT Nho Quan B (Ninh Bình) bị bạn cùng lớp dùng vật nhọn đâm trúng động mạch dẫn đến tử vong. 

Em V.A.D bị đình chỉ học 3 ngày, còn em N.G.B. bị đình chỉ học 7 ngày.

Trước đó, chiều ngày 22/12, sau khi đá bóng trong giờ ra chơi, em V.A.D. có vào nhà vệ sinh, khi trở lại lớp học thì bị choáng và ngất xỉu. Ngay sau khi biết tin, các thầy cô đã thực hiện biện pháp sơ cứu và mời gia đình đến để đưa D. vào Bệnh viện Ngô Quyền.  

Trường THCS Đà Nẵng, nơi xảy ra sự việc

“Sáng 23/12, tôi đã mời phụ huynh của D., cô giáo chủ nhiệm và Ban Giám hiệu làm việc tại trường. Qua buổi làm việc, em D. cho biết khi vào nhà vệ sinh thì được em N.G.B. đưa cho điếu thuốc lá điện tử và bảo hút thử. Sau đó, D. lên lớp và xảy ra hiện tượng nêu trên” – Ông Tuấn nói.

Về thông tin cho rằng có tình trạng học sinh bán loại thuốc lá điện tử ngay trong trường, ông Tuấn cho biết, em B. chỉ thừa nhận mua thuốc từ trên mạng đưa cho D. hút thử. Do đó, chưa xác minh được thông tin này.

Công an phường Lạc Viên, quận Ngô Quyền cho biết đã nắm được sự việc và đang điều tra, xác minh.

Hoài Anh

Ninh Bình: Nam sinh lớp 11 bị bạn cùng lớp đâm tử vong

Một học sinh lớp 11 Trường THPT Nho Quan B (Ninh Bình) bị bạn cùng lớp dùng vật nhọn đâm trúng động mạch dẫn đến tử vong. 

Liên quan tới vụ án, bị cáo Đào Minh Thọ (51 tuổi, ngụ Đồng Nai) cùng 10 nhân viên khác của Bảo đã thực hiện 778 giao dịch rút tiền mặt (hơn 625 tỷ đồng), tạo dòng tiền từ các doanh nghiệp mua hóa đơn sang công ty "ma" để hợp thức hóa cho việc thanh toán hóa đơn GTGT khống cho doanh nghiệp của Bảo. Riêng Thọ được trả công hơn 1,5 tỷ đồng.

Ngoài ra, Bảo còn bán lại cho Thọ 8 doanh nghiệp "ma" để mở đường dây mua bán hóa đơn trái phép riêng.

Cơ quan điều tra xác định, có 21 người làm trung gian mua bán hóa đơn khống của Bảo bán lại cho nhiều doanh nghiệp, trong đó có Trần Văn Thịnh (33 tuổi, ngụ Lâm Đồng).

Theo đó, từ năm 2018 đến 2020, Thịnh đã mua 2.786 hóa đơn giá trị gia tăng khống có giá trị hơn 177 tỷ đồng thuộc 19 doanh nghiệp "ma" của Bảo, sau đó bán lại cho nhiều người khác hưởng lợi một tỷ đồng.

Sau thời gian mua hóa đơn khống của Bảo, từ năm 2020 đến 2023, Thịnh tách ra mở đường dây riêng. Tổng cộng người này thành lập 47 công ty "ma" bán trái phép hơn 29.700 hóa đơn khống với giá trị hơn 8.000 tỷ đồng, hưởng lợi gần 70 tỷ đồng.

Để che giấu hành vi phạm tội, bị can Bùi Văn Bảo đã móc nối, thỏa thuận đưa hối lộ cho Lê Thành Nhân (công chức Đội quản lý thuế liên phường Chi cục thuế quận 12 - huyện Hóc Môn, TPHCM).

Hồ sơ vụ án thể hiện, ông Nhân có nhiệm vụ tra cứu thông tin tình trạng nộp, khai báo thuế của các công ty "ma" do Bảo thành lập, nhắc nhở đóng thuế đầy đủ; hướng dẫn, cung cấp địa chỉ để thay đổi đăng ký hoạt động của công ty khi có doanh thu cao bất thường. Việc này để tránh sự chú ý, tránh bị cơ quan thuế kiểm tra, phát hiện. Bảo đã đưa cho Nhân 1,25 tỷ đồng.

Cùng chiêu thức, Thịnh đã thông qua Bùi Thanh Bình đưa tổng cộng 14,4 tỷ đồng hối lộ cho 4 công chức ngành thuế để được "bảo kê". Trong đó, Bình đưa cho Nguyễn Anh Tuấn 12,7 tỷ đồng và Trần Quốc Duy 662 triệu đồng (đều là công chức Chi cục Thuế Khu vực quận 7 - huyện Nhà Bè); Vương Quốc Hùng 300 triệu đồng (Đội phó Đội kiểm tra nội bộ Chi cục thuế TP Thủ Dầu Một); Lê Thành Nhân 100 triệu đồng.

Quá trình điều tra, tháng 3/2023, Nguyễn Anh Tuấn đã chết nên Cơ quan An ninh điều tra Bộ Công an không xem xét hành vi Nhận hối lộ.

Để che giấu nguồn tiền bất hợp pháp từ việc mua bán trái phép hóa đơn, Thịnh đã mua 9 bất động sản trị giá hơn 32 tỷ đồng, nhờ nhiều người thân đứng tên. Do đó, ngoài tội Mua bán trái phép hóa đơn và Đưa hối lộ, Thịnh còn bị truy tố thêm tội Rửa tiền.

Liên quan tới vụ án này, nhà chức trách tách nhiều hành vi để tiếp tục điều tra làm rõ hoặc chuyển thẩm quyền cho Cục điều tra hình sự Bộ Quốc phòng để xử lý.

Dự kiến ngày 10/12, TAND TPHCM sẽ đưa vụ án 4 cán bộ thuế nhận hối lộ hàng chục tỷ đồng trong đường dây mua bán trái phép hóa đơn ra xét xử sơ thẩm.

Phiên tòa dự kiến kéo dài đến ngày 20/12, do thẩm phán Phạm Lương Toản làm chủ tọa.

Các bị cáo bị xét xử về tội Mua bán trái phép hóa đơn, chứng từ thu nộp ngân sách nhà nước; Đưa hối lộ, Nhận hối lộ, Môi giới hối lộ và Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong thi hành công vụ.

Trong đó, bị cáo là Lê Thành Nhân (công chức Chi cục Thuế Khu vực quận 12 - huyện Hóc Môn), Trần Quốc Duy (công chức Chi cục Thuế Khu vực quận 7 - huyện Nhà Bè) và Vương Quốc Hùng (cựu Phó đội trưởng Đội kiểm tra nội bộ thuộc Chi cục Thuế TP Thủ Dầu Một, Bình Dương) bị xét xử tội Nhận hối lộ.

Cựu Phó đội trưởng Đội kiểm tra thuế số 3, Chi cục Thuế Khu vực quận 7 - huyện Nhà Bè Bùi Thanh Liêm bị xét xử về tội lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong thi hành công vụ.

Đáng chú ý, Công ty TNHH Tân Minh Thịnh (Việt Nam) bị xét xử về tội trốn thuế.

Cáo trạng xác định, trong quá trình làm dịch vụ khai báo thuế cho các doanh nghiệp, Bùi Văn Bảo (33 tuổi, nguyên Giám đốc Công ty cổ phần tư vấn thuế Ánh Dương) biết nhiều người có nhu cầu mua hóa đơn thuế giá trị gia tăng khống để kê khai khấu trừ thuế, nên chỉ đạo nhân viên sử dụng căn cước công dân và chứng minh nhân dân (mua từ các tiệm cầm đồ) rồi thuê người đứng ra thành lập công ty; hoặc mua lại các pháp nhân.

Bảo đã lập và mua lại tổng cộng 35 công ty "ma" để mua bán trái phép hóa đơn giá trị gia tăng khống. Từ tháng 4/2018 đến tháng 5/2022, người này đã dùng 35 công ty xuất bán trái phép hơn 25.250 hóa đơn khống cho các doanh nghiệp và cá nhân trung gian với tổng giá trị hơn 1.433 tỷ đồng, thu lợi bất chính hơn 18,8 tỷ.

Liên quan tới vụ án, bị cáo Đào Minh Thọ (51 tuổi, ngụ Đồng Nai) cùng 10 nhân viên khác của Bảo đã thực hiện 778 giao dịch rút tiền mặt (hơn 625 tỷ đồng), tạo dòng tiền từ các doanh nghiệp mua hóa đơn sang công ty "ma" để hợp thức hóa cho việc thanh toán hóa đơn GTGT khống cho doanh nghiệp của Bảo. Riêng Thọ được trả công hơn 1,5 tỷ đồng.

Ngoài ra, Bảo còn bán lại cho Thọ 8 doanh nghiệp "ma" để mở đường dây mua bán hóa đơn trái phép riêng.

Cơ quan điều tra xác định, có 21 người làm trung gian mua bán hóa đơn khống của Bảo bán lại cho nhiều doanh nghiệp, trong đó có Trần Văn Thịnh (33 tuổi, ngụ Lâm Đồng).

Theo đó, từ năm 2018 đến 2020, Thịnh đã mua 2.786 hóa đơn giá trị gia tăng khống có giá trị hơn 177 tỷ đồng thuộc 19 doanh nghiệp "ma" của Bảo, sau đó bán lại cho nhiều người khác hưởng lợi một tỷ đồng.

Sau thời gian mua hóa đơn khống của Bảo, từ năm 2020 đến 2023, Thịnh tách ra mở đường dây riêng. Tổng cộng người này thành lập 47 công ty "ma" bán trái phép hơn 29.700 hóa đơn khống với giá trị hơn 8.000 tỷ đồng, hưởng lợi gần 70 tỷ đồng.

Để che giấu hành vi phạm tội, bị can Bùi Văn Bảo đã móc nối, thỏa thuận đưa hối lộ cho Lê Thành Nhân (công chức Đội quản lý thuế liên phường Chi cục thuế quận 12 - huyện Hóc Môn, TPHCM).

Hồ sơ vụ án thể hiện, ông Nhân có nhiệm vụ tra cứu thông tin tình trạng nộp, khai báo thuế của các công ty "ma" do Bảo thành lập, nhắc nhở đóng thuế đầy đủ; hướng dẫn, cung cấp địa chỉ để thay đổi đăng ký hoạt động của công ty khi có doanh thu cao bất thường. Việc này để tránh sự chú ý, tránh bị cơ quan thuế kiểm tra, phát hiện. Bảo đã đưa cho Nhân 1,25 tỷ đồng.

Cùng chiêu thức, Thịnh đã thông qua Bùi Thanh Bình đưa tổng cộng 14,4 tỷ đồng hối lộ cho 4 công chức ngành thuế để được "bảo kê". Trong đó, Bình đưa cho Nguyễn Anh Tuấn 12,7 tỷ đồng và Trần Quốc Duy 662 triệu đồng (đều là công chức Chi cục Thuế Khu vực quận 7 - huyện Nhà Bè); Vương Quốc Hùng 300 triệu đồng (Đội phó Đội kiểm tra nội bộ Chi cục thuế TP Thủ Dầu Một); Lê Thành Nhân 100 triệu đồng.

Quá trình điều tra, tháng 3/2023, Nguyễn Anh Tuấn đã chết nên Cơ quan An ninh điều tra Bộ Công an không xem xét hành vi Nhận hối lộ.

Để che giấu nguồn tiền bất hợp pháp từ việc mua bán trái phép hóa đơn, Thịnh đã mua 9 bất động sản trị giá hơn 32 tỷ đồng, nhờ nhiều người thân đứng tên. Do đó, ngoài tội Mua bán trái phép hóa đơn và Đưa hối lộ, Thịnh còn bị truy tố thêm tội Rửa tiền.

Liên quan tới vụ án này, nhà chức trách tách nhiều hành vi để tiếp tục điều tra làm rõ hoặc chuyển thẩm quyền cho Cục điều tra hình sự Bộ Quốc phòng để xử lý.

“Đã qua rồi thời sinh viên tiêu 2 triệu/tháng”

Chí Hoàng là cậu sinh viên trường Báo. Ngày lên Hà Nội nhập học, tài sản của Hoàng chỉ có một chiếc xe máy cũ mua lại với giá 2,5 triệu đồng, một cái túi to đựng vài ba bộ quần áo, sách vở và 4,3 triệu đồng tiền mặt. Sau khi nhập học, còn chưa đầy 2 triệu đồng, Hoàng phải nghĩ cách kiếm việc làm thêm.

Buổi chiều hôm đó cậu đi lang thang khắp nơi tìm việc. “Vị trí nhân viên bán hàng họ chỉ tuyển nữ”, Hoàng nói.

Cậu đi đến mạn Long Biên. Tại đây người ta giới thiệu cho cậu công việc bốc vác đêm. “200 nghìn đồng có lẽ đủ chi tiêu 5 ngày”. Thế là Hoàng đồng ý.

Hoàng kể về những ngày đi làm thuê bốc vác. Dáng người nhỏ, sức cậu không cân nổi việc. Mỗi lần trở về phòng, cơ thể mệt mỏi rã rời. Không chịu được, Hoàng quyết định nghỉ việc sau 3 ngày.

Cậu lại tiếp tục đi tìm công việc mới. Lần này, cậu tìm được công việc ngay sát trường. Đó là việc bưng bê tại một quán ăn trên đường Nguyễn Phong Sắc. Những khi vãn người, cậu kiêm luôn dọn bàn ghế và lau sàn nhà. Công việc này với Hoàng là vừa sức. Làm việc 5 tiếng một ngày, cậu được nhận mức lương 2 triệu đồng.

Nhưng công việc này cũng chỉ kéo dài khoảng hơn một tháng. “Chủ quán lấy đủ lý do o ép để giữ lại nửa lương”. Không chấp nhận, Hoàng lại xin nghỉ việc.

Cuối cùng, cậu chọn một công việc an toàn hơn: làm xe ôm.

“Nghề xe ôm có nhiều cái thuận lợi là tiền hôm nào biết hôm đó. Cứ chạy một cuốc là có tiền ngay”. Những ngày nghỉ, Hoàng đi làm được khoảng 300.000 đồng. “Còn những ngày phải đi học hay mưa gió cũng chẳng được mấy”, Hoàng kể.

Bố Hoàng mất sớm. Từ những năm cấp 2, cậu quen với việc phụ mẹ bán hoa ngoài chợ. Mọi chi phí khi lên đại học, cậu hoàn toàn phải tự lo.

Hoàng hài lòng với công việc đang làm dù nó không đem lại cho bản thân những kỹ năng gần với ngành học. Điều Hoàng cần bây giờ là tiền để trang trải cuộc sống.

Theo một báo cáo mới đây của Tập đoàn HSBC với nhan đề "Giá trị của Giáo dục – Cái giá của thành công", sinh viên đại học trên khắp thế giới dành phần lớn thời gian để kiếm thêm thu nhập – trung bình là 3,4 giờ mỗi ngày, nhiều hơn thời gian họ lên giảng đường và học nhóm (2,7 giờ), học ở nhà (2,5 giờ) hoặc ở thư viện (1,6 giờ).

Cứ 5 sinh viên lại có 4 người (83%) vừa học vừa làm, hầu hết là do họ cần kiếm thêm tiền (53%).

Tại Việt Nam, vì nhiều nguyên nhân khác nhau, phần lớn sinh viên đều lựa chọn công việc làm thêm để kiếm thêm thu nhập. Trong đó, xu hướng phổ biến là đi bán hàng, bưng bê, đi gia sư hay chạy xe ôm…

Những công việc này mặc dù không đem về những giá trị mặt tri thức nhưng lại đem đến thu nhập – điều mà mọi sinh viên đều quan tâm khi bước chân vào giảng đường.

Tỷ lệ sinh viên vừa học vừa làm trên thế giới (Đồ họa: Thúy Nga)

Cho rằng số tiền 12 nghìn đồng/ giờ là quá rẻ mạt, Hà Giang (sinh viên năm 3, Trường ĐH Mỹ thuật Công nghiệp Hà Nội) lựa chọn công việc làm PG. Công việc này giúp cô có một khoản thu nhập khá hơn so với nhiều công việc hiện tại.

“PG có nhiều loại: PG tiệc, PG sự kiện, PG tiếp thị sản phẩm, trong đó PG tiệc có mức lương cao nhất, không dưới 1 triệu đồng/ buổi. Tuy nhiên, PG tiệc yêu cầu khá cao về vóc dáng và khả năng giao tiếp”, Giang nói.

Giang không chọn làm PG tiệc. Cô lý giải: “PG tiệc không hợp lắm với em. Làm cái này phải biết uống rượu và ăn nói khéo léo. Nhưng chỉ uống thôi chứ không phải làm mấy chuyện linh tinh gì đâu”.

Cô lựa chọn PG nước mắm. Công việc dù không yêu cầu khắt khe nhưng lại mệt vì phải đứng nhiều. Thù lao PG tiếp thị sản phẩm cũng thấp hơn so với các loại PG khác.

Làm 8 tiếng/ 2 ca/ ngày, Giang được nhận 500 nghìn đồng.

“Nếu chẳng may rơi vào lịch học thì buộc phải nghỉ nếu muốn làm lâu dài. Đó đều là mối quen nên mình không thể từ chối. Họ cũng không thích việc mình xin nghỉ liên tục như thế”.

Vì thế, nếu hôm nào trùng lịch, Giang phải  thuê người học hộ với giá 50 nghìn đồng một buổi.

“Thực ra trên lớp cũng chỉ học lý thuyết. Nếu nghỉ cũng không ảnh hưởng gì mấy”, Giang phân trần.

Quen nghề, Giang không muốn thay đổi nữa. Làm PG dễ kiếm ra tiền. Giang có thể mua cho mình những món đồ yêu thích mà không phải xin bố mẹ thêm bất cứ khoản nào.

“Làm những công việc như bán quần áo hay bưng bê giá vài chục nghìn một giờ em nghĩ không đáng”, Giang nói.

Còn đối với Minh Hiếu, sinh viên Trường ĐH Ngoại thương, cậu không chấp nhận đi làm những công việc bán sức lao động. Trong câu chuyện của mình, Hiếu kể về những người bạn cùng lớp bị chủ bóc lột, quỵt tiền, những cô bạn gái làm mẫu ảnh thường xuyên bỏ tiết. Hiếu cho điều đó không đáng để đánh đổi.

“Các bạn ấy có thể bị lừa, thậm chí là gặp nguy hiểm tới thân thể”.

Hiếu vẫn đang kiên trì làm ở vị trí nhân viên sale tại một trung tâm tiếng Anh. Mức lương cậu thu được từ công việc này khoảng 1,5-2,5 triệu đồng.

“Mặc dù mức lương không phù hợp lắm với công sức bỏ ra nhưng em lại học được nhiều kỹ năng liên quan đến lĩnh vực mình theo đuổi. Em nghĩ nó giá trị hơn so với việc nhận về vài triệu đồng”.

Hiếu cho rằng, hiệu quả công việc được tính bởi công thức “kết quả : công sức bỏ ra”. Trong khi sinh viên phải đi làm hàng ngày, chuẩn đến từng giờ, từng phút, áp lực vì bị chủ cằn nhằn nhưng chỉ nhận lại mức lương 12–15 nghìn đồng. Điều đó là không đáng.

“Ví dụ khi đi bưng bê, các bạn chỉ nhận về nhưng kỹ năng thông thường lặp lại theo mô–típ “Anh chị muốn mua gì ạ” chứ không cải thiện được kỹ năng làm việc nhóm hay mở rộng các mối quan hệ.

Theo em, sinh viên không nên đi làm thêm trái chuyên ngành, bởi nếu đi rất dễ bị bóc lột và bị lừa. Em nghĩ tiềm năng của sinh viên còn hơn thế rất nhiều nếu chịu khó nhẫn nại học tập. Khi ra trường chắc chắn bạn sẽ mạnh hơn và là hạt giống tốt hơn”.

Thúy Nga

“Đã qua rồi thời sinh viên tiêu 2 triệu/tháng”

2 triệu đồng là mức tiền mà 7 năm trước anh trai Huyền vẫn thường được bố mẹ cho để trang trải chi phí trên thành phố. Nhưng với Huyền bây giờ, mức tiền đó “chỉ còn là ký ức xa xôi của thế hệ 8x, 9x đời đầu”.

 - “Trong khi sinh viên phải đi làm hàng ngày, chuẩn đến từng giờ, từng phút, áp lực vì bị chủ cằn nhằn nhưng chỉ nhận lại mức lương 12–15 nghìn đồng, điều đó liệu có đáng?”.

“Đã qua rồi thời sinh viên tiêu 2 triệu/tháng”

Chí Hoàng là cậu sinh viên trường Báo. Ngày lên Hà Nội nhập học, tài sản của Hoàng chỉ có một chiếc xe máy cũ mua lại với giá 2,5 triệu đồng, một cái túi to đựng vài ba bộ quần áo, sách vở và 4,3 triệu đồng tiền mặt. Sau khi nhập học, còn chưa đầy 2 triệu đồng, Hoàng phải nghĩ cách kiếm việc làm thêm.

Buổi chiều hôm đó cậu đi lang thang khắp nơi tìm việc. “Vị trí nhân viên bán hàng họ chỉ tuyển nữ”, Hoàng nói.

Cậu đi đến mạn Long Biên. Tại đây người ta giới thiệu cho cậu công việc bốc vác đêm. “200 nghìn đồng có lẽ đủ chi tiêu 5 ngày”. Thế là Hoàng đồng ý.

Hoàng kể về những ngày đi làm thuê bốc vác. Dáng người nhỏ, sức cậu không cân nổi việc. Mỗi lần trở về phòng, cơ thể mệt mỏi rã rời. Không chịu được, Hoàng quyết định nghỉ việc sau 3 ngày.

Cậu lại tiếp tục đi tìm công việc mới. Lần này, cậu tìm được công việc ngay sát trường. Đó là việc bưng bê tại một quán ăn trên đường Nguyễn Phong Sắc. Những khi vãn người, cậu kiêm luôn dọn bàn ghế và lau sàn nhà. Công việc này với Hoàng là vừa sức. Làm việc 5 tiếng một ngày, cậu được nhận mức lương 2 triệu đồng.

Nhưng công việc này cũng chỉ kéo dài khoảng hơn một tháng. “Chủ quán lấy đủ lý do o ép để giữ lại nửa lương”. Không chấp nhận, Hoàng lại xin nghỉ việc.

Cuối cùng, cậu chọn một công việc an toàn hơn: làm xe ôm.

“Nghề xe ôm có nhiều cái thuận lợi là tiền hôm nào biết hôm đó. Cứ chạy một cuốc là có tiền ngay”. Những ngày nghỉ, Hoàng đi làm được khoảng 300.000 đồng. “Còn những ngày phải đi học hay mưa gió cũng chẳng được mấy”, Hoàng kể.

Bố Hoàng mất sớm. Từ những năm cấp 2, cậu quen với việc phụ mẹ bán hoa ngoài chợ. Mọi chi phí khi lên đại học, cậu hoàn toàn phải tự lo.

Hoàng hài lòng với công việc đang làm dù nó không đem lại cho bản thân những kỹ năng gần với ngành học. Điều Hoàng cần bây giờ là tiền để trang trải cuộc sống.

Theo một báo cáo mới đây của Tập đoàn HSBC với nhan đề "Giá trị của Giáo dục – Cái giá của thành công", sinh viên đại học trên khắp thế giới dành phần lớn thời gian để kiếm thêm thu nhập – trung bình là 3,4 giờ mỗi ngày, nhiều hơn thời gian họ lên giảng đường và học nhóm (2,7 giờ), học ở nhà (2,5 giờ) hoặc ở thư viện (1,6 giờ).

Cứ 5 sinh viên lại có 4 người (83%) vừa học vừa làm, hầu hết là do họ cần kiếm thêm tiền (53%).

Tại Việt Nam, vì nhiều nguyên nhân khác nhau, phần lớn sinh viên đều lựa chọn công việc làm thêm để kiếm thêm thu nhập. Trong đó, xu hướng phổ biến là đi bán hàng, bưng bê, đi gia sư hay chạy xe ôm…

Những công việc này mặc dù không đem về những giá trị mặt tri thức nhưng lại đem đến thu nhập – điều mà mọi sinh viên đều quan tâm khi bước chân vào giảng đường.

Tỷ lệ sinh viên vừa học vừa làm trên thế giới (Đồ họa: Thúy Nga)

Cho rằng số tiền 12 nghìn đồng/ giờ là quá rẻ mạt, Hà Giang (sinh viên năm 3, Trường ĐH Mỹ thuật Công nghiệp Hà Nội) lựa chọn công việc làm PG. Công việc này giúp cô có một khoản thu nhập khá hơn so với nhiều công việc hiện tại.

“PG có nhiều loại: PG tiệc, PG sự kiện, PG tiếp thị sản phẩm, trong đó PG tiệc có mức lương cao nhất, không dưới 1 triệu đồng/ buổi. Tuy nhiên, PG tiệc yêu cầu khá cao về vóc dáng và khả năng giao tiếp”, Giang nói.

Giang không chọn làm PG tiệc. Cô lý giải: “PG tiệc không hợp lắm với em. Làm cái này phải biết uống rượu và ăn nói khéo léo. Nhưng chỉ uống thôi chứ không phải làm mấy chuyện linh tinh gì đâu”.

Cô lựa chọn PG nước mắm. Công việc dù không yêu cầu khắt khe nhưng lại mệt vì phải đứng nhiều. Thù lao PG tiếp thị sản phẩm cũng thấp hơn so với các loại PG khác.

Làm 8 tiếng/ 2 ca/ ngày, Giang được nhận 500 nghìn đồng.

“Nếu chẳng may rơi vào lịch học thì buộc phải nghỉ nếu muốn làm lâu dài. Đó đều là mối quen nên mình không thể từ chối. Họ cũng không thích việc mình xin nghỉ liên tục như thế”.

Vì thế, nếu hôm nào trùng lịch, Giang phải  thuê người học hộ với giá 50 nghìn đồng một buổi.

“Thực ra trên lớp cũng chỉ học lý thuyết. Nếu nghỉ cũng không ảnh hưởng gì mấy”, Giang phân trần.

Quen nghề, Giang không muốn thay đổi nữa. Làm PG dễ kiếm ra tiền. Giang có thể mua cho mình những món đồ yêu thích mà không phải xin bố mẹ thêm bất cứ khoản nào.

“Làm những công việc như bán quần áo hay bưng bê giá vài chục nghìn một giờ em nghĩ không đáng”, Giang nói.

Còn đối với Minh Hiếu, sinh viên Trường ĐH Ngoại thương, cậu không chấp nhận đi làm những công việc bán sức lao động. Trong câu chuyện của mình, Hiếu kể về những người bạn cùng lớp bị chủ bóc lột, quỵt tiền, những cô bạn gái làm mẫu ảnh thường xuyên bỏ tiết. Hiếu cho điều đó không đáng để đánh đổi.

“Các bạn ấy có thể bị lừa, thậm chí là gặp nguy hiểm tới thân thể”.

Hiếu vẫn đang kiên trì làm ở vị trí nhân viên sale tại một trung tâm tiếng Anh. Mức lương cậu thu được từ công việc này khoảng 1,5-2,5 triệu đồng.

“Mặc dù mức lương không phù hợp lắm với công sức bỏ ra nhưng em lại học được nhiều kỹ năng liên quan đến lĩnh vực mình theo đuổi. Em nghĩ nó giá trị hơn so với việc nhận về vài triệu đồng”.

Hiếu cho rằng, hiệu quả công việc được tính bởi công thức “kết quả : công sức bỏ ra”. Trong khi sinh viên phải đi làm hàng ngày, chuẩn đến từng giờ, từng phút, áp lực vì bị chủ cằn nhằn nhưng chỉ nhận lại mức lương 12–15 nghìn đồng. Điều đó là không đáng.

“Ví dụ khi đi bưng bê, các bạn chỉ nhận về nhưng kỹ năng thông thường lặp lại theo mô–típ “Anh chị muốn mua gì ạ” chứ không cải thiện được kỹ năng làm việc nhóm hay mở rộng các mối quan hệ.

Theo em, sinh viên không nên đi làm thêm trái chuyên ngành, bởi nếu đi rất dễ bị bóc lột và bị lừa. Em nghĩ tiềm năng của sinh viên còn hơn thế rất nhiều nếu chịu khó nhẫn nại học tập. Khi ra trường chắc chắn bạn sẽ mạnh hơn và là hạt giống tốt hơn”.

Thúy Nga

“Đã qua rồi thời sinh viên tiêu 2 triệu/tháng”

2 triệu đồng là mức tiền mà 7 năm trước anh trai Huyền vẫn thường được bố mẹ cho để trang trải chi phí trên thành phố. Nhưng với Huyền bây giờ, mức tiền đó “chỉ còn là ký ức xa xôi của thế hệ 8x, 9x đời đầu”.