Do tinh hoàn là một cơ quan sinh sản đặc thù của nam giới nên ung thư tinh hoàn là một bệnh đặc thù của giới này.

Tuổi cũng là một yếu tố nguy cơ của ung thư tinh hoàn. Mặc dù, ung thư tinh hoàn có thể gặp ở mọi lứa tuổi nhưng lứa tuổi từ 15-35 độ tuổi bị ung thư tinh hoàn nhiều nhất. Có tới trên 50% trường hợp gặp ở độ tuổi này.

Ngoài ra, yếu tố di truyền cũng được cảnh báo. Nếu một bé trai có bố bị ung thư tinh hoàn thì đứa bé có nguy cơ mắc bệnh cao hơn 4 lần so với em bé đồng trang lứa. Còn nếu anh em trai cùng một thế hệ bị bệnh thì tỉ lệ không may với em bé cao hơn gấp 8 lần.

Những người thợ mỏ, công nhân dầu khí, lái xe là những người có nguy cơ bị ung thư tinh hoàn. Với những tài xế lái xe đường dài, người ta cho là nhiệt độ quá nóng chính là nguyên nhân gây ra bệnh. Bởi thế mà chúng ta vẫn thường được khuyên là không mặc quần lót quá chật, nhất là những trang phục bó sát của nam giới.

- Ngoài ra, ung thư tinh hoàn còn gặp trong một số đối tượng khác: sắc tộc, nhiễm HIV, Klinefelter, chàm da bẩm sinh, u sắc tố da... 

Nguy cơ lớn nhất và bị coi là nguy cơ rõ rệt nhất là tình trạng tinh hoàn ẩn. Tinh hoàn ẩn là tinh trạng tinh hoàn không nằm trong bìu như bình thường, có thể định cư trong ổ bụng hay trên thành bụng. Đây là nguy cơ cần được lưu ý hàng đầu (với tỷ lệ ~ 2,5-14%). Tinh hoàn ở trong bụng thì nguy cơ mắc cao hơn 4 lần so với ở vị trí trên thành bụng. Do vậy, tất cả những bé trai mà có tinh hoàn ẩn, nên được phẫu thuật ngay để đưa tinh hoàn xuống bìu và cần phải theo dõi tối thiểu là 3-5 năm sau đó.

Khi kiểm tra phát hiện có khối u ở tinh hoàn, cảm giác nặng nề ở vùng bìu, nam giới nên đi khám để có biện pháp can thiệp kịp thời.

Phẫu thuật

Theo Verywell Health, thông thường, phẫu thuật là phương pháp điều trị đầu tiên đối với ung thư tử cung. Mục tiêu của phẫu thuật là loại bỏ khối u và một số mô khỏe mạnh xung quanh (được gọi là rìa).

Các phẫu thuật có thể được thực hiện để điều trị ung thư tử cung bao gồm:

- Cắt bỏ tử cung đơn giản: Cắt bỏ tử cung và cổ tử cung.

- Cắt bỏ tử cung triệt để: Loại bỏ tử cung, cổ tử cung, phần trên của âm đạo và các mô lân cận.

- Cắt bỏ vòi trứng-buồng trứng hai bên: Đối với những người đã trải qua thời kỳ mãn kinh, cả hai ống dẫn trứng và buồng trứng đều được cắt bỏ cùng lúc với phẫu thuật cắt bỏ tử cung.

- Cắt bỏ hạch bạch huyết: Để xác định xem ung thư đã lan ra ngoài tử cung hay chưa, bác sĩ phẫu thuật có thể loại bỏ các hạch bạch huyết gần khối u trong quá trình cắt bỏ tử cung.

Xạ trị 

Xạ trị có thể được thực hiện bên ngoài (xạ trị chùm tia bên ngoài, được gọi là EBRT) hoặc bên trong (xạ trị áp sát). Xạ trị thường được thực hiện sau phẫu thuật để tiêu diệt các tế bào ung thư còn sót lại, nhưng đôi khi nó được thực hiện trước khi phẫu thuật để thu nhỏ khối u. Đôi khi nó được sử dụng nếu ai đó không thể phẫu thuật.

Hóa trị

Hóa trị là một loại thuốc tiêu diệt tế bào ung thư, thường bằng cách ngăn không cho tế bào phân chia để tạo ra nhiều tế bào hơn. Để điều trị ung thư tử cung, hóa trị liệu được bắt đầu sau khi phẫu thuật hoặc nếu ung thư quay trở lại sau khi điều trị ban đầu.

Liệu pháp hormone

Nội tiết tố hoặc thuốc ngăn chặn nội tiết tố có thể được sử dụng để điều trị ung thư, đặc biệt là ung thư nội mạc tử cung tiến triển (giai đoạn III hoặc IV) hoặc tái phát sau khi điều trị.

Điều trị đích

Liệu pháp đích nhắm vào các gen, protein hoặc môi trường mô cụ thể góp phần vào sự phát triển và sống sót của ung thư, ngăn chặn sự phát triển và lây lan của các tế bào ung thư với tác động hạn chế lên các tế bào khỏe mạnh.

Liệu pháp này thường được dành riêng cho ung thư giai đoạn IV khi các phương pháp điều trị khác không thể làm chậm tiến triển.

Liệu pháp miễn dịch

Còn được gọi là liệu pháp sinh học, mục tiêu của liệu pháp miễn dịch là tăng cường khả năng phòng vệ tự nhiên của cơ thể để chống lại ung thư bằng cách sử dụng các vật liệu do cơ thể hoặc trong phòng thí nghiệm tạo ra để cải thiện, nhắm mục tiêu hoặc khôi phục chức năng hệ thống miễn dịch.

Liệu pháp miễn dịch thường được sử dụng cho bệnh ung thư tử cung tiến triển hoặc khi các phương pháp điều trị khác không hiệu quả.

Tuy nhiên, có những trẻ theo dõi đến tháng thứ 6, tinh hoàn vẫn chưa di chuyển từ bụng xuống bìu thì trẻ sẽ cần phải làm phẫu thuật để đưa chúng về đúng vị trí. Tại Bệnh viện Việt Đức, trẻ thường được phẫu thuật trước 8 tháng tuổi.

"Các trường hợp tinh hoàn ẩn hầu hết được phát hiện ngay từ khi sau đẻ, khi bác sĩ nhi khoa khám cho trẻ sau sinh. Vấn đề quan trọng là phải theo dõi quá trình trở về vị trí vốn có của tinh hoàn để phòng nguy cơ", PGS Hoa thông tin.

Theo đó, PGS Hoa cảnh báo, trẻ bị tinh hoàn ẩn có thể gặp nguy cơ xoắn tinh hoàn.

"Trong quá trình di chuyển từ bụng xuống bìu, tỉ lệ xoắn tinh hoàn ở trẻ sơ sinh khá hay gặp. Trong khi đó ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ, tình trạng xoắn tinh hoàn khó phát hiện do trẻ chưa biết nói, chỉ vị trí cơn đau", PGS Hoa cho biết.

Trước đó, khoa Phẫu thuật Nhi và Trẻ sơ sinh của bệnh viện đã cấp cứu trường hợp bệnh nhi 2 tháng tuổi, sinh non, yếu, bé chỉ được 3kg. Bệnh nhi được đưa vào viện, liên tục khóc, đau, ở bìu có khối sưng to. Tại bệnh viện địa phương, bác sĩ nghĩ đến thoát vị bẹn. Khi được chuyển đến Bệnh viện Việt Đức, bác sĩ xác định bệnh nhi bị xoắn tinh hoàn.

"May mắn, trường hợp này phát hiện sớm, nên được kịp thời phẫu thuật gỡ xoắn, giữ lại tinh hoàn", PGS Hoa cho biết.

Một trường hợp khác, bệnh nhi 2 tháng tuổi vào viện muộn hơn, phải cắt bỏ bên tinh hoàn bị xoắn. Bệnh nhân này khi mới sinh cũng được chẩn đoán tinh hoàn ẩn, theo dõi đợi tinh hoàn xuống bìu. Khi được 2 tháng tuổi, bệnh nhi khóc nhiều, sưng phần bẹn, khi vào viện thời gian xoắn quá lâu, không cứu được tinh hoàn.

PGS Hoa lưu ý, những trẻ được chẩn đoán tinh hoàn ẩn cần theo dõi chặt. Trong quá trình này, trẻ có bất kỳ dấu hiệu bất thường nào cần đi khám. Khi qua 6 tháng tuổi, tinh hoàn vẫn chưa về đúng vị trí sẽ cần chuẩn bị phẫu thuật. 

"Chúng tôi thường thực hiện các ca phẫu thuật tinh hoàn ẩn khi trẻ được 8 tháng tuổi. Không nên để lâu hơn vì càng để lâu, nguy cơ ảnh hưởng chức năng của tinh hoàn càng cao", PGS Hoa cảnh báo.

Nhiều dị tật khó phát hiện

Theo PGS Hoa, tinh hoàn ẩn ở trẻ gặp khá phổ biến nhưng dễ phát hiện. Có nhiều dị tật khác ở trẻ sơ sinh, trẻ nhỏ không dễ phát hiện do triệu chứng không đặc thù.

Như các dị tật tiết niệu sinh dục ở trẻ nếu không có biểu hiện ra ngoài thì rất khó phát hiện để điều trị sớm. Các bệnh như thận ứ nước, nhiễm trùng tiết niệu… để lâu sẽ ảnh hưởng đến chức năng thận của trẻ, lớn lên gây ra tình trạng suy thận. Đây là bệnh lý đứng số 1 trong số các dị tật bẩm sinh hiện nay.

Trong đó, dị tật lỗ đái thấp chiếm tỷ lệ 1/300 trẻ nam. Can thiệp sớm sẽ giúp trẻ tránh được nhiều nguy cơ như nhiễm trùng tiết niệu, ảnh hưởng tới cấu trúc của bộ phận sinh dục.

Nhằm tư vấn người dân biết cách phát hiện sớm và điều trị các bệnh lý thường gặp ở trẻ, Bệnh viện Việt Đức tổ chức chương trình khám và tư vấn miễn phí các bệnh lý thường gặp ở trẻ em.

Thời gian: Từ 7h30 - 16h00 ngày 27/5/2023 (Thứ Bảy)

Địa điểm: Phòng khám số 258 - Tầng 2 nhà C2 - Khu Khám bệnh theo yêu cầu, Bệnh viện Việt Đức.

Phụ huynh có thể liên hệ qua tổng đài 19001902 để đăng kí khám cho trẻ. Trẻ sẽ được bác sĩ khám, tư vấn, chụp X-quang và siêu âm miễn phí nhằm phát hiện các bệnh lý thường gặp như: Phát hiện sớm các khối u; các dị tật sinh dục (lỗ tiểu lệch thấp, lệch cao, tinh hoàn ẩn, chít hẹp bao quy đầu…); các bệnh lý thận tiết niệu; bệnh lý tiêu hóa (táo bón, dị tật hậu môn, các khối u bẩm sinh…); các dị tật tay, chân, lồng ngực (thừa ngón, biến dạng chi, lõm lồng ngực)...

Tại Khoa Phẫu thuật Nhi và Trẻ sơ sinh mỗi năm thực hiện khám bệnh cho khoảng 10.000 trẻ và thực hiện trung bình 2.000 ca mổ/năm, trong đó có nhiều trường hợp bệnh lý phức tạp.