Chúng ta thường nghĩ về Internet như một thứ phi vật chất, song các website tồn tại trong thế giới thực dưới hình thức loạt máy chủ không bao giờ tắt, lấp đầy các trung tâm dữ liệu. Trong khi đó, data centre cần được làm mát để không bị gặp lỗi kỹ thuật.

Các công ty vận hành như Amazon, Google, Meta, Microsoft dùng nhiều hệ thống để làm mát trung tâm dữ liệu. Loại tiết kiệm năng lượng nhất như tháp làm mát về cơ bản làm bay hơi nước để làm lạnh không khí lưu thông trong các tòa nhà.

Khi hạn hán lan rộng khắp thế giới, cuộc chiến nguồn nước giữa các đơn vị vận hành data centre và cộng đồng lân cận đã nổi lên tại những nơi như Chile, Uruguay, Mỹ. Tại phía Bắc Hà Lan, công chúng bùng nổ phẫn nộ vào năm 2022 khi một hãng tin địa phương đưa tin một khu phức hợp trung tâm dữ liệu Microsoft tiêu thụ nước gấp 4 lần so với con số công ty tiết lộ trước đó.

Một số nơi mát mẻ hơn như Ireland, Hà Lan đã cấm phát triển trung tâm dữ liệu mới vì lo ngại tiêu thụ năng lượng, buộc doanh nghiệp phải tìm kiếm địa điểm xa hơn. Họ chuyển sang những nơi có lượng nước dồi dào như Na-uy nhưng cũng để mắt đến các nơi khô hạn như Italy và Tây Ban Nha vì năng lượng rẻ hơn.

Từ trước đến nay, trung tâm dữ liệu thường bị “soi” vì lượng tiêu thụ điện và ít người để ý đến lượng nước tiêu thụ. Khảo sát năm 2022 của hãng tư vấn Uptime Institute cho thấy, chỉ 39% data centre theo dõi lượng nước sử dụng, giảm 12% so với năm 2021.

Trước đây, các hãng công nghệ từ chối tiết lộ thông tin về mức tiêu thụ năng lượng và nước của từng data centre vì tuyên bố đây là bí mật thương mại. Vài năm qua, Google, Meta, Microsoft bắt đầu cung cấp thông tin về tổng lượng nước nhưng không tách bạch ra từng bộ phận hay sử dụng các phép đo tiêu chuẩn.

Hãng nghiên cứu Bluefield ước tính data centre sử dụng hơn 1 tỷ lít nước mỗi ngày, bao gồm nước dùng trong sản xuất năng lượng.

Chính phủ toàn cầu đang yêu cầu nhiều thông tin hơn. Từ tháng 3/2024, Ủy ban Châu Âu yêu cầu các đơn vị vận hành công khai báo cáo việc sử dụng nước và năng lượng. Tại Anh, công ty nước Thames Water đang điều tra lượng nước mà các data centre đang dùng tại London và có thể điều chỉnh cách tính giá đối với các doanh nghiệp này.

Dù vậy, theo John Hernon, người đứng đầu cuộc điều tra, đây không phải việc dễ dàng vì các đơn vị vận hành thường dùng công ty vỏ bọc để xin phép lập kế hoạch. Nhìn từ bên ngoài, trung tâm dữ liệu nhìn giống với bất kỳ nhà kho hay nhà máy lớn nào.

Các công ty cho rằng, trung tâm dữ liệu ngày sử dụng năng lượng hiệu quả hơn, song mức tăng trong nhu cầu năng lực điện toán nói chung vượt xa năng lượng tiết kiệm được. Cuộc đua phát triển mô hình ngôn ngữ lớn trong trí tuệ nhân tạo (AI) tạo sinh đã tạo ra nhu cầu đối với bộ xử lý mạnh mẽ. Những con chip này tỏa nhiệt nhiều hơn chip thông thường, do đó, công ty cần phải tư duy lại về hệ thống làm mát, theo Colm Shorten, chuyên gia về data centre của hãng đầu tư bất động sản JLL.

Tiến sỹ Shaolei Ren đến từ Đại học California đã tiến hành nghiên cứu và ước tính đào tạo mô hình GPT-3 tại các trung tâm dữ liệu Mỹ của Microsoft trực tiếp tiêu thụ 700.000 lít nước mỗi tháng, chưa bao gồm lượng nước gián tiếp dùng để sản xuất điện. Mỗi đoạn hội thoại ngắn từ 20 đến 50 câu hỏi – đáp với ChatGPT tiêu tốn khoảng 500 lít nước.

Microsoft cho biết, đang đầu tư để làm cho các hệ thống lớn bền vững hơn, hiệu quả hơn. Theo ông Shorten, theo thời gian, trung tâm dữ liệu cần thay đổi hoàn toàn cách tản nhiệt. Tiêu chuẩn vàng là quy trình có tên “làm mát nhúng ngập” (immersive cooling), trong đó các máy chủ được nhúng trong chất lỏng đặc biệt không dẫn điện. Hiện nay, các đơn vị vận hành data centre có xu hướng áp dụng mô hình kết hợp: khu vực hiệu suất cao được làm mát bằng chất lỏng, phần còn lại tiếp tục làm mát bằng không khí.

Amazon, Google và Microsoft đều đưa ra các cam kết dùng nhiều nước tái chế, không uống được hơn và bổ sung lượng nước lớn hơn lượng nước tiêu thụ vào năm 2030. Nó tương tự việc bù đắp khí thải carbon bằng cách trồng cây, hành động tốt trên lý thuyết nhưng không trực tiếp làm lợi cho cộng đồng bị ảnh hưởng.

Khi nhà chức trách đang thử nghiệm các biện pháp tạm thời như làm mái che cho một phần đường phố trung tâm để bảo vệ người dân trước nắng nóng, bà Gomez đến từ Tu Nube Seca Mi Río hoài nghi về lời hứa hẹn của các hãng công nghệ. Bà nhận xét, kế hoạch bổ sung lượng nước chỉ nhằm phục vụ hai mục tiêu: trở nên tốt đẹp hơn trong mắt công chúng và giành thắng lợi trước tổ chức môi trường địa phương.

(Theo Bloomberg)

5 đề bài lớn

Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc cùng các đại biểu dự lễ kỷ niệm 60 năm thành lập HV Nông nghiệp Việt Nam. Ảnh: VGP

Ghi nhận và đánh giá cao những thành tích mà học viện đã đạt được trong 60 năm qua, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc cũng nhắc đến những người thầy, nhà lãnh đạo có công gây dựng nên nhà trường và cũng là những bậc tiền bối gây dựng nên nền nông nghiệp Việt Nam.

"Đặc biệt, tôi muốn nhắc đến nhà khoa học lừng danh, Giáo sư Lương Định Của với câu nói hết sức sâu sắc: Có lao động cực nhọc, có đổ mồ hồi trên đồng mới thấu hiểu hết nỗi khổ của nông dân, mới biết nông dân cần gì mới nghiên cứu ra thứ gì có tính ứng dụng"- Thủ tướng nhấn mạnh.

Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc phát biểu tại lễ kỷ niệm sáng nay. Ảnh: Thống Nhất/TTXVN.

Theo Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc, những thử thách mà Việt Nam đang đối diện, đặc biệt cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ 4 sẽ làm thay đổi căn bản nền nông nghiệp của nhiều nước trên thế giới và trong xu thế này chúng ta cần làm gì để nông nghiệp Việt Nam là một hình mẫu vươn ra chứ không phải bỏ lại phía sau.

Từ đó, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc cũng đưa ra một số gợi ý và cũng là đề bài cho HV Nông nghiệp Việt Nam cùng nghiên cứu, đề xuất Chính phủ:

Một là, tư vấn các ưu tiên chiến lược về hạ tầng nông thôn, các hệ thống cảnh báo thời tiết sớm, các nghiên cứu nông nghiệp cơ bản, giám sát quản lý về sâu bệnh, nâng cao năng lực thể chế, môi trường và sử dụng vật tư nông nghiệp.

Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc trao Huân chương Hồ Chí Minh cho HV Nông nghiệp Việt Nam. Ảnh: Thống Nhất/TTXVN.

Hai là, đề xuất ý tưởng cụ thể nhằm thúc đẩy hiệu quả tập trung hóa đất đai, giúp tăng cường các hệ thống sản xuất, nâng cao chất lượng sản phẩm, giảm chi phí giao dịch trong chuỗi giá trị, tạo điều kiện cho các hộ gia đình tăng thu nhập. 

Ba là, nghiên cứu các điều kiện để các doanh nghiệp tăng đầu tư vào nông nghiệp, triển khai các kế hoạch kinh doanh cũng như tạo điều kiện để nhiều nông hộ giảm được rủi ro về sinh kế nhờ có được nguồn thu từ việc cho thuê đất, trong khi tập trung lao động và năng lực kinh doanh vào việc khác.

Bốn là, tích cực tham vấn cho mục tiêu xanh hóa nông nghiệp. 

Năm là, xây dựng cụm liên kết ngành nông nghiệp, qua đó có thể đạt được những kết quả quan trọng nhờ tăng cường các mối liên kết giữa nông dân với các tác nhân thương mại và cơ sở hạ tầng có liên quan. Nâng cao vị thế nông nghiệp thương hiệu Việt Nam trên thị trường quốc tế. 

Trồng người tốt mới có thể trồng cây tốt

Bên cạnh đó, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc cũng đề nghị học viện thực hiện tốt một số nội dung.

Một là, tập trung vào nhiệm vụ đào tạo và bồi dưỡng đội ngũ các thầy cô giáo đạt trình độ chuẩn để đáp ứng yêu cầu đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao trong giai đoạn mới.

"Chúng ta cần quan tâm hơn đến đời sống các thầy cô, có những chính sách khuyến khích để các thầy cô tiếp tục cống hiến cho sự nghiệp trồng người" - Thủ tướng nhấn mạnh..

Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc tặng tranh cho Học viện Nông nghiệp Việt Nam. Ảnh: Thống Nhất/TTXVN.

Thứ hai, phải trồng người thật tốt thì mới trồng cây được tốt. Nhà trường cần tạo điều kiện thuận lợi và khuyến khích sinh viên học tập, nghiên cứu, tự bồi dưỡng, tự rèn luyện kiến thức, nhân cách, lý tưởng, hoài bão, phát huy năng lực bản thân, phát huy và đẩy mạnh phong trào khởi nghiệp trong sinh viên và cán bộ giảng viên, nhà khoa học.

Thứ ba, học viện cần tổng kết việc thực hiện thí điểm giao quyền tự chủ, triển khai phương án đổi mới mô hình tổ chức và công tác quản trị, tăng cường công tác hội nhập, các hình thức liên kết đào tạo đa dạng nhằm thực hiện tốt nhất mục tiêu xây dựng học viện theo các chuẩn mực và thông lệ quốc tế.

Thủ tướng nêu rõ Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ rất coi trọng chương trình khởi nghiệp quốc gia, đặc biệt là thanh niên nông thôn khởi nghiệp. Học viện cần chú trọng ươm trồng những tài năng, những ước mơ khởi nghiệp, lôi cuốn sinh viên tham gia nghiên cứu khoa học, đẩy mạnh hoạt động tình nguyện vì cộng đồng, các đề án, ý tưởng do sinh viên đề xuất.

"Nông nghiệp Việt Nam tất yếu sẽ có vai trong chiến lược trong mục tiêu đưa nước ta thoát bẫy thu nhập trung bình và vươn lên trong tiên trình toàn cầu hóa, xác lập chỗ đứng vững chắc trong các chuỗi giá trị khu vực và quốc tế. Việt Nam phải là một trong những nền nông nghiệp năng động, thông minh, bền vững của Đông Nam Á, rộng hơn là châu Á" - Thủ tướng nói.

"Nếu hiện thực tầm nhìn này chúng ta đã hoàn thành một trong những sứ mệnh khó khăn và cần thiết nhất của sự nghiệp công nghiệp hóa và công nghiệp hóa đất nước đó là công nghiệp hóa, hiện đại hóa nông nghiệp Việt Nam trong kỷ nguyên của cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ 4".

Tại buổi lễ, thay mặt lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Thủ tướng trao Huân chương Hồ Chí Minh cho Học viện Nông nghiệp Việt Nam.

Lê Văn

Ca sĩ Tùng Dương cho biết, anh biết tới nhạc sĩ Hồng Đăng từ lâu - một người nhạc sĩ lớn có nhiều đóng góp cho nền âm nhạc Việt Nam. Anh cũng biết chị Thuý - người phụ nữ rất đảm đang và sống hết mình, đứng sau hỗ trợ cho chồng trong sự nghiệp cũng như tuổi già của nhạc sĩ.

Nhạc sĩ Hồng Đăng qua đời lúc 5h57' sáng 21/3 tại Bệnh viện Hữu Nghị, hưởng thọ 86 tuổi.

"Chị Thuý là người khắt khe như chồng. Tôi còn nhớ sau khi tham gia chương trình Sao mai Điểm hẹn,tôi được mời hát trong đêm nhạc Lênh đênhcủa nhạc sĩ Hồng Đăng. Tôi có bài song ca với ca sĩ Hồng Nhung, đó là bài Ký ức đêm- bài hát rất nội tâm. Ngày đó tôi còn trẻ, cũng đi diễn nhiều nên lúc ghép nhạc tôi lại chưa thuộc lời của chú. Lúc đó chú Hồng Đăng và chị Thuý phê bình tôi: Tại sao Dương chưa thuộc bài, hát thế không được, chưa có trách nhiệm với bài hát. Chính sự phê bình như thế khiến tôi đã khắt khe hơn với mình. Ngay đêm đó tôi đã học bài hát thuộc làu và hôm sau chạy chương trình, chú Đăng - chị Thuý đã ôm chầm lấy tôi và nói: Đấy! Thế này mới là hát chứ", Tùng Dương chia sẻ.

Ca sĩ hát ''Biển hát chiều nay'' của nhạc sĩ Hồng Đăng:

Ca sĩ Tùng Dương cũng cho biết, anh rất yêu thích bài hát Biển hát chiều naycủa nhạc sĩ Hồng Đăng. Mới hôm qua, 20/3, anh cũng hát bài này tại Quảng Ninh. Thế nên sáng 21/3 khi nghe tin nhạc sĩ qua đời, Tùng Dương bảo anh rất buồn. "Biết là quy luật cuộc đời nhưng tôi vẫn nhớ tới một người nhạc sĩ rất hiền hậu, có trái tim nhân từ, yêu quê hương đất nước trong từ con chữ, từng nốt nhạc mà ông viết lên. Giờ phút này, trong ký ức của tôi đang ngân lên những câu hát : "Trưa nay qua đường phố quen, gặp những tiếng ve đầu tiên, chợt nghe tâm hồn xao xuyến, điệp khúc tiếng ve triền miên". Đó là bài hát gắn bó với tuổi thơ của tôi", Tùng Dương chia sẻ.

Ca sĩ Tùng Dương

Một tuần qua chúng ta mất đi hai nhạc sĩ ở hai thế hệ khác nhau nhưng đều rất tài năng - nhạc sĩ Hồng Đăng và nhạc sĩ Ngọc Châu. Tùng Dương cho rằng, đó thực sự là sự mất mát cho nền âm nhạc Việt Nam nhưng sự ra đi của họ không uổng phí. Họ luôn luôn nhắc chúng ta về trách nhiệm với cuộc đời với âm nhạc. "Chúng ta phải sống như thế hệ của họ. Tôi đã được truyền cảm hứng từ cuộc đời sống và cống hiến cho âm nhạc của họ rất nhiều. Trong bài Hoa sữacủa nhạc sĩ Hồng Đăng có câu: Có lẽ nào em lại quên anh? Chắc chắn chúng ta sẽ không bao giờ quên nhạc sĩ tài hoa này", Tùng Dương nói. 

Mùa hoa sữa về, nhớ người nhạc sĩ tài hoa

Ca sĩ Thanh Lam đang chuẩn bị ra sân bay để đi diễn thì hay tin nhạc sĩ Hồng Đăng mất. Nữ ca sĩ cho biết, chị không cầm được nước mắt khi ký ức về nhạc sĩ ùa về trong khoảnh khắc này. "Chúng ta không thể nào tránh được quy luật của sinh - lão - bệnh - tử cả. Chú Hồng Đăng cũng vậy. Chúng ta đã dần mất đi những nhạc sĩ thân yêu, tài hoa. Chú Hồng Đăng là người rất có duyên, có tài xem nhân tướng học. Khi đi diễn cùng nhau, chú Đăng hay xem cho tôi. Chú là người sâu sắc và uyên thâm. Chú cũng là người rất khắt khe với nghề nhưng khi giao bài hát cho tôi, chú vô cùng yên tâm bởi biết sự sáng tạo của nghệ sĩ và vô biên.

Thanh Lam

Chú đã ra đi nhưng để lại gia tài bài hát còn mãi trong trái tim của những người Việt Nam. "Mùa hoa sữa về, thơm từng con phố". Mùa hoa sữa về, sẽ nhớ mãi một người nhạc sĩ tài hoa. Tôi cầu nguyện cho chú đi về cõi lành. Chú đã hoàn thành kiếp sống trần gian đầy vinh quang", ca sĩ Thanh Lam chia sẻ. 

Nhạc sĩ, nhà báo Trần Lệ Chiến - thành viên trẻ nhất của hội Nhạc sĩ Việt Nam từ năm 1995 cho biết từ chị khi chập chững vào nghề, nhạc sĩ Hồng Đăng là người đã ân cần, nhẹ nhàng, thấu hiểu và cảm thông chia sẻ với những người viết trẻ. "Tôi sẽ nhớ mãi một nhạc sĩ đáng kính, mẫu mực, khiêm cung, thâm trầm, nhưng cũng thật lãng tử. Cầu mong chú an yên ở cõi về", nhạc sĩ Trần Lệ Chiến chia sẻ.

Thanh Lam hát 'Hoa sữa' của nhạc sĩ Hồng Đăng

Tình Lê

Nhạc sĩ Hồng Đăng - tác giả ca khúc 'Hoa sữa' qua đời

Anh Nguyên Vũ - một người bạn của vợ chồng nhạc sĩ Hồng Đăng cho VietNamNet biết tin tác giả của ca khúc ''Hoa sữa'' nổi tiếng vừa qua đời lúc 5h57p sáng 21/3 tại Bệnh viện Hữu Nghị, hưởng thọ 86 tuổi.