Nhiều cựu học sinh chuyên ở các nước đã trở thành những nhà nghiên cứu, nhà phát minh, doanh nhân và nghệ sỹ nổi tiếng. Trường chuyên đã trở thành nơi ươm mầm tài năng cho các địa phương và là mục tiêu, ước mơ và niềm tự hào của nhiều thế hệ học sinh.

Những câu hỏi đặt ra nếu duy trì trường chuyên

Ở Việt Nam, cũng như những nước kể trên, trường chuyên là một dịch vụ công được tài trợ bởi ngân sách Nhà nước. Trong bối cảnh hệ thống giáo dục công lập vẫn còn nhiều khó khăn và xã hội hoá giáo dục đang mở rộng, câu hỏi đặt ra "Liệu Nhà nước có nên tiếp tục đầu tư để duy trì hệ thống trường chuyên với ngân sách cao gấp 2 – 3 lần những trường công lập khác?" là hoàn toàn chính đáng.

Nếu Nhà nước quyết định đầu tư vào trường chuyên thì mục tiêu là gì? Hướng tới đối tượng nào? Kết quả có được đánh giá thường xuyên không? Thông qua những tiêu chí gì? Có gắn liền với ngân sách hay không? Và có tạo ra lợi ích xã hội tương xứng với mức đầu tư vượt trội nói trên?

Các Sở GD-ĐT có thể ban hành tài liệu hướng dẫn ôn thi vào trường chuyên, lập quỹ hỗ trợ học sinh nghèo và yêu cầu các nhà trường đưa thông tin tới cha mẹ học sinh (Ảnh: Thanh Tùng)

Hơn nữa, là một dịch vụ công được đầu tư bằng nguồn lực của xã hội thì bất kỳ học sinh nào, dù giàu hay nghèo, ở nông thôn hay thành thị, đều có quyền được tiếp cận trường chuyên.

Chừng nào vẫn còn khoảng cách giữa các khu vực địa lý và các cộng đồng về điều kiện sống, thông tin và cơ hội học tập, thì việc các trường chuyên có đến được với học sinh nghèo và học sinh vùng sâu vùng xa hay không cũng là mối quan tâm lớn đối với người dân. Đây cũng là một thách thức không nhỏ cho các nhà hoạch định giáo dục.

Chính sách tuyển sinh chỉ thu hút được con em những gia đình có thu nhập cao không những góp phần tạo bất công trong xã hội mà còn tạo ra một môi trường thiếu sự đa dạng và xa rời thực tế.

Trong những năm gần đây, một số trường chuyên mở rộng tuyển sinh với bậc THCS (không chuyên). Với số lượng đông đảo học sinh đăng ký dự tuyển, các trường đưa ra yêu cầu đầu vào ngặt nghèo, đề cao điểm số và thành tích học tập từ tiểu học.

Ví dụ như tại Trường THPT Hà Nội - Amsterdam, học sinh phải có điểm học bạ gần như tuyệt đối cho 5 năm ở bậc tiểu học mới đạt tiêu chuẩn tham gia thi tuyển vào bậc THCS. Những tiêu chí đó gây áp lực điểm số cho trẻ nhỏ từ quá sớm, cổ xuý văn hoá “học gạo”, gây tiêu cực trong việc “xin điểm”, và nguy hiểm hơn nữa là không khuyến khích sự khám phá và mắc lỗi của học sinh.

Mở rộng phát triển bản thân cho học sinh

Trong bối cảnh giáo dục Việt Nam hiện nay, nếu tiếp tục duy trì trường chuyên thì vai trò cần thiết nhất của hệ thống này là tạo ra một môi trường học tập nâng cao và chuyên sâu, thúc đẩy nghiên cứu và sáng tạo trong dạy và học. Môi trường học tập này cũng phải tạo động lực và kích thích sự phát triển của mọi tài năng trẻ, trên nền tảng giá trị đạo đức và xã hội tiên tiến và nhân văn, và vì mục tiêu xã hội.

Để thực hiện tốt vai trò này, trường chuyên nên thu hẹp lại ở bậc phổ thông trung học, cải tiến phương pháp đào tạo, tăng cường phát triển tài năng qua tìm tòi và nghiên cứu. Trường chuyên phải mở rộng phát triển bản thân cho học sinh qua giáo dục ngoại khoá, nhân cách và kỹ năng. Đội ngũ giáo viên và lãnh đạo nhà trường cần được tuyển chọn kỹ lưỡng và đào tạo để liên tục nâng cao chuyên môn, được hưởng chế độ đãi ngộ xứng đáng dựa trên kết quả.

Chính sách tuyển sinh nên áp dụng kết hợp giữa xét tuyển và thi tuyển theo mô hình toàn diện (holistic) đang được áp dụng rộng rãi ở các nước phát triển và các trường trung học, đại học hàng đầu thế giới. Điểm học bạ và thành tích học tập được đánh giá cùng với điểm thi tuyển và các thành phần khác như thư giới thiệu, bài luận và phỏng vấn trong một vòng tuyển sinh.

Việc xét tuyển toàn diện đòi hỏi một hệ thống đánh giá khoa học, công minh và đồng bộ. Điều này có nghĩa là hội đồng tuyển sinh phải có toàn quyền quyết định theo đúng tiêu chí và tiêu chuẩn quy định, mà không đại diện hay bị ảnh hưởng bởi bất kỳ lợi ích nào. Như vậy thì sự công bằng nói trên mới được đảm bảo.

Trường chuyên phải vì lợi ích xã hội

Giáo dục tinh hoa trên thế giới đều có một hạn chế chung là chưa đến được với người nghèo cho dù có xét tuyển thay thi tuyển, vì cả hai phương thức đều đòi hỏi học sinh phải chuẩn bị từ sớm, theo các “lò” luyện và đầu tư vào thành tích ngoại khoá. Để khắc phục tình trạng này, các Sở GD-ĐT có thể ban hành tài liệu hướng dẫn ôn thi, lập quỹ hỗ trợ học sinh nghèo và yêu cầu các nhà trường đưa thông tin tới cha mẹ học sinh.

Bài học từ Singapore về việc dựa vào kết quả học tập của học sinh ở cuối cấp để nhận biết những em có năng lực đặc biệt và định hướng cho các em thi chuyên cũng là một cách để mở rộng tiếp cận cơ hội học tập tới nhiều đối tượng học sinh.

Nếu trường chuyên là đầu tư của toàn xã hội thì nó phải mang lại lợi ích cho toàn xã hội. Thách thức cuối cùng dành cho trường chuyên là làm thế nào để những học sinh lớn lên từ đây sẽ mang tài năng của mình trở lại phục vụ xã hội. Có lẽ không có sự ràng buộc nào tốt hơn là sự cam kết từ bên trong mỗi con người. Và vì vậy, hãy bắt đầu bằng việc xác định rõ cho từng học sinh sứ mệnh của trường chuyên: giáo dục vì lợi ích của xã hội.

Đào Thu Hiền (Thạc sỹ Chính sách công, ĐH Harvard)

Bộ Giáo dục: Không thể xã hội hóa trường chuyên

Mô hình trường chuyên đã được thể chế hóa trong các điều luật của Nhà nước. Như vậy, không thể nào có chuyện xã hội hóa.

* Đăng Khôi

- Hà Anh Tuấn là đứa trẻ có khuôn mặt buồn tủi nhất ở Khoa Bệnh máu trẻ em của Viện Huyết học Truyền máu Trung Ương. Ca bệnh nặng, biến chứng phức tạp gây đau đớn nhiều nhưng Tuấn dặn lòng không gào khóc vì còn thương xót mẹ nghèo…

Tin bài cùng chuyên mục:

Theo nguồn trên, Harry Maguire và gia đình đã vô cùng sốc, gọi báo cảnh sát để được hỗ trợ.

Ngay lập tức, cảnh sát và chó nghiệp vụ đã được điều động tới nhà Harry Maguire để kiểm tra, tìm kiếm bất cứ mối hiểm họa nào xung quanh nhà.

Người phát ngôn của Harry Maguire cho biết: “Trong 24h giờ qua, Harry Maguire nhận được lời đe dọa nghiêm trọng đối với ngôi nhà của gia đình anh.

Anh ấy đã báo sự việc với cảnh sát và hiện họ đang vào cuộc điều tra. Sự an toàn của gia đình cùng những người xung quanh là ưu tiên hàng đầu của Harry Maguire”.

Dù trải qua những giây phút sợ hãi, nhưng theo người phát ngôn: “Harry Maguire tiếp tục chuẩn bị cho trận đấu của MU (gặp Arsenal) vào cuối tuần như bình thường”.

MU vừa bổ nhiệm Erik ten Hag làm HLV trưởng, dự báo là… tin xấu cho Harry Maguire. Anh được cho sẽ mất băng đội trưởng ở mùa giải tới.

Harry Maguire chịu không ít chỉ trích mùa này, bởi phong độ trồi sụt, thường xuyên mắc sai lầm đáng trách, không cho thấy xứng đáng với khoản phí khủng 80 triệu bảng mà MU bỏ ra để mua anh từ Leicester hồi hè 2019.

L.H

Cùng với việc thường xuyên quan tâm thực hiện tốt việc chăm lo về việc làm và thực hiện tốt các chính sách đối với người lao động trong Tập đoàn, công tác an sinh xã hội tại các địa phương có các đơn vị TKV đứng chân được lãnh đạo Tập đoàn, các đơn vị và Công đoàn TKV tích cực triển khai.

Thực hiện Nghị quyết số 30a/2008/NQ-CP của Chính phủ về Chương trình hỗ trợ giảm nghèo nhanh và bền vững đối với các huyện nghèo (Chương trình 30a) từ năm 2009 đến nay, TKV đã đồng hành, hỗ trợ tích cực cho 3 huyện nghèo tại các tỉnh vùng sâu, vùng xa. Đó là Huyện Ba Bể - tỉnh Bắc Kạn, huyện ĐamRông - tỉnh Lâm Đồng và huyện Mèo Vạc - tỉnh Hà Giang. Nhờ sử dụng hiệu quả các nguồn vốn hỗ trợ của TKV để xây dựng kết cấu hạ tầng, từng bước nâng cao đời sống nhân dân, nhiều địa phương đã dần thoát nghèo bền vững.

Lãnh đạo TKV dự Lễ khánh thành Trường Tiểu học Bình Liêu do TKV tài trợ kinh phí xây dựng.

Với huyện Ba Bể, theo Chương trình 30a, tính từ năm 2009 đến nay, Tập đoàn TKV đã hỗ trợ huyện Ba Bể với tổng số gần 70 tỷ đồng xây dựng 43 công trình phúc lợi xã hội và sửa chữa xây dựng nhà ở cho nhân dân trên địa bàn huyện. Theo báo cáo từ UBND huyện Ba Bể, hiện 43 công trình đã được đưa vào sử dụng phát huy hiệu quả, góp phần quan trọng vào thực hiện công tác giảm nghèo bền vững của địa phương, nâng cao chất lượng cuộc sống của người dân. Đặc biệt, việc huyện Ba Bể được Chính phủ đưa ra khỏi danh sách huyện nghèo là dấu mốc quan trọng cho thấy TKV đã hoàn thành chương trình mục tiêu giúp đỡ huyện nghèo Ba Bể, Bắc Kạn thoát nghèo sau gần 10 năm đảm bảo theo lộ trình trong Chương trình 30a của Chính phủ đề ra.

Tuổi trẻ Ngành Than - Khoáng sản Việt Nam mang “Áo ấm mùa đông” tới trẻ em vùng cao Bảo Lâm - Cao Bằng.

Đi đầu trong công tác an sinh xã hội tại Quảng Ninh

Tại Quảng Ninh, địa bàn chiến lược của Ngành Than, Tập đoàn TKV đứng đầu về công tác anh sinh, xã hội và từ thiện. Chỉ tính 5 năm trở lại đây, TKV đã hỗ trợ 80 tỷ đồng cho địa phương để xây dựng các trường học mới trên địa bàn. Riêng năm 2019, kinh phí dự kiến TKV giành cho công tác an sinh xã hội tại địa phương này là 34 tỷ đồng.

Các hoạt động cụ thể được Tập đoàn chi giúp đỡ các chương trình an sinh xã hội tại Quảng Ninh thời gian qua, có thể kể tới như: Hỗ trợ xây dựng Trường Tiểu học Nam Sơn tại huyện Ba Chẽ: 9 tỷ đồng (năm 2019: 4 tỷ đồng; năm 2020: 5 tỷ đồng); Hỗ trợ xây dựng Trường Tiểu học tại huyện Bình Liêu: 3 tỷ đồng (tổng số tiền hỗ trợ từ năm 2016- 2019 là 12 tỷ đồng). Hỗ trợ xây dựng Trường Tiểu học Ka Long tại TP Móng Cái: 6 tỷ đồng (tổng số tiền hỗ trợ từ năm 2017 đến năm 2019 là 12 tỷ đồng). Hỗ trợ xây dựng Trường Tiểu học Lê Hồng Phong tại thị xã Đông Triều: 12 tỷ đồng (năm 2019: 6 tỷ đồng; năm 2020: 6 tỷ đồng). Hỗ trợ xây dựng Trường Tiểu học Thống Nhất tại Huyện Hoành Bồ: 15 tỷ đồng (năm 2019: 8 tỷ đồng; năm 2020: 7 tỷ đồng)… Những ngôi trường mới khang trang, hiện đại này đều kịp thời hoàn thành và đưa vào hoạt động ngay trước thềm khai giảng năm học mới 2019-2020. Điều này một lần nữa khẳng định trách nhiệm với cộng đồng, với nhân dân Vùng Mỏ của TKV, nhất là công tác chăm lo phát triển nguồn nhân lực tương lại của Vùng Than Quảng Ninh.

Công tác từ thiện cũng được lãnh đạo Tập đoàn TKV quan tâm, triển khai hiệu quả nhiều năm qua. Thông qua Hội Chữ thập đỏ tỉnh Quảng Ninh, TKV có nhiều hoạt động thăm, tặng quà động viên cho đối tượng yếu thế trong xã hội. Đặc biệt là hỗ trợ giúp đỡ xây dựng mới nhà ở nhân đạo giúp hộ nghèo, hoàn cảnh đặc biệt khó khăn vơi bớt khó khăn, ổn định cuộc sống. Thống kê từ năm 2015 đến nay, thông qua Hội CTĐ tỉnh, TKV đã hỗ trợ tổng số tiền 2,75 tỷ đồng. Trong đó, xây dựng mới 51 căn nhà với tổng trị giá 2,55 tỷ đồng. Riêng trong Tháng nhân đạo năm 2019, TKV đã hỗ trợ 750 triệu đồng.

Tính từ đầu năm đến nay, TKV cũng đã hỗ trợ các địa phương đặc biệt khó khăn trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh xây dựng nhiều công trình nhà ở, công trình phúc lợi theo chương trình giảm nghèo bền vững với số tiền hàng chục tỉ đồng. Cụ thể, TKV đã hoàn thành nhiều công trình xây dựng mới, sửa chữa nhà dột nát cho các gia đình khó khăn, xây dựng các công trình phúc lợi xã hội cho các địa phương vùng sâu vùng xa như: Xóa nhà dột nát cho 14 hộ nghèo trên nhiều địa bàn các huyện miền núi với số tiền 700 triệu đồng; đóng góp ủng hộ các quỹ nhân đạo với số tiền gần 2 tỉ đồng; mở rộng Quảng trường 12-11 trên địa bàn thành phố Cẩm Phả và các công trình phúc lợi khác trên 100 tỉ đồng.

Thời gian tới, TKV sẽ tiếp tục đồng hành với tỉnh Quảng Ninh nói riêng, các địa phương nơi có hoạt động của TKV nói chung để cùng chung tay, góp sức hỗ trợ nhiều hơn nữa hoạt động anh sinh xã hội, góp phần tích cực vào sự phát triển kinh tế - xã hội địa phương.

(Nguồn: TKV)

Sau khi trở về từ Israel, nơi Juventus trải qua thảm họa thua chủ nhà Maccabi Haifa, Allegri hứng chịu làn sóng phẫn nộ từ người hâm mộ.

Các tifosi kêu gọi BLĐ Juventus đưa ra quyết định sa thải, cùng một số ý kiến muốn Allegri từ chức.

Allegri khẳng định ông không từ chức mà chiến đấu đến cùng. Ở phía trên, các quan chức Juventus hoàn toàn im lặng và không có ý định thay đổi. Ít nhất là cho đến lúc này.

Bước vào trận derby della Mole với Torino ở vòng 10 Serie A, Allegri nhiều khả năng thực hiện thay đổi về chiến thuật, khi chuyển từ 4-4-2 sang 3-5-2.

Thể lực của đội trưởng Bonucci có vấn đề, nên 3 trung vệ Juve được hình thành bởi các cầu thủ Brazil: Danilo, Bremer và Alex Sandro. Hai trong số họ vốn là hậu vệ cánh.

Với thay đổi này, Allegri xếp Cuadrado và Kostic ở hai biên. Locatelli, Rabiot và McKennie sẽ kiểm soát khu vực giữa sân.

Milik cũng đang gặp vấn đề về thể lực nên khó đá chính. Thay vào đó, Moise Kean đá cặp với Vlahovic trên hàng công.

Với sự điều chỉnh về lối chơi, Juve muốn kiểm soát trung tuyến rồi triển khai các đòn phản công trước một Torino thi đấu rất cơ động.

Phong độ của Torinovốn cũng không tốt, với chỉ 1 điểm trong 4 trận gần đây. Tuy vậy, đội quân của HLV Ivan Juric luôn chiến đấu mạnh mẽ.

Ở Olimpico là trận derby của thành Turin. Đồng thời, đây cũng là màn so tài giữa những người Serbia.

Juventus dựa vào Vlahovic và Kostic để tìm kiếm bàn thắng. Trong khi đó, ngoài HLV Juric, Torino còn có nền tảng ngôi sao Serbia với Sasa Lukic, Radonjic và Vanja Milinkovic-Savic trong khung thành.

Mùa này, Juve vẫn chưa biết chiến thắng sân khách. Riêng 4 trận gần nhất là thất bại, với 3 trận không ghi bàn. 1 điểm trước Torino là không tệ với "Bà đầm già" ở thời điểm này.

Lực lượng:

Torino: Ricci và Sanabria chấn thương.

Juventus: Chiesa, Kaio Jorge, Pogba, Ake, De Sciglio, Di Maria chấn thương. Bonucci và Milik quá tải.

Đội hình dự kiến:

Torino (3-4-2-1): Milinkovic-Savic; Djidji, Schuurs, Rodriguez; Aina, Lukic, Linetty, Lazaro; Miranchuk, Radonjic; Vlasic.

Juventus (3-5-2): Szczesny; Danilo, Bremer, Alex Sandro; Cuadrado, McKennie, Locatelli, Rabiot, Kostic; Vlahovic, Kean.

Tỷ lệ châu Á: 0 0

Tỷ lệ bàn thắng: 2 1/4

Dự đoán: 1-1.

Thành tích đối đầu:

Phong độ của Torino:

Phong độ của Juventus:

MU đàm phán Joao Felix, Juventus liên hệ Zidane