Scandal trời Tây, sao cứ ung dung lên... phây?

Sau cánh cửa sắt khép hờ, 4 đứa trẻ lặng lẽ bắc nồi, luộc bó rau cúng mẹ. Nhà nghèo, bữa cơm cúng người đã khuất cũng sơ sài. Trên bàn thờ tạm, ngoài di ảnh người quá cố chỉ có đĩa rau luộc, chén cơm trắng cùng ít trái cây tươi.

Thấy các con loay hoay cúng mẹ, ông Võ Văn Đức (62 tuổi, tạm trú TP.Thủ Đức, TP.HCM) giấu nước mắt, hướng mặt ra xa lộ Hà Nội thở dài. Vợ mất, gánh nặng nuôi 4 đứa con ăn học đè nặng tấm thân đã trải qua 2 lần tai biến khiến ông lo lắng.

Vợ chồng ông Đức từ Đồng Nai lên TP.Thủ Đức thuê trọ, bán nước cùng “mấy thứ linh tinh” ở vỉa hè để nuôi 4 đứa con ăn học. Sau 2 lần tai biến, sức khỏe ông suy giảm rõ rệt. Ông chỉ quanh quẩn ở nhà, không làm được việc nặng.

Tuyền Định thắp nén nhang tưởng nhớ người mẹ quá cố.

Để có tiền ăn, đóng tiền nhà trọ, tiền học, gia đình 6 thành viên đều phải làm việc. Ông nói: “Bốn đứa con tôi, Nguyên Định (lớp 11), Tuyền Định (lớp 10), Như Định (lớp 9) Tấn Định (lớp 6) dù ít tuổi nhưng đã biết thương cha, giúp mẹ”.

“Lúc vợ tôi còn sống, Tuyền Định và bà ấy đi làm thuê trong một quán ăn để lo tiền nhà. Tuyền Định đi làm buổi sáng, trưa lại về, chiều vợ tôi đi thay. Lương của hai mẹ con đủ để đóng tiền nhà hàng tháng. Tôi ở nhà bán nước, hủ tiếu, cháo lòng, bún bò… lo tiền cho ăn đi học”, ông kể thêm.

Để có thêm thu nhập, Như Định cũng theo mẹ đến làm ở quán ăn vào buổi sáng. Em làm đến 11h trưa thì về để đi học. Trong khi đó, sau một ngày học ở trường, tối đến, Nguyên Định lại đem sách vở ra hàng trước nhà vừa học vừa trông quán thay ông Đức tranh thủ chợp mắt để chuẩn bị bán xuyên đêm.

Cuộc sống chật vật nhưng đầy ắp tiếng cười của vợ chồng ông Đức trôi qua trong niềm tự hào có 4 đứa con chăm ngoan, học giỏi. Thế rồi dịch bệnh bỗng chốc ập đến khiến ông mất vợ, 4 đứa trẻ hóa cảnh mồ côi trong ngỡ ngàng.

Đến lúc này, 4 anh chị em Nguyên Định vẫn chưa chấp nhận được sự thật mình vừa mồ côi mẹ.

Ông Đức kể, nửa đêm 13/7, vợ ông than mệt, khó thở phải nhập viện điều trị. Xét nghiệm nhanh, bác sĩ phát hiện bà dương tính với Sars-Cov-2. Ngày 14/7, nhân viên y tế đưa ông Đức và Nguyên Định, Như Định, Tấn Định đi cách ly.

“Tuyền Định được đưa đi cách ly ở chỗ khác. Chúng tôi chỉ có thể liên lạc qua điện thoại với nhau. Ngày 29/7, tôi về nhà. Sáng hôm sau, tôi lên bệnh viện Thủ Đức để xem vợ thế nào thì được thông báo vợ tôi, L.T.T.D. mất rồi”, ông Đức kể.

Ôm hũ tro cốt mẹ trên tay, các con ông Đức không tin đó là những gì còn lại của mẹ mình. Các em òa khóc nức nở, không tin đó là sự thật. “Lúc đó, em vẫn nghĩ mẹ chưa chết. Em vẫn nghĩ các bác sĩ nhầm lẫn mẹ với ai đó. Trước đó, có bác sĩ nói mẹ em rất khỏe rồi. Em nghĩ mẹ của em chưa có chết. Bà nào đó chứ không phải mẹ đâu. Mẹ ơi!”, Tuyền Định khóc nức nở.

"Thôi thì cùng khóc, chứ biết phải làm sao"

Chuẩn bị xong mâm cúng sơ sài, Tuyền Định gọi các em và anh trai xuống thắp nhang mời mẹ về ăn cơm. 4 anh chị em xếp hàng, nâng nén nhang mời mẹ trong nước mắt lưng tròng. Tuyền định nói, những ngày đầu mất mẹ, mấy cha con cứ khóc cùng nhau.

Ông Đức nghẹn ngào trước sự ra đi quá sớm của người vợ xấu số.

Sau này, người thân khuyên nếu khóc nhiều, mẹ đi không yên lòng nên mấy anh chị em Tuyền Định không khóc nữa. Ông Đức vì muốn các con sớm ổn định tinh thần cũng cố nén đau thương, nuốt nước mắt vào lòng.

Tuyền Định nói, em và bé Như Định thường ngày vẫn ngủ cùng mẹ nên bây giờ cả hai thấy trống vắng, lạnh lẽo khi phải ngủ một mình. Nhiều đêm nhớ mẹ, hai chị em ôm nhau mà khóc đến hết đêm.

“Có những lúc, em nghĩ sao khi mẹ còn sống, em không ôm mẹ nhiều hơn, không hôn mẹ nhiều hơn... Chưa bao giờ em hỏi mẹ có mơ ước gì không… Em hối tiếc lắm, em không bao giờ hỏi mẹ được nữa rồi...”, cô bé nói thêm.

Ngồi nhìn di ảnh của mẹ dưới ánh đèn thờ, đôi mắt cậu bé Tấn Định lại ướt nhòe. Em nhớ những buổi trưa trời nóng, mấy mẹ con trải chiếu ngủ dưới nền nhà. Những lúc như thế, Tấn Định sẽ tìm cách chọc phá mẹ để mẹ la, mẹ đuổi đánh rồi ngoảnh đầu lại cười vì biết chẳng bao giờ bà đánh em một đòn nào.

Mỗi lúc anh chị nhắc đến mẹ, Như Định đều cố gắng kìm nén cảm xúc để không bật khóc.

Bây giờ, em chẳng biết chọc phá ai, cũng chẳng ai la mắng, đuổi đánh rồi mỗi khi bắt được lại ôm vào lòng xoa đầu, chùi mặt, lau mũi cho nữa. Nghĩ đến mẹ, Tấn Định lại sùi sụt, bật khóc thành lời. Nghe em khóc, Nguyên Định ôm đứa em trai vào lòng, an ủi.

Nguyên Định nói, mẹ thương bé út nhất nhà nên khi mẹ mất, Tấn Định khóc, đòi mẹ hoài. Thương em, Nguyên Định chỉ biết khóc cùng em cho vơi bớt nỗi đau thương mồ côi mẹ. “Em nói: Em cũng nhớ mẹ, cũng khóc. Thương mẹ quá làm sao mà không khóc cho được. Thôi thì cùng khóc, khóc cho thỏa chứ biết phải làm sao”.

“Trước đây, mẹ dặn: Nhà có 4 anh em, cha mẹ già mà mất đi thì nhớ chăm lo nhau, đừng cãi nhau”. Em không nghĩ ngày đó đến đột ngột như vậy. Đến bây giờ, em vẫn không tin được rằng mẹ em đã mất”, Nguyên Định chia sẻ.

Nghe anh trai nhắc đến mẹ, bé Như Định òa khóc, nói: “Mẹ mất rồi… Mẹ ơi!”.

Như Định nói rằng, còn mẹ vui lắm, cơm mẹ nấu rất ngon, tay mẹ rất ấm nữa. Đã nhiều ngày trôi qua nhưng em vẫn chưa thể quen được cảm giác trống vắng khi không được được mẹ ôm khi ngủ.

Thương em, Tuyền Định cố an ủi và động viên em mạnh mẽ để mẹ yên lòng.

Ông Đức nói sẽ cùng các con cố gắng để không ai phải bỏ học.

Em nói: “Lúc nào, mẹ cũng nghĩ cho các em. Mẹ tiết kiệm lắm. Mẹ không mua bất cứ thứ gì cho bản thân mà chỉ chăm lo cho 4 anh chị em em thôi. Quần áo rách, mẹ vá lại mặc, quần áo chúng em mặc cũ, mẹ lại gom góp mua mới”.

“Nhà nghèo, mẹ luôn dạy chúng em phải cố gắng. Chúng em sẽ đi làm để phụ ba và hi vọng không ai phải bỏ học giữa chừng”, Tuyền Định chia sẻ.

Bài, ảnh:Nguyễn Sơn

Mái ấm cho trẻ mồ côi

Nhìn thấy cuộc gọi video của mẹ, bốn chị em Yến Nhi túm lại. Màn hình bên kia mở lên, Nhi thấy mẹ thở rít từng hồi...

Sinh sống và làm việc tại UAE, đập vào mắt tôi mỗi ngày là những công trường xây dựng sôi động. UAE, với bờ biển dài, những cảng biển tất bật hối hả, những đảo nhân tạo mang tính biểu tượng, những công trình lớn ven biển... là minh chứng cho khả năng khai thác và tận dụng vật liệu trầm lắng biển.

Dubai Khor (còn gọi là Dubai Creek) là một điển hình về việc sử dụng thành công bùn cát nạo vét để san lấp cho các công trình xây dựng. Nó là một cửa biển "tự nhiên" (ở vùng sa mạc không có sông), chia Dubai thành hai thành phố chính: Bur Dubai và Deira. Đến năm 1961, Dubai Creek bắt đầu được nạo vét mở rộng để trở thành một thương cảng lớn. Theo thời gian, Dubai Creek được nối với Vịnh Ảrập và Business Bay (một khu vực ở trung tâm Dubai, bao gồm tòa nhà cao nhất thế giới Burj Khalifa) bởi kênh đào nhân tạo Dubai Water Canal. Lòng kênh được nạo vét với độ sâu 4-6m, bề rộng có nơi lên đến 120 m. Bùn cát nạo vét được sử dụng để đắp phía sau hệ thống tường chắn cao xây dựng hai bên bờ.

Môt ví dụ khác trong việc dùng vật liệu nạo vét để làm đường giao thông là dự án nạo vét luồng hàng hải tại Đảo Mubarraz nằm ở Vịnh Ảrập, cách thủ đô Abu Dhabi (UAE) khoảng 100 km về phía tây bắc. Từ năm 1983 đến 1985, một kênh hàng hải nhân tạo với tổng chiều dài 31 km, rộng 125 m và sâu 6-7m đã được nạo vét. 10 triệu m3 vật liệu trầm tích cacbonat được sử dụng để đắp cao xây dựng một con đường dài 17 km, rộng 150 m, cao hơn 3,3 m so với mực nước biển trung bình (msl). Con đường này nối các khu vực sản xuất dầu và hòn đảo chính cũng như để bảo vệ các đường ống dẫn dầu và dây cáp.

Những ví dụ tiếp theo là các đảo nhân tạo UAE, tiêu biểu là Đảo Cây Cọ (Palm Islands) ở Dubai và Đảo Yas ở Abu Dhabi. Các đảo nhân tạo này được hình thành dựa trên nguồn vật liệu chính là bùn cát trầm tích hút lên trực tiếp từ biển và phun như cầu vồng cho đến cao độ thiết kế.

Tôi đã làm thực nghiệm và nghiên cứu khá nhiều loại vật liệu. Rất nhiều trong số đó là bùn cát được lấy từ môi trường biển cũng như các đảo nhân tạo. Vật liệu nạo vét từng nơi sẽ có thành phần hạt khác nhau và các tính chất khác nhau. Bùn cát nạo vét biển, thoạt tưởng không có khả năng chịu tải vì trạng thái lỏng lẽo do dư thừa nước. Nhưng qua quá trình xử lý, nó sẽ có độ bền và khả năng chịu tải tương đương các vật liệu xây dựng truyền thống. Trong một nghiên cứu của tôi, "cát vôi" (calcareous sand) với hàm lượng rất cao của can-xi trong các mảnh vỏ sò nhỏ có khả năng chịu tải trọng động (ví dụ động đất) tốt hơn cát thạch anh (silica sand) có cùng độ đầm chặt tương đối (relative density).

Về nguyên tắc, nước cần phải được thoát ra khỏi bùn cát nạo vét. Đây cũng là chìa khoá để làm tăng giá trị của bùn cát nạo vét, tăng hiệu quả vận chuyển, và giảm tác động môi trường. Cách xử lý đơn giản và chi phí thấp nhất là để vật liệu nạo vét bùn cát biển thoát nước một cách tự nhiên nhờ trọng lượng bản thân hoặc/ và dưới một áp lực của trọng lượng phụ thêm nào đó (cố kết). Nói nôm na, nó giống như việc chúng ta để nước thoát ra khỏi bao bột gạo mới xay. Nước thoát ra càng nhiều thì bùn cát càng chặt và dễ sử dụng.

Bùn cát nạo vét cần được chứa ở bãi tập kết vật liệu có diện tích lớn, còn gọi là các hồ trầm tích (sediment basin hay sediment lagoon). Các bãi tập kết này được thiết kế hệ thống thoát nước đặc biệt, với độ dốc giật cấp, có "đáy rỗng" được gọi là "porous baffles" trong tiếng Anh, tạo bởi vải địa kỹ thuật, ống đục lỗ, và cấp phối, giúp nước thoát ra nhưng vật liệu thì được giữ lại; có các rãnh bên, để tăng nhanh quá trình thoát nước, và được thiết kế để thu nước tràn (bên trên vật liệu đã trầm lắng).

Các biện pháp thoát nước bị động nêu trên có ưu điểm là chi phí thấp. Đối với một số loại bùn cát có tỷ lệ hạt mịn cao (độ thấm thấp) thì quá trình thoát nước chậm hơn. Và các biện pháp thoát nước nhanh khác (thoát nước chủ động) cần được áp dụng, ví dụ như phương pháp lọc bằng các ống vải địa kỹ thuật (geotextile tubes), ép nước trên băng tải (belt press), phương pháp ly tâm, hoặc phương pháp rung. Theo quan sát và các kết quả thí nghiệm của tôi thì bùn cát biển có khả năng thoát nước nhanh hơn suy nghĩ thông thường của mọi người.

Bùn cát sau khi được nạo vét thì tối ưu nhất là được chuyên chở trên các siêu sà lan. Tải trọng sà lan càng lớn thì càng có lợi về chi phí và tiết kiệm thời gian. Trong quá tình này một phần lớn nước biển có thể được thoát ra khỏi bùn cát một cách tự nhiên. Một số tàu/ sà lan nạo vét tải trọng lớn còn có trang bị sẵn các thiết bị dewatering system giúp tăng nhanh quá trình thoát nước. Đây cũng là một lợi điểm vì chuyên chở đường thuỷ sẽ tiết kiệm chi phi phí và ít giảm phát thải CO2 hơn đường bộ. Vấn đề này sẽ đơn giản hơn nếu vật liệu nạo vét được sử dụng ngay cho công trình lân cận.

Để tăng khả năng chịu tải và giảm lún, bùn cát nạo vét còn có thể trộn với các cốt liệu khác, hoặc đầm nén, hoặc trộn thêm một tỷ lệ nhỏ chất kết đính, hoặc kết hợp hợp lý các biện pháp nêu trên. Theo kinh nghiêm của tôi, thì với từ 5% đến 10% thể tích xi-măng được trộn vào ở độ ẩm thích hợp kết hợp nỗ lực đầm nén đủ, vật liệu có thể đạt cường độ tương đương vữa xây truyền thống.

Vật liệu trầm lắng biển là vật liệu tự nhiên và vì thế nhìn chung thân thiện với môi trường vì vật liệu này đã tồn tại rất lâu trong tự nhiên và đã không ảnh hưởng đến các loài sinh vật biển. Ứng dụng của bùn cát nạo vét biển khá đa dạng, từ đắp đê chắn sóng, xây đảo nhân tạo, lấn biển, bảo vệ các đường ống dưới biển, tạo môi trường sống rừng ngập mặn để kiểm soát xói mòn bờ biển, san lấp bãi rác, san lấp sau tường chắn, đê đập, san lấp nền công trình... 3,8 triệu m3 bùn cát nạo vét tại cảng Quy Nhơn hoàn toàn có thể được sử dụng vào những mục đích trên.

Sử dụng vật liệu lắng bùn biển, mở rộng ra là nguồn tài nguyên địa phương sẵn có, hoặc rộng hơn nữa là vật liệu tái chế, sẽ giảm thiểu chi phí vận chuyển, giảm tác động môi trường, đồng thời giảm thiểu sự phụ thuộc vào nguồn tài nguyên tự nhiên quý hiếm khác.

Với tôi, khái niệm về "rác" hoặc "phế thải" đã thay đổi. Mọi thứ đều hữu dụng. Bằng cách xây dựng các quy trình xử lý hiệu quả, các biện pháp quản lý chất lượng và kỹ thuật ứng dụng, chúng ta sẽ nâng cao giá trị của các loại vật liệu này.

Đối với Việt Nam, việc tận dụng tiềm năng của vật liệu lắng bùn biển sẽ giúp giải quyết vấn đề thiếu hụt vật liệu san lấp, đóng góp vào sự phát triển hạ tầng và kinh tế của quốc gia.

Bùi Mẫn

Cuối năm 2013, chuyện cô gái lên Facebook đăng dòng trạng thái mỉa mai mộtchàng trai đi hẹn hò mà cầm 100.000 đồng khiến dư luận dậy sóng với nhiều luồngý kiến trái chiều. Người thì đồng cảm cho cô gái và cho rằng thời buổi này hẹnhò chỉ 100.000 thì biết làm gì, số đông chỉ trích cô gái sống quá thực dụng,không hiểu cho đối phương và quá để ý đến chuyện tiền nong.

Bài viết này của thành viên có nickname Facebook Tịnh Nhi. Một lần nữa, câuchuyện với những phân tích như “gãi đúng chỗ ngứa” của cánh mày râu khi hẹn hò.

Mở đầu, cô gái kể về người bạn trai của mình – một chàng trai 24 tuổi, cócông việc tạm ổn định, nhận lương hàng tháng 5, 7 triệu nhưng thi thoảng vẫnthan vãn “bao giờ mới được như người nọ người kia”.

Từ đó, Tịnh Nhi so sánh cuộc sống của một anh chàng độc thân và anh chàng đãcó người yêu. Khi trong cuộc sống có thêm một người, chắc chắn mọi chi tiêu đềusẽ khác, huống chi khi độc thân đã đủ thứ phải rút ví ra rồi.