“Nếu số hoá là động cơ của nền kinh tế tương lai, thì dữ liệu chính là nhiên liệu của động cơ này”, Tổng giám đốc Tổ chức Quyền sở hữu trí tuệ thế giới (WIPO) Daren Tang cho biết. “Khả năng kết nối ngày càng tăng và luồng dữ liệu thu được đang thúc đẩy sự phát triển của các công nghệ tiên tiến khác. Trong một thế giới kết nối, hiểu được bản chất và giá trị của dữ liệu là một yếu tố rất quan trọng”.

Giá trị dữ liệu ngày càng tăng lên

Dữ liệu trong kỷ nguyên này trở thành động lực cho tăng trưởng và thay đổi, tương tự như cách dầu mỏ đã tác động đến thế giới từ trước đến nay. Thông tin kỹ thuật số không giống bất kỳ nguồn tài nguyên nào con người từng sở hữu trước đó. Nó được chiết xuất, tinh chế, định giá, mua và bán theo những cách khác nhau. Dữ liệu làm thay đổi quy tắc dành cho thị trường và đòi hỏi cách tiếp cận mới từ cơ quan quản lý.

Facebook và Google ban đầu sử dụng dữ liệu thu thập được từ người dùng để nhắm mục tiêu quảng cáo tốt hơn. Song, các công ty nhận ra rằng dữ liệu có thể được sử dụng để huấn luyện trí tuệ nhân tạo hoặc máy học để tạo ra nguồn doanh thu mới ngoài quảng cáo.

Các dịch vụ này bao gồm dịch thuật, nhận dạng hình ảnh và đánh giá tính cách của người dùng bằng cách sàng lọc các bài viết trên mạng của họ. Các thuật toán kèm dữ liệu có thể được bán cho bên thứ ba để phát triển những sản phẩm trong nhiều lĩnh vực khác nhau.

Chất lượng của dữ liệu cũng đã thay đổi, chúng không còn chủ yếu là kho lưu trữ thông tin số như tên tuổi, tuổi tác, giới tính hay thu nhập. Nền kinh tế mới tập trung nhiều hơn vào việc phân tích luồng dữ liệu phi cấu trúc theo thời gian thực, chẳng hạn như luồng ảnh và video do người dùng mạng xã hội, thông tin định vị người dùng trên đường đi làm, dữ liệu từ các cảm biến trên phương tiện giao thông từ tàu điện ngầm, tua-bin gió đến cả toilet và máy nướng bánh mì.

Thay đổi bản chất cạnh tranh

Các công ty công nghệ lớn (big tech) như Amazon, Apple và Google đã đạt được sức mạnh độc quyền hoặc chi phối phần lớn thị trường, thường xuyên lạm dụng kho dữ liệu của mình để phân hoá sâu sắc thêm lợi thế của họ và duy trì vị thế dẫn đầu.

Sự lạm dụng này bao gồm từ việc thu thập dữ liệu thị trường của chính những đối thủ cạnh tranh nhỏ hơn hoặc sử dụng sức mạnh độc quyền trong một phân khúc thị trường để đạt lợi thế ở một phân khúc thị trường khác.

Cả Amazon và Google đều lấy dữ liệu của bên thứ ba và tận dụng luồng thông tin này để cạnh tranh ngược trở lại. Ví dụ, nhân viên của Amazon bị cáo buộc đã truy cập dữ liệu bán hàng của công ty đồ văn phòng Upper Echelon trụ sở Austin, từ đó ra mắt mẫu ghế văn phòng Amazon Basics vào tháng 9/2019.

Tương tự, Google tận dụng sự phổ biến của hệ điều hành Android (2,5 tỷ người dùng trên khắp 190 quốc gia và vùng lãnh thổ - tính đến cuối tháng 2/2023) để theo dõi xu hướng sử dụng và mô hình tăng trưởng của các ứng dụng bên thứ ba trên nền tảng này, từ đó xây dựng chi tiết danh mục ứng dụng cạnh tranh khác nhau.

Theo phóng sự điều tra của WSJ, Amazon từng gây sức ép với nhà sản xuất điều nhiệt thông minh Ecobee rằng, nếu họ không chịu chia sẻ dữ liệu từ các thiết bị điều khiển giọng nói thì “sẽ gặp khó khăn đến khả năng bán sản phẩm trên sàn Amazon” hoặc “quyền tham gia những sự kiện lớn như Amazon Prime Day”.

Cuộc chơi nằm trong tay Big Tech

Diễn đàn kinh tế thế giới (WEF) ước tính trong ba năm tới thế giới có thể tạo ra nhiều dữ liệu hơn tổng cộng 30 năm trước đó. Sự bùng nổ của dữ liệu không chỉ nhờ vào hoạt động của con người, mà còn có tới 40% lưu lượng truy cập Internet là do các thiết bị máy móc. Xu hướng này sẽ tiếp tục tăng tốc trong thời gian tới và dự kiến đạt con số 125 tỷ thiết bị kết nối vào năm 2030.

Dù vậy, trong lĩnh vực tư nhân, các công ty đang đối mặt với khái niệm về “nghịch lý dữ liệu”. Cuộc khảo sát gần đây của Forrester với 4.036 giám đốc điều hành cấp cao doanh nghiệp, ghi nhận 70% người ra quyết định dựa trên dữ liệu đang thu thập thông tin dữ liệu nhanh hơn tốc độ họ có thể sử dụng, nhưng 67% vẫn khẳng định cần thêm nhiều nguồn tài nguyên này hơn nữa.

Không chỉ vậy, sự bùng nổ của ChatGPT do OpenAI phát triển cho thấy bất kỳ ai cũng có thể sử dụng các công cụ, tài nguyên và sức mạnh tính toán thô để xây dựng mô hình dữ liệu. Song, để trở thành nền tảng phát triển chuyên sâu hơn đòi hỏi các doanh nghiệp cần có cơ sở hạ tầng kỹ thuật và khả năng hỗ trợ ứng dụng AI chuyên biệt.

Đến nay, gần như mọi công cụ AI  trên thế giới đều hoạt động trên các nền tảng đám mây như Amazon Web Services (AWS), Microsoft Azure và Google Cloud hoặc một số kết hợp của cả ba nhà cung cấp hàng đầu này. Điều này đồng nghĩa, những startup AI cạnh tranh với Big Tech nhưng cũng đang đóng góp vào lợi nhuận của chính những gã khổng lồ này.

Báo cáo hồi tháng 4/2023 của Viện nghiên cứu AI Now (trụ sở tại Đại học New York) cho thấy, sự phát triển của AI “về cơ bản là phụ thuộc” vào các tài nguyên do các công ty công nghệ lớn kiểm soát, bao gồm cả dữ liệu và sức mạnh điện toán.

(Theo Forbes, WSJ, Insider)

Quý Châu: Từ nơi nghèo nàn đến trung tâm dữ liệu của Trung Quốc

Thứ trưởng Bộ GD-ĐT Bùi Văn Ga cho biết, trong ngày 14/5, Bộ sẽ công bố đề thi minh họa theo dạng bài thi.

Thí sinh tham dự kỳ thi THPT quốc gia 2016. Ảnh: Đinh Tuấn.

Đây sẽ là tài liệu tham khảo để thí sinh, phụ huynh biết được đề thi sẽ sử dụng trong kỳ thi THPT quốc gia sắp tới như thế nào, cách bố trí các câu hỏi khó dễ ra sao.

Đề thi minh họa theo dạng bài thi cũng sẽ giúp các Sở GD-ĐT các địa phương hình dung số lượng trang in của đề thi trong thực tế nhằm có phương án chuẩn bị cho việc sao in đề thi. Dự kiến, số lượng đề thi phải sao in năm nay sẽ tăng hơn so với các năm trước.

Đây là lần thứ 3 Bộ GD-ĐT công bố đề thi minh họa. Tuy nhiên, các lần trước, đề thi được công bố theo các môn thi. Trong khi đó, năm nay, kỳ thi THPT quốc gia sẽ được tổ chức theo 5 bài thi.

Đây dự kiến cũng là đề thi minh họa cuối cùng được công bố cho đến khi kỳ thi THPT diễn ra vào tháng 6 tới.

CẬP NHẬT

Nội dung bộ phim xoay quanh cuộc đời của nhân vật Maria Lopez do nữ diễn viên Victoria Ruffo thủ vai. Maria là một cô gái trẻ xinh đẹp từ thị trấn nhỏ lên thành phố tìm việc làm. Tại đây, cô làm giúp việc cho một gia đình giàu có và quen Juan Carlos - anh chàng công tử nhà giàu ăn chơi.

Sau khi mang thai với mối tình đầu, cô gái quyết định trở thành mẹ đơn thân, một mình nuôi con và chuyển sang nghề thợ may. Sau này, cô gặp được người đàn ông tốt bụng Víctor Careno. Cả hai nảy sinh tình cảm và vượt qua nhiều trở ngại để đến với nhau. Maria lúc này cũng đã trở thành nhà thiết kế thời trang nổi tiếng.  

Vai chính Maria trong "Đơn giản tôi là Maria" do nữ diễn viên nổi tiếng Victoria Ruffo thể hiện.

Nàng thơ xinh đẹp và tài năng của điện ảnh Mexico

Victoria Ruffo sinh năm 1962 tại Mexico, bắt đầu sự nghiệp diễn xuất ở tuổi 19 với vai diễn trong Conflicts of a doctor. Đến năm 1983, khi tham gia đóngLa Fiera, năng lực diễn xuất của người đẹp được bộc lộ nhiều hơn. Có thể nói, La Fiera là bước đệm quan trọng giúp Victoria được chọn trở thành nữ chính Maria Lopez trong Đơn giản tôi là Maria. Sau khi bộ phim được phát sóng, tên tuổi của Victoria Ruffo vang danh khắp làng điện ảnh trong và ngoài nước, nhanh chóng trở thành ngôi sao làng giải trí hàng đầu ở Mexico.

Đến nay, Victoria Ruffo góp mặt hơn 20 bộ phim truyền hình lớn và được nhiều đề cử trong các giải thưởng điện ảnh và diễn xuất của Mexico. Nàng Maria được giới truyền thông Mexico ưu ái gọi là "Nữ hoàng của thể loại Telenovele" (Nữ hoàng phim truyền hình dài tập).

Bên cạnh sự nghiệp diễn xuất, Victoria Ruffo còn được biết đến với vai trò là một nữ doanh nhân tài ba. Nữ diễn viên kinh doanh nước hoa, nước giải khát, tham gia đầu tư chứng khoán và là chủ của nhà hàng Fat Ruffo Burger có tiếng ở Mexico. Khối tài sản của của bà ước tính lên đến 215 triệu USD.

Hôn nhân thiếu vắng tình yêu

Năm 1992, khi bộ phim Đơn giản tôi là Mariavừa kết thúc công chiếu. Victoria Ruffo kết hôn với bạn thân và cũng là đồng nghiệp - danh hài Eugenio Derbez. Cả hai ly hôn sau 5 năm chung sống và có với nhau một người con chung.

Hậu chia tay, ngôi sao tiết lộ sở dĩ tiến tới hôn nhân với chồng cũ do bà đã mang thai, để tránh áp lực và ồn ào truyền thông dù không có cảm xúc. Cả hai từng cố gắng hòa hợp nhưng vẫn không có kết quả. Sau khi ly hôn, Victoria và Eugenio vẫn xem nhau như những người bạn, cùng nhau chăm sóc con trai.

Khi được hỏi về chồng cũ, người đẹp chia sẻ: "Tôi tôn trọng Eugenio rất nhiều, ngưỡng mộ tài năng và những bộ phim của anh ấy. Eugenio là người đàn ông biết cách đạt được mục tiêu của mình đề ra".

Dù thiếu vắng tình yêu nhưng sự đổ vỡ với danh hài Eugenio Derbez vẫn là một cú sốc tâm lý với nữ diễn viên. Victoria đã bị khủng hoảng một khoảng thời gian. Nàng Maria tiết lộ: "Tôi cảm thấy thật tệ, đó là thời gian tôi phải đi điều trị tâm lý. Tôi thấy mình béo phì, già nua, xấu xí, bị bỏ rơi". Sau khoảng thời gian suy sụp, bà nhận ra cần mạnh mẽ và cứng rắn hơn. Victoria nhanh chóng vực dậy tinh thần, tập trung lo cho con trai và tìm niềm vui trong công việc. Con trai lớn của Victoria - Jose Eduardo cũng nối nghiệp mẹ trở thành diễn viên.

Hạnh phúc viên mãn sau nhiều năm tìm kiếm

Năm 2001, Victoria tái hôn với chính trị gia Omar Fayad - thị trưởng thành phố Pachuca, bang Hidalgo, Mexico. Ở cuộc hôn nhân thứ hai, bà đã có hạnh phúc mong muốn. Nữ diễn viên và chồng có với nhau một cặp song sinh, một trai một gái là Victoria Fayad và Anuar Fayad. Sau khi tái hôn, Victoria Ruffo dốc sức hỗ trợ sự nghiệp chính trị của chồng và tham gia nhiều hoạt động xã hội. Bà từ chối nhiều lời mời đóng phim và đảm nhận vị trí chủ tịch của một tổ chức cộng đồng tại thành phố Pachuca.

Hiện tại, nàng Maria đang tận hưởng cuộc sống kín tiếng êm đềm bên chồng và ba người con. Dù đã dần rút khỏi giới giải trí và chuyên tâm lo cho gia đình, Victoria vẫn tham gia một số bộ phim để thỏa mãn niềm đam mê diễn xuất.

Ở độ tuổi xế chiều, Victoria Ruffo có một cuộc sống hạnh phúc, sung túc bên gia đình. Dù vậy, người đẹp 60 tuổi gặp nhiều vấn đề về sức khỏe, đặc biệt là chứng đau lưng, nữ diễn viên từng phải ngồi xe lăn điều trị.

Thanh Ngân