Phân tích kèo hiệp 1 San Luis vs Cruz Azul, 9h05 ngày 27/7

Thu thuế từ các hoạt động kinh doanh trên môi trường mạng đang là một nguồn thu đáng kể. Tại phiên chất vấn và trả lời chất vấn do Ủy ban Thường vụ Quốc hội ngày 16/3, Bộ trưởng Bộ Tài chính cho biết ngành Thuế đã thu gần 5.000 tỷ đồng từ kinh doanh trên môi trường mạng.

Các doanh nghiệp xuyên biên giới lớn như Facebook, Google, Microsoft đã nộp gần 4.000 tỷ đồng. Trong đó, Facebook nộp 1.694 tỷ đồng, Google nộp 1.618 tỷ đồng. Nguồn thu thuế từ các hoạt động thương mại xuyên biên giới khác cũng đạt khoảng 1.317 tỷ đồng.

Khi đăng ký thực hiện giao dịch thuế điện tử, nhà cung cấp nước ngoài thực hiện đăng ký giao dịch thuế điện tử cùng với đăng ký thuế lần đầu thông qua Cổng thông tin điện tử. Điều kiện đảm bảo là có truy cập và sử dụng Internet, có địa chỉ thư điện tử để giao dịch với cơ quan thuế quản lý trực tiếp. Các thủ tục được xác thực bằng mã xác thực giao dịch điện tử.

Cổng nộp thuế trực tuyến cho hoạt động TMĐT xuyên biên giới sắp vận hành chính thức.

Theo đó, người khai thuế chỉ được đăng ký một địa chỉ thư điện tử chính thức để nhận tất cả thông báo trong quá trình thực hiện giao dịch với cơ quan thuế quản lý trực tiếp. Sau khi thực hiện thành công thủ tục đăng ký thuế lần đầu, Cổng thông tin điện tử sẽ gửi thông tin về tài khoản giao dịch điện tử và mã số thuế vào địa chỉ thư điện tử của người nộp thuế đã đăng ký để thực hiện các thủ tục về thuế trên Cổng thông tin điện tử này.

Tổng cục Thuế là cơ quan thuế quản lý thuế trực tiếp đối với nhà cung cấp nước ngoài, có trách nhiệm cấp mã số thuế cho nhà cung cấp nước ngoài theo quy định, tiếp nhận tờ khai thuế và thực hiện các công việc có liên quan đến việc khai thuế, nộp thuế của nhà cung cấp nước ngoài.

Tổng cục Thuế có trách nhiệm cập nhật danh sách các nhà cung cấp nước ngoài trực tiếp hoặc ủy quyền đăng ký thuế, kê khai thuế trên Cổng thông tin điện tử nhà cung cấp nước ngoài; Phối hợp với cơ quan có liên quan xác định, công bố tên, địa chỉ website của nhà cung cấp nước ngoài chưa thực hiện đăng ký, kê khai, nộp thuế mà người mua hàng hóa, dịch vụ có thực hiện giao dịch phát sinh tại Việt Nam.

Cơ quan thuế ở Việt Nam có quyền phối hợp với cơ quan thuế ở nước ngoài để trao đổi, đôn đốc nhà cung cấp nước ngoài kê khai, nộp thuế; truy thu thuế nếu chứng minh được nhà cung cấp nước ngoài kê khai, nộp thuế không đúng thực tế; phối hợp với các cơ quan có thẩm quyền để thực hiện những biện pháp xử lý theo quy định của pháp luật đối với trường hợp các nhà cung cấp không tuân thủ nghĩa vụ thuế tại Việt Nam.

Theo quy định, doanh thu tính thuế giá trị gia tăng và thuế thu nhập doanh nghiệp là doanh thu mà nhà cung cấp nước ngoài nhận được. Số thuế tính nộp bao gồm thuế giá trị gia tăng và thuế thu nhập doanh nghiệp theo tỷ lệ phần trăm trên doanh thu mà người nộp thuế nhận được.

Trường hợp nhà cung cấp nước ngoài thuộc nước hoặc vùng lãnh thổ đã ký kết Hiệp định thuế với Việt Nam thì được thực hiện thủ tục miễn thuế, giảm thuế theo Hiệp định tránh đánh thuế hai lần theo quy định.

Duy Vũ

Các sàn thương mại điện tử phải kê khai, nộp thuế thay cá nhân

Các sàn thương mại điện tử (TMĐT) phải kê khai, nộp thuế thay cá nhân (kể cả người nước ngoài), đồng thời chia sẻ thông tin định kỳ hàng quý qua hình thức trực tuyến hoặc trực tiếp với Tổng cục Thuế.  

“Cả hai tỏ ra thoải mái trong suốt chuyến đi chơi cùng bạn bè. Chương Trạch Thiên vui vẻ chụp ảnh cho chồng và bạn bè. Sau đó, cả hai tạm biệt mọi người và lên xe rời nhà riêng

Tròn một năm kể từ thời điểm tỷ phú Lưu Cường Đông bị bắt với cáo buộc cưỡng hiếp nữ sinh tại Mỹ gây xôn xao dư luận, đây cũng là lần đầu tiên cặp đôi xuất hiện cùng nhau”, Sina viết.  

Cặp đôi vui vẻ trong buổi đi chơi cùng bạn bè mới đây.

Cách đây một năm, tỷ phú Lưu Cường Đông bị bắt ở Mỹ với cáo buộc hiếp dâm một nữ sinh. Cuối năm 2018, anh được miễn truy tố vì cảnh sát Mỹ thông báo không đủ bằng chứng buộc tội.

Ngay sau khi được trả tự do, vị đại gia đã công khai xin lỗi vợ. Anh hứa sẽ bù đắp tổn thương gây ra cho cô cũng như làm tròn trách nhiệm của người chồng.

Thời điểm Lưu Cường Đông vướng vòng lao lý, Trạch Thiên cũng bị không ít lời đàm tiếu. Theo Ifeng, nhiều người chế giễu Trạch Thiên "hám tiền, nhận quả báo"...

Cuộc hôn nhân tai tiếng của đôi vợ chồng thu hút sự chú ý từ dư luận thời gian qua. Một số nguồn tin cho rằng cả hai nảy sinh nhiều tranh cãi, bất đồng và đang hoàn tất thủ tục ly hôn. Tuy nhiên, cả Chương Trạch Thiên và chồng đều từ chối đưa ra phản hồi.      

Hotgirl sinh năm 1993 nổi tiếng khắp Trung Quốc chỉ nhờ tấm ảnh này được đăng tải.

Chương Trạch Thiên trở thành “hiện tượng” trên mạng xã hội của đất nước tỷ dân năm 2009 sau khi bức ảnh cô cầm cốc trà sữa được chia sẻ rộng rãi. Với vẻ đẹp trong trẻo, dịu dàng, cô được mọi người đặt cho nhiều danh xưng "hot girl trà sữa", "cô gái trà sữa", "em gái trà sữa", "hoa khôi Nam Kinh"...

Dù rất được chú ý, Trạch Thiên không muốn bước chân vào showbiz. Cô từ chối lời mời đóng phim của đạo diễn Trương Nghệ Mưu để tập trung học tập và tham gia hoạt động ngoại khóa.

Trong quá trình du học tại nước ngoài, Chương Trạch Thiên quen biết và bắt đầu hẹn hò cùng đại gia Lưu Cường Đông. Thông tin được đăng tải khiến hot girl trở vấp nhiều chỉ trích bởi lẽ, người tình lớn hơn cô 19 tuổi và bị đồn đã có vợ và con trai.

Hôn nhân của đôi vợ chồng được công chúng ngưỡng mộ trước khi scandal xảy ra.

Từ lúc kết hôn, Trạch Thiên tạm gác mọi công việc để phụ chồng kinh doanh. Năm 2017, hai vợ chồng cô đều được xếp thứ 29 trong danh sách 500 người giàu nhất Trung Quốc với tổng tài sản 38,8 tỷ nhân dân tệ (5,8 tỷ USD). Trong đó, Chương Trạch Thiên cũng là nữ tỷ phú trẻ nhất Trung Quốc.

Mời xem clip tự tạo của bài viết:

Thúy Ngọc

Thành Long lên tiếng khi bất ngờ bị đá mạnh trên sân khấu

– Ngôi sao võ thuật chia sẻ sau giây phút bất ngờ bị đá trúng khi đang trình diễn trên sân khấu.

Mặt trận không tiếng súng

Chiến tranh mạng thường được định nghĩa là một hay nhiều cuộc tấn công nhằm vào một quốc gia. Nó có khả năng tàn phá cơ sở hạ tầng dân sự và chính phủ, làm gián đoạn hệ thống quan trọng, gây thiệt hại cho nhà nước và thậm chí khiến người khác thiệt mạng.

Tuy vậy, các chuyên gia an ninh mạng chưa đồng thuận về loại hoạt động cấu thành chiến tranh mạng. Bộ Quốc phòng Mỹ nhận thức được mối đe dọa với an ninh quốc gia khi sử dụng Internet với mục đích xấu nhưng không đưa ra định nghĩa rõ ràng. Một số xem chiến tranh mạng là một cuộc tấn công mạng gây thương vong.

Chiến tranh mạng thường liên quan đến việc một quốc gia tiến hành tấn công mạng quốc gia khác. Song cũng có những trường hợp, thủ phạm lại là tổ chức khủng bố hay tư nhân. Đã có những ví dụ về chiến tranh mạng trong lịch sử nhưng chưa có định nghĩa chính thức.

Theo hãng bảo mật Imperva, có 7 loại tấn công chủ yếu trong chiến tranh mạng, đó là gián điệp, phá hoại, DdoS, tấn công lưới điện, tuyên truyền, gián đoạn kinh tế, tấn công bất ngờ.

Mục tiêu của gián điệp là theo dõi nhằm đánh cắp bí mật của quốc gia đối thủ. Thủ phạm sử dụng botnet hay lừa đảo (phishing) để xâm nhập hệ thống máy tính nhạy cảm trước khi trích xuất thông tin. Không dừng lại ở đánh cắp, tin tặc có thể phá hủy thông tin hoặc phối hợp với gián điệp nhằm tấn công một quốc gia.

Tấn công từ chối dịch vụ (DDoS) quen thuộc hơn, nó ngăn người dùng truy cập vào một trang web bằng cách gửi số lượng lớn yêu cầu truy cập giả mạo và buộc trang web phải xử lý các yêu cầu này. DDoS thường được dùng làm gián đoạn hệ thống trọng yếu và truy cập trang web quan trọng mà dân thường, quân đội, nhân viên an ninh hay cơ quan nghiên cứu thường vào.

Tấn công vào lưới điện cho phép tin tặc vô hiệu hóa hệ thống thiết yếu, gián đoạn hạ tầng và gây nguy hiểm tới tính mạng mọi người. Nó cũng làm đứt quãng dịch vụ liên lạc như nhắn tin, truyền thông. Đối với tấn công tuyên truyền, thủ phạm muốn kiểm soát tâm trí của mọi người bằng cách tiết lộ những sự thực gây sốc, truyền bá sự dối trá để người dân mất lòng tin vào quốc gia, về phe quân địch.

Hầu hết chính phủ các nước đều sử dụng máy tính. Kẻ tấn công có thể nhằm vào một mạng lưới máy tính của các cơ sở kinh tế như thị trường chứng khoán, hệ thống thanh toán, ngân hàng để đánh cắp tiền hay chặn người dùng truy cập các nguồn vốn cần thiết. Cuối cùng, tấn công bất ngờ liên quan đến tổ chức một cuộc tấn công lớn mà đối phương không đề phòng, làm suy yếu hệ thống quốc phòng, là bàn đạp cho cuộc tấn công vũ trang.

Những cuộc tấn công mạng “khét tiếng” 

Stuxnet là một “sâu” máy tính, ban đầu nhằm vào các cơ sở hạt nhân của Iran, sau đó biến đổi và lây lan sang các cơ sở sản xuất năng lượng và công nghiệp khác. Nó thu hút sự chú ý của truyền thông sau khi được phát hiện vào năm 2010 do đây là loại virus đầu tiên có khả năng làm tê liệt phần cứng. Theo báo cáo, Stuxnet đã phá hủy nhiều máy ly tâm trong cơ sở làm giàu uranium Nâtnz của Iran, khiến chúng tự bốc cháy. Theo thời gian, các tổ chức khác đã sửa đổi virus nhằm vào những cơ sở khác như nhà máy xử lý nước, điện, khí đốt. Stuxnet bị nghi ngờ là sản phẩm của Mỹ và Israel.

Cuối năm 2014, nhóm tin tặc “Guardans of Peace” (GoP) rò rỉ hàng loạt dữ liệu tuyệt mật của hãng phim Sony Pictures. Dữ liệu bao gồm thông tin cá nhân về nhân viên và gia đình của họ, email trao đổi giữa nhân viên, thông tin về mức lương của lãnh đạo, bản sao các bộ phim Sony chưa công chiếu, kế hoạch tương lai, kịch bản vài bộ phim… Chúng còn dùng biến thể của mã độc Shamoom để phá hủy dữ liệu Sony.

Trong suốt vụ tấn công, tin tặc yêu cầu Sony rút bộ phim The Interviewsắp phát hành. The Interviewlà bộ phim hài nói về kế hoạch ám sát lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong Un. Thậm chí, chúng còn đe dọa tấn công khủng bố các rạp chiếu phim. Cuối cùng, Sony chọn phương án hủy chiếu tại rạp mà chỉ phát hành trên mạng.  

Sau khi xem xét phần mềm, thuật toán và cơ chế xóa dữ liệu, FBI tìm thấy điểm tương đồng với các cuộc tấn công mã độc khác của Triều Tiên. Tuy nhiên, Triều Tiên phủ nhận mọi trách nhiệm.

Một chiến dịch tấn công mạng khác không thể không nhắc đến là của Fancy Bear (hay APT 28). Hãng bảo mật CrowdStrike tố cáo nhóm tội phạm mạng Fancy Bear đã nhằm vào các lực lượng tên lửa, pháo binh của Ukraine từ năm 2014 đến 2016. Phần mềm độc hại được phát tán qua một ứng dụng Android mà đơn vị pháo D-30 Howitzer sử dụng để quản lý dữ liệu. Các quan chức Ukraine đều dùng ứng dụng này mà không biết nó chứa phần mềm gián điệp X-Agent.

X-Agent có thể lấy thông tin liên lạc và dữ liệu định vị từ các thiết bị nhiễm độc. Thông tin tình báo được sử dụng để tấn công pháo binh tại miền Đông Ukraine. Quan chức Mỹ tin rằng Fancy Bear có quan hệ với tình báo Nga song Nga liên tục phủ nhận.

Ukraine còn là nạn nhân của một chiến dịch tấn công mạng khác vào năm 2017. Ngày 27/6/2017, sân bay lớn nhất Ukraine cùng cơ quan năng lượng và ngân hàng quốc gia nước này hứng chịu cuộc tấn công mạng thảm khốc. Trong vòng vài giờ, virus NotPetya đã lan khắp thế giới, làm tê liệt một số doanh nghiệp lớn. Tốc độ và quy mô lây lan của mã độc khiến bất kỳ ai cũng phải kinh ngạc.

NotPetya gây hỗn loạn trong công ty quảng cáo WPP, hãng dược Merck và “ông lớn” vận tải Maersk, FedEx. Mỹ và Anh tố cáo Nga đứng sau vụ tấn công nhưng Nga kiên quyết bác bỏ. Năm 2018, Bộ Tư pháp Mỹ buộc tội 6 nhân viên tình báo Nga vì “tiến hành hàng loạt cuộc tấn công máy tính phá hoại bậc nhất lịch sử, bao gồm “tháo xích” mã độc NotPetya”.

Cựu chuyên gia an ninh mạng của Bộ An ninh nội địa Mỹ ước tính thiệt hại do NotPetya gây ra lên tới 10 tỷ USD. Hãng dược Merck tổn thất 870 triệu USD, còn Maersk mất khoảng 250 đến 300 triệu USD. Gần như ngay lập tức, mọi thiết bị kết nối Internet của Maersk bị nhiễm mã độc bao gồm 45.000 trạm làm việc, 4.000 máy chủ, bộ định tuyến, điện thoại VoIP… 200 nhân sự công ty cùng 400 nhân sự của đối tác Deloitte phải làm việc 24/7 trong 10 ngày để tái thiết mạng lưới và cần hàng tháng trời cho phần mềm hoạt động bình thường.

Quay trở lại cuộc chiến Nga - Ukraine hiện tại, các chuyên gia lo ngại những cuộc tấn công mạng giữa hai bên có thể lan sang những nước khác, trở thành một cuộc chiến tranh mạng toàn diện. Nga khẳng định “chưa bao giờ tiến hành và sẽ không tiến hành bất kỳ hành động nguy hại nào trên không gian mạng”. Bất chấp điều đó,chính quyền phương Tây vẫn cảnh báo doanh nghiệp phải thận trọng. Thủ tướng Estonia Kaja Kallas cho rằng EU nên “để ý đến tình hình an ninh mạng tại nước mình”.

Du Lam

Cuộc chiến Nga - Ukraine: Khi không gian mạng trở thành mặt trận không tiếng súng

Các cuộc tấn công mạng tuy không có tiếng súng nhưng vẫn sở hữu mức độ “sát thương” cao trên diện rộng trong cuộc chiến Nga - Ukraine.  

Thứ sáu (11/3), Meta - công ty mẹ Facebook - cho biết sẽ thay đổi hạn chế các bài viết có nội dung thù địch với nhà nước Nga và quân đội Nga.

Quyết định này khiến cho các nhà chức trách mở một cuộc điều tra hình sự chống lại Meta để phản đối hành động mang tính cực đoan của gã khổng lồ công nghệ.

Trước đó, Nga đã cấm Facebook tại lãnh thổ của mình với lí do Facebook đã không hạn chế ngôn từ trong các bài đăng được cho là không phù hợp với nước Nga. Tuy nhiên, lượng người dùng Facebook tại quốc gia này ít hơn nhiều so với WhatsApp hay Instagram. Cơ quan quản lý Internet của Nga đã không mở rộng quy tắc chặn cho WhatsApp.

Người đứng đầu Instagram cho biết hành động của Nga sẽ ảnh hưởng đến 80 triệu người dùng tại Nga. Bởi có khoảng 80% người dùng ở Nga theo dõi tài khoản Instagram bên ngoài quốc gia của họ.

Đây được coi là động thái quyết liệt trong việc độc lập, không phụ thuộc vào các nền tảng xã hội của Phương Tây của Nga. Đồng thời, khuyến khích người dân sử dụng các nền tảng mạng xã hội trong nước như Vkontakte (VK), OdnoKlassniki (OK).

Thái Hoàng (theo Devdiscourse)

Điều gì xảy ra nếu Nga ngắt kết nối với Internet?

Không chỉ người dân Nga, thế giới cũng sẽ phải hứng chịu nhiều hệ lụy khi quốc gia này ngắt kết nối với mạng Internet toàn cầu.

Hiểu văn hóa truyền thống để yêu Tết

Lần đầu tiên được tổ chức nhưng Hội Xuân Wellspring Saigon đã thu hút được đông đảo Phụ huynh và các em học sinh cùng gia đình tham gia. Chương trình Hội Xuân Wellspring Saigon không chỉ là một ngày hội dành cho học sinh và gia đình, mà còn là một hoạt động giáo dục của nhà trường nhằm mang đến cho học sinh những trải nghiệm, hiểu biết về văn hóa truyền thống Việt Nam.

Những tiết mục văn nghệ của thầy trò Wellspring Saigon mang đậm nét truyền thống dân tộc Việt Nam

Được tổ chức tại trường phổ thông song ngữ liên cấp Wellspring Saigon - Khu phức hợp cao cấp Saigon Pearl, 92 Nguyễn Hữu Cảnh, Quận Bình Thạnh, TP. HCM vào sáng ngày 13/2, Hội Xuân Wellspring Saigon đã có các hoạt động do chính học sinh và Giáo viên Wellspring Saigon triển khai thực hiện như dự án trồng rau sạch, dự án bánh chưng xanh, thư pháp, triển lãm mỹ thuật, trình diễn thời trang, chương trình văn nghệ, đồ dùng lưu niệm và chợ ẩm thực đặc trưng cho ngày Tết cổ truyền…

Phụ huynh cùng các em học sinh đã thưởng thức các tiết mục biểu diễn văn nghệ đặc sắc mang đậm nét văn hóa Việt Nam, bao gồm các tiết mục múa lân, các ca khúc ca ngợi mùa xuân. Và với những người mẫu nhí Wellspring Saigon đã mang đến một buổi trình diễn thời trang giấy, với một không gian vui nhộn và đầy màu sắc.

Đặc biệt, Hội chợ xuân Wellspring Saigon đã đem đến những hoạt động thú vị và trở thành một điểm nhấn trong năm học của nhà trường. Hội chợ Xuân đậm chất chợ quê với các gian hàng dân gian tạo nên một không khí nô nức mua sắm đặc trưng của những ngày Tết đến.

“Trong cuộc sống, mỗi người chúng ta đều có một cách yêu Tết khác nhau. Nhưng làm cách nào để truyền lửa cho thế hệ mầm non tương lai thêm yêu và không đánh mất Tết, đánh mất những phong tục, văn hóa cổ truyền của dân tộc? Chúng tôi tin rằng Hội Xuân Wellspring Saigon đã tôn vinh những nét đẹp, giá trị truyền thống và mang đến không khí Tết gắn kết, sẻ chia. Chúng tôi sẽ tiếp tục phát triển những chương trình này nhằm giúp các em học sinh Wellspring Saigon hiểu thêm nét đẹp văn hóa dân tộc và mở rộng lòng nhân ái, chia sẻ với những hoàn cảnh khó khăn, bất hạnh trong xã hội.”, NGƯT.TS Nguyễn Bác Dụng - Chủ Tịch HĐGD trường PT Song Ngữ Liên Cấp Wellspring Saigon chia sẻ.

Một nét đặc trưng của Hội xuân Wellspring Saigon là gian hàng ẩm thực và chợ quê

Mùa xuân của lòng nhân ái

Tết là dịp để gia đình sum họp, trao nhau những lời chúc tốt đẹp và cùng nhau hướng đến một năm mới với nhiều ước mơ, hy vọng. Thế nhưng, ít ai biết rằng, xung quanh chúng ta cũng còn có những mảnh đời bất hạnh đang cần lắm những vòng tay ấm áp, chở che. Với mong muốn đem lại niềm vui trọn vẹn trong dịp xuân về cho những số phận bé nhỏ thiếu may mắn. Cùng với đại sứ từ thiện - diễn viên Đại Nghĩa, thầy trò Wellspring Saigon đã thực hiện chương trình “Hội Xuân Wellspring Saigon” - những hoạt động ý nghĩa đầy lòng nhân ái.

Diễn viên Đại Nghĩa- Đại sứ Từ Thiện của chương trình “Hội Xuân Wellspring Saigon” phỏng vấn NGƯT - TS Nguyễn Bác Dụng

Với số tiền thu được từ Hội chợ Xuân, Thầy trò Wellspring Saigon đã có chuyến thiện nguyện ủng hộ Trung tâm nuôi dưỡng bảo trợ trẻ mồ côi tàn tật Thị Nghè. Những hoạt động tích cực này lan tỏa gắn kết tinh thần chia sẻ của các em học sinh Wellspring Saigon đến với những hoàn cảnh khó khăn trong xã hội khi Tết đến.

Các bạn học sinh Wellspring Saigon hào hứng chuẩn bị những sản phẩm lưu niệm để bày bán gây quỹ từ thiện

Với môi trường giáo dục hiện đại kết hợp tinh hoa của nền giáo dục Việt Nam và Mỹ, Wellspring Saigon đặc biệt chú trọng việc giữ gìn và phát huy bản sắc văn hóa, tinh thần tự tôn dân tộc trong mọi hoạt động giáo dục của nhà trường.

Mang đến nhiều ý nghĩa giáo dục văn hóa truyền thống và tinh thần dân tộc, Hội chợ Xuân Wellspring Saigon đã mang đến một mùa xuân ấm áp, chứa chan lòng nhân ái.

Đường vào chùa, bên cạnh cầu Phú An ngang qua rạch Văn Thánh

Đau lòng bia cổ

Chùa có tên chùa Văn Thánh nằm sâu trong quần thể dân cư trên đường Ngô Tất Tố (P.22 Q. Bình Thạnh TP.HCM). Trước chùa là con rạch cũng mang tên rạch Văn Thánh với dòng nước đen ngòm và mùi hôi tanh bốc lên.

Chùa không nguy nga đồ sộ. Cả khuôn viên rộng chừng 1.000m2. Mặc dù được sở Văn hóa - Thông tin - du lịch TP.HCM công nhận là di tích nhưng những hạng mục xây dựng đều còn rất mới.

Uy nghi tương Quan âm

Chánh điện trước đây được nhiều người kể lại là một ngôi nhà gỗ 3 gian 2 chái. Trải qua bao hưng phế, ngôi nhà này đã hư hỏng khá nhiều và được thay thế bằng ngôi nhà gạch. Phía trước sân, tượng Phật bà Quan âm ngự trên tòa sen cao vút. Pho tượng Di Lặc với nụ cười hiền hậu ở phía sau, thấp hơn.

Chúng tôi đến viếng chùa vào buổi chiều cuối tuần. Chùa vắng. Người bán hàng còn đông hơn người vãn cảnh. Một phụ nữ với bó nhang nghi ngút khói đứng vái rất lâu dưới chân pho tượng. Cắm nhang vào lư, bà quì lạy với sự tôn kính và tin tưởng. Cúng xong bà lẻn ra phia sau đưa tay quẹt vào tượng Di Lặc rồi thoa lên trán bà. . .

Là người Sài Gòn, từ lâu tôi vẫn thắc mắc tại sao có tên Văn Thánh. Không chỉ chùa Văn Thánh mà còn có rạch Văn Thánh, chợ Văn Thánh. Một lần tình cờ được biết trong ngôi chùa này còn có một tấm bia cổ ghi lại lai lịch hình thành ngôi chùa nên tôi cất công tìm đến.

Vắng như chùa . . . bà Đanh

Rạch Văn Thánh

Đảo qua một vòng. Dưới gốc 2 cây cổ thụ có 2 tấm bia. Những vệt nhang cháy để lại nhiều vết hoen ố trên bia. Đến gần. Bia có vài dòng chữ Hán. Mặc dù không hiểu được những dòng chữ này nhưng tôi có thể suy đoán lai lịch của một ngôi chùa mà chỉ có mấy chữ như thế này sao ? Tiếp tục tìm. Vẫn không thấy. Hỏi một chị mặc áo nâu sồng nhưng chưa xuống tóc. Lắc đầu : ''em không biết''. Hỏi những người buôn bán quanh đó, chẳng ai hay.

Ngồi lên chiếc ghế đá, trong suy nghĩ của tôi chẳng lẽ bia cổ này bị đập bỏ rồi sao ? Không thể được nhưng tại sao chẳng ai biết ? Đưa mắt lãng đãng chợt nhìn vào những chậu kiểng kê sát vách ngôi điện, tôi phát hiện phía sau ẩn hiện những dòng chữ.

Tôi xê dịch chậu kiểng ra, một tấm bia cổ hiện nguyên hình. Dấu vết của thời gian và sự thờ ơ của hậu thế hiện rõ trên bia. Một vết nứt ở phía trên, những vệt bẩn lem luốt làm nhạt nhòa tấm bia . . .

Chắc chắn là bia này. Tôi lấy máy ghi hình lại để tìm người đọc được nội dung. Trên đường về, lòng tôi vui lên rộn rã. Lại thêm một khám phá về Sài Gòn, vùng đất đã ôm trọn cuộc đời mình.

Sài Gòn - Gia Định vùng đất học

Bia cổ nấp sau chậu kiểng

Không khó khăn lắm trong số các tài liệu lưu trữ có cả hình ảnh tấm bia và nội dung lược dịch :

“Bây giờ là chùa Văn thánh, nguyên trước kia là Văn thánh miếu của tỉnh Gia Định, do chiến tranh mà bị hủy hoại. Sau đó hương chức bổn thôn lập nên ngôi chùa bằng ngói có 3 gian để thờ Tam bảo, đồng thời có bài vị thờ Đức Khổng Tử. Qua nhiều năm, người chủ chùa qua đời vào năm Kỷ Dậu (1909).

Nhưng trời còn chiều lòng người, nên bà nhạc mẫu của ông chủ chùa là Huỳnh Thị Ly và con gái là Nguyễn Thị Ó tiếp tục thờ cúng liên tục, khói hương không dứt.

Sau đó có một hòa thượng ở Quảng Nam cùng một đệ tử vào Nam ở lại chùa để phụng sự. Qua một thời gian có các hương chức Đặng Văn Phu, Phan Văn Phòng, Huỳnh Văn Hiền cùng phát nguyện sửa chữa chùa khang trang như ngày nay.

Tháng Trọng hạ, năm Giáp Dần thời Duy Tân”.

(Võ Văn Sổ chuyên viên Hán - Nôm Trung tâm Nghiên cứu và Thực hành Gia Phả - Hội Khoa học Lịch sử TP.HCM)

Như thế này thì . . .''làm sao em biết bia đá không đau ?''

Thì ra, tên Văn Thánh có nguồn gốc từ văn thánh miếu Gia Định - nơi thờ tự và tôn vinh những người cả đời hiến thân cho sự nghiệp giáo dục. Sau khi văn thánh miếu Gia Định bị tàn phá, ngôi chùa được lập nên.

Văn thánh miếu Gia Định được xây dựng vào năm Minh Mạng thứ 6 (1825). Lúc bấy giờ, triều đình nhà Nguyễn luôn khuyến khích việc học đã cho xây dựng tại mỗi tỉnh một văn thánh miếu. 3 văn thánh miếu tiêu biểu nhất ở miền Nam là văn thánh miếu Trấn Biên (Biên Hòa), Gia Định và Vĩnh Long. Hiện chỉ có văn thánh miếu Gia Định bị tàn phá. Dấu tích duy nhất là tấm bia này trong khi 2 nơi khác được trùng tu gìn giữ đến nay.

Ở 2 văn thánh miếu Trấn Biên và Vĩnh Long hiện còn bài vị của nhà mô phạm lừng danh của đất Gia Định : cụ Võ Trường Toản. Cụ là thầy dạy học của Gia Định tam gia Lê Quang Định, Ngô Nhân Tịnh và Trịnh Hoài Đức với các công trình nghiên cứu như Nhất thống địa dư chí, Gia định thành thông chí.

Sài Gòn - Gia Định là vùng đất học đã sản sinh ra rất nhiều trí thức khoa bảng đóng góp vào sự phát triển của đất nước. Phục hồi văn thánh miếu Gia Định trên đất Sài Gòn thiết tưởng là một việc làm cần thiết để hậu thế nhìn vào lấy đó làm tấm gương soi chung để vươn tới tương lai sáng lạn .

• Trần Chánh Nghĩa