Giám tuyển Vũ Thanh Tùng (Xuân Như) cho biết, tác phẩm trưng bày lần này phần nào thể hiện được độ chín của từng tác giả khi dần định hình được lối viết và phong cách.

TS. Lê Xuân Kiêu, Giám đốc Trung tâm Hoạt động văn hoá khoa học Văn Miếu - Quốc Tử Giám hy vọng, triển lãm là nơi hội tụ của các nhà thư pháp trên khắp mọi miền đất nước, góp phần tạo nên sức sống của hoạt động thư pháp trong đời sống hiện nay.

Triển lãm dành một phần không gian cho nghệ thuật sắp đặt với 365 cuốn tập phỏng cổ viết nội dung trích từ Khuyến học văn (Bài văn khuyến học)của Vua Lê Thánh Tông, một tác gia lớn của văn học trung đại Việt Nam, như một sự nhắc nhở về việc học phải thực hiện hàng ngày theo lời dạy của bậc tiền nhân.

Ảnh: T.Lê

Trước đó, khi biết tin chị ốm, tôi tới chơi và ngầm đoán chị bị trầm cảm, khuyên chị mau chóng tới bệnh viện khám chữa. Tôi chia sẻ mình từng trải qua bệnh trầm cảm ra sao, vật vã mỗi ngày với cả đống thuốc men, hoảng sợ mọi thứ như thế nào.

Tôi bày cho chị kinh nghiệm của bản thân, động viên chị rèn thói quen tập trung tâm trí vào việc gì đó yêu thích như đọc sách, nghe đài, xem tivi vào một khung giờ nhất định, tập yêu quý bản thân…

Thỉnh thoảng, tôi tạt qua nhà chị trò chuyện nhưng thấy tình hình của chị không chút biến chuyển. Chị ngày càng sụt cân, xanh xao, võ vàng. Và rồi, chị không thể đi chợ, nấu cơm, chỉ tha thẩn đứng ngồi trong căn nhà đầy buồn bã.

Chồng chị ngạc nhiên làm sao chị còn trẻ mà đã bị bệnh đấy? Tôi giải thích với anh: “Bệnh tật có chừa ai đâu, già trẻ đều bị bệnh hết, anh cố gắng chăm sóc chị”.

Từng đi qua căn bệnh trầm cảm đau đớn và khổ sở này, tôi thật sự thương chị. Gia đình chị chỉ biết đưa chị đi bệnh viện chạy chữa, chứ ai có thời gian tìm hiểu sâu xa căn bệnh và đồng hành với chị.

Chồng chị mải mê đi làm, trăm thứ việc. Con lớn đi làm đến tối mịt mới về, con bé đi học. Đúng là chẳng trách được chồng con, chị cũng giống như tôi ngày nào, chỉ biết thẫn thờ nhìn ngày tháng dần trôi, chìm đắm trong mớ suy nghĩ rối như tơ vò.

Tôi động viên chị, giờ chính là lúc chị phải kiên cường chiến đấu với bệnh tật, từng bước một như tập quét nhà dọn dẹp thật sạch sẽ phòng ngủ, xắn tay lên vào bếp lúc đầu cắm cơm, nấu canh rồi cố gắng rang thịt, kho cá, làm nem. Quyển kinh gần 300 trang, chị phấn đấu mỗi ngày đọc 10 trang, cố gắng đọc xong trong vòng một tháng. Nói dễ thế nhưng để làm được bền bỉ, với một người ốm đau là sự cố gắng phi thường.

Tôi ôm chị và nói: “Chị ơi, vượt qua bệnh tật khó lắm nhưng chị cứ nhìn em. Em từng ốm đau vật vã suốt nửa năm rồi kiên trì tập luyện cả năm trời, em đã khỏe mạnh bình thường. Chị cố gắng lên nhé!”.

Trở về nhà, tôi vội vã nấu cơm trưa, chờ các con đi học về. Những ngày tháng đau buồn vì bệnh tật lại ào ào trở về trong tôi như thác lũ.

Tôi nhìn thấy hình ảnh mình cách đây mấy năm, gương mặt thiểu não, dáng đi thất thểu, kiệt sức và đau đớn mỗi ngày. Mọi người xung quanh nhìn tôi với ánh mắt thương hại và xa lánh như sợ bị lây nhiễm…

Tôi biết, chị đồng nghiệp cũ sẽ khốn khổ ra sao với bệnh tật. Ước gì con gái lớn của chị tìm hiểu cặn kẽ về bệnh trầm cảm để giúp mẹ vượt qua bệnh tật, tìm lại niềm vui sống nhỏ bé mỗi ngày như: Nấu một bữa cơm ngon, xem trọn một bộ phim,…

Những việc đương nhiên bình thường nhất, với chị hiện giờ đều khó như vượt qua một ngọn núi sừng sững trước mắt.

Tôi từng bị trầm cảm, luôn xác định mình phải sống trọn vẹn ý nghĩa mỗi ngày. Để nuôi dưỡng niềm vui sống ấy, tôi phải rèn những bài tập tinh thần. Sáng nay, tôi tập đi tập lại một bài hát về Hà Nội, hát bên những đóa hoa và vui vẻ đăng Facebook.

Để yêu chính bản thân mình, để chữa lành nỗi đau, tôi tập cách sống hồn nhiên như một đứa trẻ luôn háo hức đón nhận vô vàn điều mới mẻ của cuộc sống.

Người phụ nữ thích leo núi trong thai kỳ, vượt qua trầm cảm sau sinh

Cuốn sách gần đây nhất của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng tôi biên tập là Xây dựng và phát triển nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc.

Các bài viết được chọn lọc in trong cuốn sách đều mang dấu ấn và thể hiện quan điểm, tư tưởng, sự chỉ đạo sâu sắc của Tổng Bí thư trong các hoạt động, hội nghị, những buổi làm việc với cơ quan, đơn vị trong ngành văn hóa; các buổi gặp gỡ văn nghệ sĩ, trí thức trên mọi miền Tổ quốc.

Nhiều tư liệu, hình ảnh quý nói lên tính cách và con người của Tổng Bí thư như: Trong các chuyến đi thăm, làm việc với cơ sở, bao giờ ông cũng dành thời gian gặp gỡ nhân dân, thăm hỏi, tặng quà các gia đình chính sách, hộ nghèo; hay trong các chuyến công tác nước ngoài, ông đều dành thời gian gặp gỡ bà con ta ở nước ngoài và nhân dân nước sở tại rất thân tình. Trong nhiều cuốn sách xuất bản gần đây đã in rất nhiều bức ảnh Tổng Bí thư gặp gỡ nhân dân ở trong và ngoài nước cùng bạn bè quốc tế.

Có những hình ảnh lần đầu tiên được công bố trong cuốn sách Xây dựng và phát triển nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộcnhư bức ảnh ngày 27 Tết năm 2019, Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng cùng gia đình gói bánh chưng tại nhà riêng; ảnh đọc sách báo hằng ngày của Tổng Bí thư trong bệnh viện…

Từ những bức ảnh cũng đủ để nói lên rằng, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng là một con người vô cùng bình dị, nhân cách, đạo đức sáng ngời.

- Điều đáng nhớ nhất với bà khi biên tập sách của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng?

Khi biên tập cuốn Xây dựng và phát triển nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc, trong bài Quyết tâm chấn hưng và xây dựng thành công một nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc- bài phát biểu rất nổi tiếng của Tổng Bí thư chỉ đạo toàn diện những vấn đề về văn hóa Việt Nam, các báo, tạp chí đã đăng từ tháng 11/2021, trong đó có câu: “Văn hóa soi đường cho quốc dân đi”.

Câu nói này báo chí đã nhắc nhiều và đều cho rằng đó là câu nói của Chủ tịch Hồ Chí Minh. Nhưng bấy lâu nay, chúng tôi tìm trong các tác phẩm của Chủ tịch Hồ Chí Minh không có câu nói này. Có người nói, câu nói đó của Tổng Bí thư Trường Chinh nhưng cũng không có nguồn dẫn.

Khi in trong sách của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng, mà lại là Tổng Bí thư nói thì tôi phải tìm bằng được nguồn gốc câu nói đó. Qua nhiều tài liệu, cuối cùng đọc báo Cứu quốcthì tôi tìm ra nguyên văn lời Bác Hồ là: “Văn hóa phải soi đường cho quốc dân đi”.

Tôi đã mạnh dạn thêm chữ "phải" vào câu này. Khi trình bản thảo, Tổng Bí thư bất ngờ với việc sửa đó của tôi và đề nghị giải thích vì sao lại thêm như vậy, bởi thêm chữ “phải” sẽ làm thay đổi ý nghĩa, nội dung của câu nói đó. Thông qua Thư ký Tổng Bí thư, tôi báo cáo quá trình tìm tòi để thêm chữ "phải" vào câu nói đó. Sau đó, ông đã đồng ý sửa và nói: “Làm xuất bản là phải kỹ càng và chuẩn chỉ như thế”.

Từ đó đến nay, trong tất cả các sách của Nhà xuất bản chúng tôi đều đã sửa câu này. Mỗi lời căn dặn của Tổng Bí thư, với tôi thật thấm thía để cố gắng làm tốt hơn công việc của mình.

- Tổng Bí thư lưu ý những quan điểm, ý kiến chỉ đạo trọng tâm nào đối với ngành văn hóa trong cuốn sách "Xây dựng và phát triển nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc”, thưa bà?

Trong cuốn sách này, Tổng Bí thư có nêu nhiều quan điểm, ý kiến chỉ đạo đối với ngành văn hóa, có thể khái quát những ý chính sau:

Một là, khơi dậy mạnh mẽ hơn nữa tinh thần yêu nước, ý chí tự cường, tinh thần đoàn kết, khát vọng phát triển đất nước phồn vinh, hạnh phúc của toàn dân tộc; phát huy cao độ những giá trị văn hóa, sức mạnh và tinh thần cống hiến của mọi người dân Việt Nam, tạo nguồn lực nội sinh và động lực đột phá để thực hiện thành công mục tiêu phát triển đất nước từ năm 2025-2030, tầm nhìn đến năm 2045 mà Đại hội XIII của Đảng đã đề ra.

Hai là, xây dựng con người Việt Nam thời kỳ đổi mới, phát triển, hội nhập với những giá trị chuẩn mực phù hợp, gắn với giữ gìn, phát huy hệ giá trị quốc gia, hệ giá trị văn hóa, hệ giá trị gia đình và chuẩn mực con người Việt Nam; kết hợp nhuần nhuyễn những giá trị truyền thống với giá trị thời đại: Yêu nước, đoàn kết, tự cường, nghĩa tình, trung thực, trách nhiệm, kỷ cương, sáng tạo.

Ba là, phát triển toàn diện và đồng bộ các lĩnh vực văn hóa, môi trường văn hóa, đời sống văn hóa: Bảo tồn, phát huy các giá trị văn hóa truyền thống, tiếp thu tinh hoa văn hóa nhân loại, đồng thời nâng cao chất lượng, hiệu quả sáng tạo các giá trị văn hóa mới. Xây dựng môi trường văn hóa lành mạnh, văn minh gắn liền với đấu tranh không khoan nhượng với cái xấu, cái ác, phi văn hóa, phản văn hóa; bảo vệ những giá trị chân - thiện - mỹ. Nâng cao đời sống văn hóa của nhân dân; xây dựng đời sống văn hóa vui tươi, lành mạnh, hạnh phúc; khắc phục sự chênh lệch về trình độ phát triển và hưởng thụ văn hóa giữa các vùng, miền của đất nước.

Bốn là, phát huy vai trò chủ thể sáng tạo, chủ thể thụ hưởng văn hóa là nhân dân; tôn trọng và bảo vệ sự biểu đạt đa dạng của văn hóa, của người dân, các dân tộc, các vùng, miền; phát triển các phong trào văn hóa sâu rộng, thực chất; cải thiện điều kiện, nâng cao mức hưởng thụ văn hóa của nhân dân, bảo đảm sự công bằng. Đề cao, phát huy vai trò tiên phong của đội ngũ trí thức, văn nghệ sĩ, của những người làm công tác văn hóa

Năm là, chú trọng xây dựng Đảng và hệ thống chính trị về văn hóa, về đạo đức; kiên quyết đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, để Đảng ta và hệ thống chính trị của nước ta thật sự là đạo đức, là văn minh, tiêu biểu cho lương tri và phẩm giá con người Việt Nam.

Xây dựng văn hóa trong lãnh đạo, quản lý; phát huy vai trò nêu gương của cán bộ, đảng viên, nhất là cán bộ cấp chiến lược, người đứng đầu theo tư tưởng, đạo đức, phong cách văn hóa của Chủ tịch Hồ Chí Minh.

Nâng cao vai trò, năng lực lãnh đạo của Đảng; hiệu quả quản lý của Nhà nước; sự tham gia tích cực của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức chính trị - xã hội trong sự nghiệp phát triển văn hóa.

Sáu là, xây dựng môi trường văn hóa số phù hợp với nền kinh tế số, xã hội số và công dân số, làm cho văn hóa thích nghi, điều tiết sự phát triển bền vững đất nước trong bối cảnh Cách mạng công nghiệp lần thứ tư. Khẩn trương phát triển các ngành công nghiệp văn hóa, xây dựng thị trường văn hóa lành mạnh.

Những bức ảnh về Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng khiến người xem cảm động